در واقع بيشتر فيبروم هاي رحم در اندازه هاي کوچک بدون علامت هستند و در صورت کشف اتفاقي آنها در سونوگرافي با توجه به بي علامت بودن آنها باید مراقب باشید دچار نازائی نشوید.
یک جراح زنان و زایمان با بیان این‌که فیبرم رحمی معمولا توده خوش خیمی است که از بافت عضلات رحم تشکیل شده به ذکر دلایلی می پردازد که یک فرد متوجه فیبرم خود می‌شود. یکی از مهم‌ترین این دلایل وجود درد در بیمار است.
این گزارش درباره یک خطرجدی است که زنان را تهدید می کند. خطری که با یک آزمایش ساده اما به موقع قابل پیشگیری است.
بیست درصد خانم‌ها می‌توانند فیبرم رحمی داشته باشند یعنی تقریبا از هر پنج زن، یک نفر. اندازه آن از خیلی کوچک شروع می‌شود و به خیلی بزرگ می‌رسد و در مراحل ابتدایی بیشتر خانم‌ها متوجه این فیبرم نمی‌شوند. با دکتر محمدحسن فانی سالک در این باره به گفت و گو نشستیم. در بخش دوم این گزارش، به شرح حال یکی از بیماران دکتر فانی سالک پرداخته ایم؛ زن سی ساله ای که در اثر وجود کیست آندومتریوز، رحم و تخمدان های خود را از دست می هدد. شاید خواندن این گزارش بتواند تلنگری باشد به زنانی که با دادن آزمایش های به موقع مانع سرطانی شدن کیست های خود شوند.
دکتر محمد حسن فانی سالک، جراح زنان و زایمان با بیان این‌که فیبرم رحمی معمولا توده خوش خیمی است که از بافت عضلات رحم تشکیل شده به ذکر دلایلی می پردازد که یک فرد متوجه فیبرم خود می‌شود. یکی از مهم‌ترین این دلایل وجود درد در بیمار است.
این جراح و فوق تخصص زنان و زایمان می گوید: زمانی که فیبرم بزرگ باشد در پریودها درد شدید ایجاد می‌کند. خونریزی هم دلیل دیگری برای مراجعه افراد به پزشک است؛ افراد دوره‌های پریود طولانی‌تری دارند و دچار کم‌خونی‌های مضمن می‌شوند ضمن این‌که فیبرمی که در درون حفره رحمی باشد می‌تواند باعث نازایی شود.
نژادهای سیاه مستعدترند
دکتر فانی سالک به موارد نادر فیبرم رحمی اشاره می کند که می‌تواند از رحم آویزان باشد. این نوع فیبرم درد شدید و حادی را ایجاد می‌کند؛ در برخی موارد که فیبرم خیلی بزرگ است به مثانه فشار آورده و باعث تکرر ادرار می‌شود.
پیرامون این‌که چه افرادی بیشتر مستعد فیبرم رحمی هستند دکتر فانی سالک می گوید: برخی نژادها مثل نژاد سیاه ضمن وجود سابقه‌فامیلی برای این بیماری مستعدتر هستند و به جز جنبه ارثی بیماری، دلیل خاص دیگری برای فیبرم رحمی وجود ندارد.
از هر پنج زن در دنیا یک نفر فیبرم رحمی دارد
جراح زنان و زایمان معتقد است که از هر پنج زن در دنیا یک نفر فیبرم رحمی دارد اما گاهی آن‌قدر فیبرم کوچک است که در دوران زندگی فرد برای او مشکلی ایجاد نمی‌کند و تنها راهی که فرد می‌تواند متوجه وجود آن شود در سونوگرافی است که به طور روتین انجام داده است؛ تنها زمانی وجود فیبرم ایجاد مشکل می‌کند که یا بزرگ باشد و یا در جای نامناسبی قرار گرفته باشد.
فیبرم کجاها می تواند باشد؟
دکتر فانی با اشاره به این نکته که فیبرم رحمی می‌تواند در سه جای متفاوت اعم از زیر آندومتر، داخل عضله یا در جداری که رحم را احاطه کرده قرار بگیرد، می گوید: فیبرم اگر بیرون باشد معمولا خونریزی و درد ندارد، اگر داخل عضله باشد درد و خونریزی زیاد دارد و اگر زیر آندومتر باشد به این دلیل که حفره رحمی را به هم می‌زند می‌تواند باعث نازایی شود.
