شناخت مزاج انسان یعنی شناخت همه رفتارهای انسان پس تشخیص مزاج بسیار مهم است و کمک میکند تا انسان ویژگیهای بدنش را بشناسد و دچار بیماری نشود و سیستم دفاعی بدنش را بهتر و بیشتر میشناسد چون هریک از این عناصر دارای ویژگیها و مشخصاتی هستند که باید بر مبنای آن اصول پیروی کنند امروز با آقای جلیل بابایی در این مورد صحبت میکنیم که بحث ایشان درباره مزاج شناسی است در اد امه مطلب با ما هم راه باشید تا یاد بگیرید هرگز بیمار نشوید
جلیل بابایی در کارگاه تغذیه و طب قرآنی در ادامه مبحث طبع و مزاج‌شناسی با بیان این که مزاج سرشتی یک فرد را از روی ۱۰ مورد می‌توان تشخیص داد، افزود: این ۱۰ مورد شامل لمس، گوشت و چربی، رنگ پوست، مو، هیئت و شکل اعضا، سرعت انفعال اعضا،خواب و بیداری، همه رفتارهای بدن، کیفیت دفع فضولات و انفعالات نفسانی است.
استاد و محقق طب قرآنی اضافه کرد: ممکن است به دلایل مختلف، افراد دچار سوء مزاج یا غلبه شوند، لذا برای تشخیص مزاج یک فرد باید حالات و علائم تشخیص مزاج را در سنین پائین‌تر مورد بررسی قرار داد و از بهترین راه‌های آن پرسش از والدین درباره خصوصیات دوران کودکی است.
وی گفت: در طب سنتی انسان‌ها از نظر طبع به سه گروه گرم، سرد و معتدل تقسیم می‌شوند.
بابایی افزود: افراد با طبع گرم بدنی گرم دارند و با خوردن غذای گرم دچار خارش بدن، شوره سر و عطش می‌شوند و زود عصبی شده و زود هم آرام می‌شوند، از نشاط بالایی برخوردارند و دمای بدنشان بالاست.
وی ادامه داد: افراد با طبع سرد پرخواب هستند و غذایشان دیر هضم می‌شود، میل به لبنیات خصوصاً ماست دارند، معمولاً اهل خوش‌گذرانی هستند و دیر عصبانی می‌شوند، و اکثر مردم دنیا از طبع سردی برخوردارند.
استاد طب قرآنی بیان کرد: افراد با طبع معتدل هم بین گرم و سرد هستند، به غذا حساسیت نشان نمی‌دهند و همه غذاها با طبع این افراد سازگاری دارد و نسبت به بقیه کمتر مریض می‌شوند و ممکن است در دراز مدت دچار بیماری سخت شوند زیرا در مدت طولانی سموم در بدن آنها رسوب کرده و مریض می‌شوند و باید سالی یک‌بار آزمایش شوند.
وی اظهار داشت: اگر کسی یک شب ماهی، برنج، ماست، ترشی و سیب‌زمینی را با هم خورد و فردا صبح به راحتی از خواب بیدار شد طبع او گرم است ولی اگر با کسالت و سستی بیدار شد طبع سرد و اگر غذا تأثیری نداشت طبع معتدل دارد.
بابایی ادامه داد: آن‌چه در انسان قابل تغییر است ارکان اربعه یا چهار مزاج است که باید همیشه این اخلاط را در تعادل نگه داریم، زیرا چهار مزاج ضد هم هستند و با هم در مبارزه و اگر این تعادل بهم بخورد بیمار می‌شویم.
وی گفت: چهار مزاج بدن آدمی شامل خون، صفرا، سودا و بلغم است که کار خون اکسیژن‌رسانی و دفع مواد زاید از سلول است و طبع گرم و تر دارد و هموگلوبین در داخل کبد صفرا را می‌سازد، صفرا هم غذا را هضم میکند و محل ذخیره آن در کیسه صفراست.
