اگر اضافه وزن داشته باشید، خطراتی مثل فشارخون بالا و دیابت حین بارداری برای شما بیشتر است. همچنین ممکن است حین بارداری ناراحتی بیشتری را تحمل کنید و وضع حملتان دیرتر باشد. از اینرو بهتر است قبل از بارداری اضافه وزن خود را پایین بیاورید.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی تاکید کرد، شرایط بدنی و وضعیت تغذیه‌ای مادر در دوران قبل و در حین بارداری می‌تواند بسیار مهم بوده و به یک بارداری خوب منجر شود.
به نقل از رادیو سلامت ، دکتر مرتضی عقبایی متخصص تغذیه و رژیم درمانی در برنامه «فراسو» گروه سلامت جسم و پیشگیری این رادیو با اعلام این مطلب افزود، یکی از تصمیم‌های صحیح این است که خانم‌ها در قبل از بارداری وضعیت بدنی خود را اصلاح کنند.
وی با بیان این که یک خانم در ابتدا باید با یک وزن مناسب وارد دوره بارداری شود، گفت: کمبود وزن شدید و چاقی در درجات مختلف آن هر کدام می‌توانند تبعات خاص خودشان را داشته باشند.
این متخصص ادامه داد، کمبود وزن می‌تواند باعث مشکلاتی مانند کم وزن گرفتن مادر در حین دوره بارداری و در نتیجه منجر به تولد یک نوزاد نارس و یا یک نوزاد با وزن کم شود. اضافه وزن هم می‌تواند مشکلاتی مانند دیابت دوره بارداری ایجاد کند. از این رو بهتر است افراد با BMI (نمایه توده بدنی) ۲۴.۹-۱۸ وارد دوره بارداری شوند. همچنین در دروه بارداری نیز کنترل وزن مناسب بسیار مهم است.
وی با بیان این که خانم‌ها از نظر وزنی در سه دسته قرار دارند، افزود: به خانم‌هایی که دارای وزن مناسب و BMI بین ۲۴.۹- ۱۸می‌باشند، توصیه می‌شود در طی ۹ ماه بارداری، ۹ تا ۱۲ کیلوگرم وزن‌گیری داشته باشند. خانم‌هایی که دارای اضافه وزن می‌باشند، ۷ تا ۹ کیلوگرم وزن بگیرند و خانم‌هایی که دچار کمبود وزن و BMI کمتر از ۱۸ می‌باشند، در طی ۹ ماه بارداری باید ۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم وزن‌گیری داشته باشند.
عقبایی ادامه داد، خانم‌ها برای به دست آوردن BMI، وزن خود (کیلو گرم) را تقسیم بر مجذور قد خود (متر) کنند. عدد به دست آمده نمایه توده بدنی آن‌ها می‌باشد.
نامبرده با بیان این که داشتن یک رژیم غذایی متناسب و متنوع شامل سبزیجات، لبنیات و دانه‌های کامل به همراه فعالیت‌های مناسب، می‌تواند شرایط مناسبی را برای ورود به دوره بارداری و در حین آن ایجاد کند، ادامه داد: همچنین قبل از تصمیم به بارداری، خانم‌ها باید مصرف مکمل‌ها را شروع کنند. برای مثال، سال‌هاست که مصرف اسید فولیک سه ماه قبل از بارداری و به میزان یک میلی گرم در روز توصیه می‌شود. کمبود اسید فولیک می‌تواند باعث نقص در تشکیل لوله عصبی در جنین شود. خانم‌هایی که دچار کم‌خونی و کمبود آهن هستند، حتماً باید درمان‌های لازم را از طریق اصلاح رژیم غذایی و در مرحله بعد با مصرف مکمل‌ها انجام دهند.
این متخصص تغذیه خاطر نشان کرد، خانم‌ها لازم است از سه ماه قبل از بارداری، غذاهای دریایی که حاوی جیوه است مصرف نکنند. جیوه می‌تواند در بدن ذخیره شود و ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در شکل‌گیری ذهن یک جنین شود. معمولاً در ماهی‌های بزرگ و خصوصاً در کوسه، میزان زیادی از جیوه یافت می‌شود.
وی با بیان این که از نظر منابع علم تغذیه، یک خانم باردار در سه ماه نخست بارداری نیاز به دریافت هیچ گونه انرژی اضافه ندارد، اظهار کرد: توجه به این نکته ضروری است که فرد باردار از منابع غنی ویتامین‌ها و مواد معدنی، مقدار کافی از پروتئین‌ها و سایر گروه‌های غذایی استفاده کند.
دکتر عقبایی افزود، علت این که خانم‌ها در سه ماهه اول بارداری ۴ تا ۵ کیلوگرم و یا بیشتر وزن می‌گیرند این است که به علت تغییرات هورمونی، بدن دچار ضعف می‌شود و خانم‌ها این وضعیت را به تغذیه خود ربط می‌دهند و مصرف مواد غذایی پرانرژی را افزایش می‌دهند. خانم‌های با وزن مناسب در قبل از بارداری، در ۳ ماهه دوم نیاز به ۳ تا ۵ کیلوگرم اضافه وزن دارند و همچنین به علت شکل‌گیری اعضای بدن جنین، افزایش نیاز به پروتئین به وجود می‌آید. معمولاً تا ۱۵% یک رژیم غذایی باید پروتئین باشد؛ اما در سه ماهه دوم یک خانم باردار، این مقدار باید تا ۲۰% افزایش یابد.
این متخصص ادامه داد، انرژی دریافتی در طی این مدت باید به میزان ۳۰۰ تا ۳۵۰ کالری افزایش یابد تا اضافه وزن مورد نیاز حاصل شود. دو عدد میوه متوسط، یک لیوان لبنیات کم چرب و دو عدد مغز گردو یا ۸ عدد مغز بادام یا فندوق این میزان کالری را تامین می‌کنند.
نامبرده گفت بنابر این نیاز به مصرف اضافه و بیش از اندازه مواد غذایی وجود ندارد. در سه ماهه دوم به علت اینکه سرعت شکل گیری سلول‌های عصبی و رشد مغز بیشتر می‌شود، نیاز به اسیدهای چرب ضروری افزایش می‌یابد. بنابراین از مغزها در این دوره استفاده شود. در ۳ ماهه سوم که دوره اوج وزن گیری جنین است، یک خانم باردار نیاز به دریافت ۵۰۰ کالری اضافه دارد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پایان خاطرنشان کرد: در طی دوره بارداری مصرف غذاهایی که به آن‌ها شکر اضافه شده و دارای قند ساده هستند، مانند انواع شیرینی‌ها، کیک‌ها و بیسکویت‌ها بشدت محدود شود. همچنین پرهیز از غذاهایی که ارزش غذایی پائینی دارند مانند چیپس و پفک و پرهیز از غذاهای پرنمک مانند غذاهای کنسروی و فست فودها در طی دوره بارداری رعایت شود.
