گاهی اوقات، زندگی شرایطی را پیش می‌آورد که به تصمیم‌گیری و اقدام فوری نیاز داریم؛ یکی از این اوقات، زمانی است که پای پیشگیری از بارداری ناخواسته در میان باشد. قرص‌های اورژانسی، همان‌طور که از نامشان پیداست، راه حلی فوری و اضطراری در چنین مواقعی هستند؛ اما سوال اینجاست: چگونه بفهیم این قرص‌ها اثر کرده‌اند؟ چه زمانی باید مصرف شوند؟ و در چه شرایطی عمل نمی‌کنند؟ در این مقاله، قصد داریم به تمام این سوالات پاسخ دهیم و شما را با نکات مهمی درباره قرص‌های اورژانسی، نحوه مصرف و عوارض جانبی آن‌ها آشنا کنیم.

از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده؟

بعد از مصرف قرص اورژانسی، بسیاری از افراد دچار استرس و نگرانی می‌شوند؛ به‌ویژه زمانی که در مورد اثربخشی آن تردید پیدا کنند. کاملا طبیعی است که در مورد میزان اثرگذاری این قرص‌ها و مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی، دچار ابهام و سوال باشید؛ زیرا گاهی ممکن است تشخیص درست علائم دشوار باشد. اما چگونه می‌توان فهمید که قرص اورژانسی واقعا اثر کرده و از بارداری جلوگیری نموده است؟

به طور کلی، اگر قرص پیشگیری را بلافاصله پس از رابطه جنسی یا یک تا دو روز پس از آن مصرف کنید، احتمال موفقت ۹۹ درصد بوده و جای نگرانی نیست. یکی از نشانه‌های مهم برای تشخیص اثربخشی قرص اورژانسی، بروز خونریزی قاعدگی در عرض دو هفته پس از مصرف آن است. اگر در این بازه‌ی زمانی، خونریزی قاعدگی اتفاق بیفتد، معمولا نشان‌دهنده‌ این است که قرص اورژانسی به درستی عمل کرده و از بارداری جلوگیری شده است. اما اگر پس از دو هفته، خونریزی قاعدگی رخ ندهد، احتمال بارداری وجود دارد و بهتر است هرچه سریع‌تر آزمایش بارداری انجام شود.

در چه زمانی قرص اورژانسی اثر نمی‌کند؟

قرص اورژانسی یک روش بسیار موفق برای پیشگیری اضطراری از بارداری است؛ اما به طور مطلق، تضمینی برای جلوگیری از بارداری نیست. در برخی شرایط، برخی از مهمترین دلایلی که می‌تواند باعث این عدم اثرگذاری شود شامل موارد زیر است:

• تاخیر در مصرف: قرص اورژانسی باید حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی (بسته به نوع قرص) مصرف شود. هرچه سریع‌تر آن را مصرف کنید، اثربخشی آن بیشتر خواهد بود. ممکن است به دلیل گدشتن مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی یا سایر دلایل این روش اثر نکند یا اثربخشی آن کاهش یابد.
• تخمک‌گذاری قبل از مصرف قرص: اگر تخمک‌گذاری قبل از مصرف قرص اورژانسی اتفاق افتاده باشد، ممکن است تاثیری نداشته باشد؛ زیرا دیگر دیر شده است.
• وزن بدن: برای افرادی که وزن بالایی دارند، اثربخشی قرص اورژانسی کاهش می‌یابد. برخی مطالعات نشان می‌دهند که این قرص برای افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالا کمتر موثر است.
• تداخل دارویی: مصرف برخی داروها، مانند داروهای ضدتشنج یا برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، می‌تواند با قرص اورژانسی تداخل داشته و اثربخشی آن را کاهش دهند.
• تهوع و استفراغ: اگر فرد پس از مصرف قرص دچار تهوع یا استفراغ شود، ممکن است قرص به درستی جذب نشود و بدن آن را دفع کند. در این صورت، قرص تاثیر لازم را نخواهد داشت.
• رابطه‌ی جنسی مجدد: اگر پس از مصرف قرص اورژانسی، دوباره رابطه‌ی جنسی محافظت نشده انجام شود، قرص نمی‌تواند از بارداری ناشی از این رابطه جلوگیری کند.