استاد طب قرآنی یادآور شد: سودا در واقع رسوب خون است و اگر به اندازه باشد، باعث نشاط آدمی و بیش از اندازه بودن آن باعث افسردگی و… می‌شود و در آخر بلغم یعنی سیستم دفاعی بدن و از عروق لنفاوی، غده‌های لنفاوی و طحال تشکیل شده است.
وی با بیان این که تعادل این چهار مزاج به غذاهایی که می‌خوریم بستگی دارد، اذعان داشت: هر کدام از این مزاج‌ها که زیاد شود به منزله تغییر است و اگر دو خلط زیاد شد بیمار خواهیم شد.
بابایی با اشاره به این که انسان‌ها از نظر مزاج به دموی، صفراوی، سوداوی و بلغمی تقسیم می‌شوند، خاطرنشان کرد: اگر هرکس مزاج خود را بشناسد و تدابیر لازم را برای تعادل رعایت کند و غذاهای مخصوص را بخورد هرگز بیمار نمی‌شود.
وی به ویژگیهای افراد دموی اشاره کرد و گفت: این افراد هیکل درشت و بدنی عضلانی، پوستی سرخ و سفید رنگ، موهای پر پشت، نبض پر و قوی دارند، خوب می‌خوابند و تحمل بی‌خوابی را نیز دارند؛ پوستشان گرم و مرطوب و نرم است؛ نه گرمایی هستند و نه سرمایی، امّا به نسبت تحمل سرما برایشان راحت‌تر است؛ میل به شیرینی و ترشی دارند و همه نوع غذا را می‌توانند بخورند.
استاد و محقق تغذیه قرآنی با بیان این که معمولاً افرادی بی‌خیال و سرزنده و اغلب بی‌حساب و کتابند، افزود: دموی‌ها انسان‌های شجاع، با اعتماد به نفس بالا، خوش اخلاق، صمیمی، خوشرو و آرام، معمولاً اهل ریسک‌کردن، اکثراً بی‌نظم، دارای هوش و حافظه بالایی، سریع و پر انرژی، میل و توان جنسی بالا، استعداد ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون بالا، عروق روی دست‌ها برجسته، قدرت حرکات بدنی بالا، صدایی رسا و محکم دارند و قدرت هضم و اشتهایشان خوب است و معمولاً یبوست ندارند.
وی ابراز داشت: افراد دموی باید غذاهای خنک و سرد مثل آش آلو، انبار، آب زرشک، خیار، مرکبات و ماست مصرف کنند تا حرارت بدن تعدیل شود و اگر فرد دموی همراه با غذای گرم مثل شیرینی‌جات از مواد و اغذیه سرد استفاده نکند، دچار جوش و خارش بدن، گرگرفتگی، بی‌قراری، کهیر، سوزش ادرار، سوزش سردل و آفت دهان خواهد شد.
بابایی ادامه داد: حجامت به عنوان مؤثرترین درمان برای دموی مزاج‌ها مطرح است و چون دم گرم و تر است، رژیم غذایی مناسب برای دموی‌ها رژیم غذایی سرد و خشک است.
وی سپس به علایم غلبه دم اشاره کرد و گفت: پری رگ‌ها و پری نبض، سر درد و احساس سنگینی سر، سرخی چشم‌ها، ایجاد دمل و جوش و دانه‌های پوستی و خارش در تنه و کتف، زیاد شدن خواب، احساس کسالت و خمیازه، احساس مزه شیرین در دهان، خونریزی لثه و بینی، خارش محل حجامت و فصد قبلی و افزایش فشار خون از نشانه‌های غلبه دم است.
محقق طب قرآنی تصریح کرد: افراد صفراوی لاغر اندام اما مفاصل و استخوانبندی درشت و برجسته، موهای سیاه و گاه مجعد دارند و به علّت حرارت و خشکی زیاد بیشتر مستعدّ تاسی سر هستند، خشکی دهان و عطش فراوان دارند؛ خیلی گرمایی هستند و در تابستان اذیت می‌شوند.
