با اینکه همچنان شایع ترین علت اختلالات تیروئیدی در سرتاسر دنیا کمبود ید است اما خوشبختانه سازمان جهانی بهداشت در سال 2000 ایران را اولین کشور عاری از اختلالات کمبود ید در سطح کشورهای منطقه خاورمیانه و اروپای شرقی معرفی کرد که این موضوع به دلیل یددار شدن نمک مصرفی خانوارها بوده است.
از رایج ترین سوالاتی که مبتلایان به تیروئید درباره بیماری‌شان همواره مطرح می کنند نوع رژیم غذایی صحیحی است که باید داشته باشند. به عبارت دیگر با اینکه یک برنامه غذایی صحیح در بیماران تیروئیدی بسیار اهمیت دارد با این وجود اکثر مبتلایان به تیروئید توانایی و آگاهی لازم جهت مدیریت رژیم غذایی خود را ندارند.
با این حال باید توجه داشت که در سال های اخیر باورهای عامیانه اشتباهی در خصوص رژیم غذایی بیماران تیروئیدی در جامعه رواج یافته که از جمله آنها می توان به این موضوع اشاه کرد که بیماران از خوردن سبزیجاتی مثل کلم منع می شوند.
دکتر کریستین نصر متخصص غدد و متابولیسم در این زمینه به سایت خبری مرکز بهداشتی درمانی کلیولند ایالت اوهایو (یکی از 4 بیمارستان برتر ایالات متحده) می گوید “از جمله مواد غذایی که بیماران تیروئیدی باید از مصرف بیش از حد آن اجتناب کنند سویا و مکمل های غذایی نظیر ید و سلنیم است.”
بیماران تیروئیدی چه غذاهایی را باید محدود کنند؟
در همین رابطه دکتر نصر توصیه های تغذیه ای مفیدی را برای این بیماران مطرح کرده و بر همین اساس خوردن مقادیر زیاد سویا تنها برای بیماران مبتلا به اختلالات هیپوتیروئیدی ایجاد مشکل می کند. در واقع سویا مانع جذب هورمون‌هایی می‌شود که این بیماران جهت درمان دریافت می‌کنند.
به گفته دکتر نصر برخی مطالعات نشان داده است که خوردن مقادیر زیادی سویا یا نوشیدن یک لیوان بزرگ شیر سویا تا یک ساعت پس از دریافت هورمون هایی که جهت درمان تجویز می شود باعث کاهش میزان جذب آنها توسط بدن می شود و این در حالی است که اکثر این بیماران برای برخوردار بودن از حالتی طبیعی و سالم به شدت به این هورمون ها وابسته هستند.
بر خلاف باور عام که سبزیجاتی از قبیل شلغم و گل کلم نباید در اختلالات تیروئیدی استفاده شود دکتر نصر تاکید می کند بدون در نظر گرفتن هر اختلال تیروئیدی که وجود دارد این سبزیجات در برنامه غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
این باور غلط از آنجا منشا می گیرد که تنها نوع خاصی کلم در دنیا وجود دارد که برای بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید مضر است. گیاه کاساوا کلم بومی نواحی خاصی از قاره آفریقا است و سم تولید شده توسط این گیاه باعث کاهش عملکرد تیروئید کم کار می شود. این گیاه با انواع کلمی که در سایر نقاط دنیا از جمله ایران مورد استفاده قرار می گیرد کاملا متفاوت است. بنابراین مصرف کلم در بیماران تیروئیدی هیچ مشکلی ندارد.
از دیگر موارد حائز اهمیت در بیماران تیروئیدی نوع و میزان مکمل های غذایی است که مصرف می کنند. در این باره دکتر نصر تاکید می کند “این بیماران صرف نظر از نوع اختلالی که دارند (پرکاری یا کم کاری تیروئید) برخلاف باور عموم که مبتلایان به اختلالات تیروئیدی بهتر است از مکمل های غذایی ید استفاده کنند، نیازی به مصرف این مکمل ها ندارند.
در واقع این باور غلط نیز از آنجا منشا می گیرد که مهمترین علت اختلالات تیروئیدی در سرتاسر دنیا کمبود ید است. اما باید توجه داشت که امروزه ید علاوه بر نمک به اکثر مواد غذایی افزوده می شودو بر همین اساس دریافت ید به مقادیر زیاد از طریق مکمل های آن توصیه نمی‌شود.
از دیگر مکمل های غذایی که برای این بیماران تجویز می شود سلنیم است که دکتر نصر مصرف این مکمل غذایی را منع نکرده و تاکید می کند میزان مصرف آن به بیش از 200 میلی گرم در روز نرسد. از آنجایی که سلنیم در هر ماده غذایی یافت شود برخی پزشکان حیطه طب مکمل مصرف آن را برای بیماران تیروئیدی تجویز می کنند اما باید توجه داشت که میزان مصرف آن به بیش از 200 میلی گرم در روز نرسد.