در صورت وجود هر یک از این شرایط، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راه‌حل‌های جایگزین یا اقدامات لازم را بررسی نماید. همچنین، اگر پس از مصرف قرص اورژانسی همچنان نگران بارداری هستید، انجام آزمایش بارداری پس از دو هفته توصیه می‌شود.

مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی

اگرچه قرص‌های اورژانسی به عنوان یک روش پیشگیری فوری پس از رابطه‌ی جنسی استفاده می‌شوند، اما مدت زمان تاثیر هر یک از آن‌ها متفاوت است. در ادامه به بررسی انواع قرص‌های اورژانسی و مدت زمان اثربخشی آن‌ها می‌پردازیم:

• قرص لوونورژسترول: این قرص باید حداکثر تا ۷۲ ساعت (۳ روز) پس از رابطه‌ی جنسی مصرف شود.
• قرص یولی پریستال (ellaOne): این قرص تا ۱۲۰ ساعت (۵ روز) پس از رابطه‌ی جنسی موثر است و در مقایسه با قرص لوونورژسترول، مدت زمان بیشتری برای مصرف دارد.
• قرص‌های ترکیبی استروژن-پروژسترون (LD و HD): این قرص‌ها باید بلافاصله پس از رابطه‌ی جنسی استفاده شوند. قرص HD به‌صورت دو عدد در ابتدا و دو عدد پس از ۱۲ ساعت مصرف می‌شود، در حالی که قرص LD به‌صورت چهار عدد در ابتدا و چهار عدد پس از ۱۲ ساعت استفاده می‌شود. گذشتن مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی ترکیبی می‌تواند اثربخشی آن‌ها را به شدت کاهش دهد.

تاثیرات کوتاه مدت و بلند مدت قرص های اورژانسی

قرص‌های اورژانسی، می‌توانند با تثیرات کوتاه مدت یا بلندمدتی همراه باشند. بعضی از رایج‌ترین عوارض این قرص‌ها شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع: یکی از شایع‌ترین عوارض قرص اورژانسی است که به دلیل دوز بالای هورمون‌ها ایجاد می‌شود و معمولا چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد.
• سرگیجه: تغییرات هورمونی ناگهانی ممکن است باعث سرگیجه شود که با استراحت و مصرف مایعات بهبود می‌یابد.
• سردرد: تغییرات هورمونی و افزایش فشار خون ممکن است منجر به سردردهای خفیف تا متوسط شود.
• حساسیت پستان‌ها: افزایش سطح هورمون‌ها باعث حساسیت و درد در ناحیه سینه‌ها می‌شود.
• قاعدگی نامنظم: قرص‌های اورژانسی می‌توانند چرخه قاعدگی را مختل کرده و باعث تاخیر یا تغییر در زمان پریود شوند.
• خونریزی شدید: افزایش ناگهانی هورمون‌ها ممکن است باعث خونریزی زیاد یا طولانی‌مدت در دوره قاعدگی شود.
• درد لگن: التهاب یا اختلال در عملکرد تخمدان‌ها می‌تواند باعث درد در ناحیه لگن شود.
• درد شکم: تغییرات هورمونی ممکن است منجر به درد در ناحیه پایین شکم شود.
• گرفتگی عضلات: تغییرات ناگهانی هورمونی و اختلال الکترولیت‌ها می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود.
• تغییرات خلق‌و‌خو: نوسانات هورمونی و استرس ناشی از نگرانی می‌تواند بر روحیه و رفتار فرد تاثیر بگذارد.
• عوارض نادر: در موارد نادر، ممکن است عوارض شدیدتری مانند خونریزی غیرعادی، حاملگی خارج از رحم یا تشدید بیماری‌های خاص نیز رخ دهد.

در صورتی که هر کدام از این علائم طولانی شد، لازم است که با پزشک خود مشورت نمایید. برای درمان عوارض پس از مصرف قرص‌های اورژانسی، هر گونه مشاوره پزشکی در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری، آگاهی از مدت زمان تاثیر قرص اورژانسی، آزمایش بارداری در منزل و…. با هومکا به آدرس https://www.homeca.ir/ تماس بگیرید.