وی بیان داشت: صفراوی‌ها با خوردن خوراکی‌های خیلی گرم دچار خارش و کهیر می‌شوند، تمایل به خوردن ترشی‌ها مثل سرکه، تمرهندی و لواشک و همچنین سردی‌هایی مثل خیار، کاهو و هندوانه دارند.
بابایی ادامه داد: تمایل این افراد به خوردن شیرینی کم است؛ نبض پر و قوی دارند، عروق برجسته در دست دارند، زود عصبانی شده و زود هم عصبانیتشان فروکش میکند.
وی افزود: این افراد بسیار پر انرژی و پرحرف، باهوش و زیرک و هم چنین، در کارها چالاک و سریع، دقیق، منظم و تیزبین و میل بالای جنسی و توان جنسی متغیر دارند؛ پیوسته، سریع و بلند صحبت می‌کنند، خوابشان کم و سبک، قدرت هاضمه آنها خوب و معمولاً یبوست دارند؛ از حافظه و قدرت یادگیری بالایی برخوردارند و روابط اجتماعی آنها قوی است و عجول وبی‌قرارند.
استاد تغذیه قرآنی خاطرنشان کرد: اصولاً مزاج های گرم (دموی و صفراوی) از لحاظ اعمال بدنی و خصوصیات حیاتی از قدرت بالایی برخوردارند و گرما موجب افزایش کارکرد اعضای مختلف از مغز و اعصاب گرفته تا اندام‌های دیگر می‌شود.
وی گفت: رژیم غذایی مناسب برای صفراوی‌ها غذاهای سرد و تر است و این افراد غالباً در اثر حجامت تعدیل مزاج یافته و رنگ و رویی به مراتب روشن‌تر از قبل خواهند داشت؛ اشتهای آنان با حجامت افزایش می‌یابد و در صورت تکرار حجامت فربه و چاق می‌شوند.
بابایی افزود: نمونه‌ای از رژیم غذایی مناسب برای افراد صفراوی کاهوست که سرد و تر بوده و برای دفع صفرا مفید است، ماهی، ماست و به طور کلی لبنیات، مرکبات، ماءالشعیر، آب‌غوره، آب لیمو برای صفراوی‌ها مفید و لازم است.
وی خاطرنشان کرد: علایم غلبه صفرا زردی رنگ چشم و پوست، خشکی دهان و بینی، عطش زیاد، جوش و آکنه در سر و صورت، خشکی پوست و اگزما، تلخی دهان، کاهش اشتها به غذا، احساس گز گز و سوزن سوزن شدن بدن، نبض سریع و احساس تهوع است.
این پژوهشگر تغذیه در قرآن یادآور شد: افراد سوداوی نیز اغلب لاغر با استخوان‌های نازک و کشیده هستند، پوست آنها خشک و رنگ آن از حالت سفید تا سبزه و تیره متغیر است، موی بدنشان کم است و موی سر شانه به دلیل سردی و خشکی زودتر دچار سفیدی یا حالت گندمگون می‌شود.
وی اضافه کرد: نبض سوداوی‌ها تقریباً کند اما سفت و باریک است، بدنشان در لمس، سرد و خشک و پوستشان سفت است و بینی خشکی دارند.
بابایی ادامه داد: این افراد معمولاً کم خوابند، تحمل هوای سرد را ندارند و در هوای گرم و فصل بهار راحت‌ترند، در فصل پاییز اذیت می‌شوند و تمایل به خوردن شیرینی و گرمی‌ها دارند.
وی افزود: سوداوی‌ها افراد دقیق و منظم، دوراندیش و محاسبه‌گر و محتاط هستند، بیشتر اوقات دچار نگرانی و دودلی و وسواس در تصمیم گیری‌ها می‌شوند، افرادی لجباز و در تصمیمات خود بسیار پایدار و ثابت قدم هستند.