از بیرون آوردن فیبرم تا استخراج رحم
دکتر فانی سالک با اشاره به راه‌های جراحی فیبرم رحمی از دو راه جراحی باز و لاپاراسکوپی (جراحی درون بین) نام می برد؛ اگر شخصی بخواهد بچه‌دار شود باید فیبرم را که باعث ایجاد ناباروری در او شده خارج کرد اما اگر شخص نخواهد بارور شود می‌توان رحم او را استخراج و مشکل او را حل کرد؛ در حال حاضر رادیولوژیست‌ها از طریق ترومبوز شریان‌های رحمی، خونرسانی به فیبرم را کم و در نهایت آن را کوچک کرده یا از بین می‌برند و این روشی است که تا حدود ۴۰ درصد جواب می‌دهد.
بهترین راه تشخیص، شرح حال بیمار است
اما به اعتقاد این جراح زنان و زایمان، بهترین راه تشخیص فیبرم رحمی شرح حالی است که بیمار ارائه می‌دهد. ضمن این‌که در معاینه بیمار حجم رحم از هشت تا ده سانتی متر طبیعی خیلی بزرگ‌تر شده است. همچنین راه‌هایی که ازطریق آن می‌توان به وجود فیبرم پی برد سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی هستند.
شرح حال یک بیمار؛
بیرون آوردن کیست‌های آندومتریوز زمانی که بزرگ شده باشد بسیار دشور است به این دلیل که همه احشاء به هم چسپیده‌اند. دکتر محمدحسن فانی سالک یک بیمار اورژانسی داشته با یک کیست یازده سانتی متری به او مراجعه کرده. بیمارش از حدود یک سال پیش می‌دانسته که این کیست را دارد اما به دلیل مشغله‌های کاری و خانوادگی و این‌که به دلیل عدم اعتماد به همسرش، هنوز قصد بچه‌دار شدن نداشته درمان خود را به تعویق انداخته که متاسفانه کیست او به سرطان تبدیل می‌شود. او به این علت رحم و تخمدان‌ها را همه از دست می دهد.
۳۰ ساله است. سه سالی می‌شد که کیست تخمدان سمت راست داشت که با درد شروع شده بود. سه چهار دکتری که او به آنها مراجعه کرده بود به او گفته بودند که باید عمل کند اما پیش از عمل باید فورا بچه‌دار شود چراکه بعد از عمل کیست، به دلیل این‌که رحم دچار چسپندگی می‌شود امکان بچه‌دار شدن وجود ندارد. او می‌گوید به این دلیل که آن زمان شرایط بچه‌دار شدن را نداشتم، مشغله کاری زیادی داشتم و از طرفی نمی‌خواستم بچه‌دار شوم، عمل را تعویق انداختم. پس از سه سال که برای چک کردن کیست به پزشک مراجعه کرده بود متوجه وجود یک توده هم در رحم خود شده بود.
اما پیش از این‌که زمان کافی برای بررسی توده رحمی خود داشته باشد در اثر ترکیدن کیست به صورت اورژانس به بیمارستان مراجعه می کند. با آزمایش پاتوبیولوژی مشخص می‌شود که توده او خوش‌خیم نیست و باید شیمی درمانی شود و عمل دوم را هم انجام بدهد. او عمل دوم را انجام داده و رحم و تخمدان‌های خود را از دست می‌دهد.
می‌گوید در آن زمان سر دوراهی بدی قرار گرفته بود و این وظیفه دکترها بود که او را آگاه کنند و متاسفانه این کار را نکردند. او می‌گوید اگر دکترهایی که به آنها مراجعه کرده بودم برایش وقت می‌گذاشتند و با او صحبت می‌کردند با عمق بیماری‌اش بیشتر آشنا می‌شد.
او دیگر نمی‌تواند بچه‌دار شود و وقتی سوال کلیشه ای توصیه شما برای سایر زنان چیست را از او می پرسم، جواب می دهد: به همه زنان و دختران توصیه می‌کنم که هر چند وقت یکبار آزمایش بدهند چرا که کیست، یکباره به وجود می‌آید و از همه می‌خواهم که اشتباه من را تکرار نکنند و در آخر این‌که پزشکان به بیمارانی که مشکل من را دارند آگاهی بیشتری بدهند.