محقق طب سنتی با بیان این که سوداوی‌ها اهل فکر و خیال، خودخور و درون‌گرا، کم انرژی و مستعدّ افسردگی و وسواس هستند.
وی بیان داشت: این افراد حرکاتشان از حالات آرام و کند تا معمولی متغیر است، با احتیاط و دقت صحبت می‌کنند، در نتیجه کلامشان سریع و بلند نیست، زود سیر شده اما گرسنه می‌شوند، قدرت هاضمه بالایی ندارند و از نظر قدرت و میل جنسی ضعیف هستند و تمایل‌شان به رفتار محبت‌آمیز بیش از جنسی است.
بابایی با بیان این که افراد سوداوی مزاج خشک، کم معاشرت، تابع مقررات، فنی، دقیق، حسابگر، دوراندیش و اغلب سمج هستند، گفت: این افراد اگر نسبت به کسی کینه داشته باشند، از دل بیرون نخواهند کرد، اصرار دارند که هر کاری را به سرانجام برسانند و جنبه عقلانی امور را بیشتر مد نظر دارند، دوستی با سوداوی‌ها کار ساده‌ای نیست.
وی یادآور شد: سودا چون سرد و خشک است، سوداوی‌ها باید از غذاهای گرم و تر بیشتر مصرف کنند، در میان فصل‌ها، پاییز فصل سوداست و بهترین فصل برای حجامت این افراد نیز فصل پاییز است.
این محقق و پژوهشگر طب قرآنی در ادامه با بیان ویژگیهای مزاج بلغمی افزود: هیکل بلغمی‌ها معمولاً درشت است و افرادی چاق هستند و بدن پر چربی دارند؛ پوستشان سفید است و در لمس بدنشان سرد و مرطوب و نرم است.
وی با بیان این که بلغمی‌ها موهای کم پشت دارند، دهانشان مرطوب است و تشنه نمی‌شوند، افزود: خواب آنها سنگین و زیاد است، احساس کسلی و بی‌حالی، تمایل به خوردن شیرینی و ادویه‌جات و گرمی‌جات دارند.
بابایی تصریح کرد: این افراد در فصل زمستان اذیت می‌شوند، مستعدّ ابتلا به بیماری‌های روماتیسمی و مشکلات گوارشی هستند و با خونسردی‌ها دچار مشکل می‌شوند.
وی گفت: بلغمی‌ها نبض ضعیفی دارند، کم انرژی و کم جنب و جوش و درکارها کند هستند؛ خیلی دیر عصبانی می‌شوند، فراموشکار و کند ذهن هستند و راحت و بی‌قید به اکثر مسائل هستند.
بابایی افزود: بلغمی مزاج‌ها همه چیز را راحت می‌گیرند و خود را درگیر چیزی نمی‌کنند، توان ریسک ندارند، بی‌اراده و متأثّر از دیگرانند. میل و توان جنسی کم دارند، چندان قوی نیستند و همچنین با تأنّی صحبت می‌کنند.
وی با بیان این که این افراد اشتهایشان زیاد نیست و قدرت هضم بالایی ندارند، خاطرنشان کرد: معمولاً اینها افرادی آرام، صبور، تسلیم‌پذیر و مسالمت جو هستند، بیشتر دوراندیش و با احتیاط هستند و در انجام امور از خود شجاعت نشان نمی‌دهند و روابط اجتماعی آنان چندان قوی نیست و از حافظه و قدرت تمرکز بالایی برخوردار نیستند.
استاد تغذیه قرآنی افزود: افراد بلغمی نباید سردی‌جات را به تنهایی میل کنند بلکه باید همیشه همراه با مصلح استفاده کنند، حجامت نیز برای بلغمی‌ها بدون نظر پزشک توصیه نمی‌شود.
با سلام
ممنون از اطلاعات شما،فقط میخواستم راه دقیقی درباره شناخت مراج وجود داره،