استامینوفن يک داروي مسکن و تب بر است که براي تسکين انواع دردهاي مداوم و خفيف، سردرد، درد عضلاني، کمردرد، دندان درد، دردهاي قاعدگي، درد مفاصل و درد ناشي از سرماخوردگي به کار مي رود.
گذاشتن یک بسته استامینوفن در کیف‌تان، می‌تواند خیال شما را از هجوم دردهای ناگهانی راحت کند. گذشته از این، این دارو بر خلاف آسپرین و ایبوبروفن معده‌تان را ناراحت نمی‌کند و میتوانید بدون نگرانی از درد و سوزش معده، هر روز سراغش بروید اما شواهد حاکی از این است که نه تنها استامینوفن هم در نهایت چنین عوارضی را برای‌تان به ارمغان می‌آورد، بلکه خوردن هر روزه آن، مشکلاتی جدی‌تر و حتی گاهی جبران ناپذیر را برای سلامت‌تان ایجاد می‌کند.
آسم و نقص رشد، مشکلاتی مانند اختلال کمبود توجه و تمرکز (ADHD)در کودکان و مشکلات بالقوه و کشنده قلبی و بیماری‌های کلیوی ، حتی خطر مرگ به دلایل نادر و مشکلات پوستی بخشی از مشکلاتی است که با مصرف مداوم استامینوفن به جان‌تان می‌افتد؛ با این وجود هنوز پزشکان نتوانسته‌اند جایگزین مناسب‌تری را برای این دارو پیدا کنند و حاضر به پذیرش این واقعیت هم نیستند که در بسیاری موارد استامینوفن تاثیری بیشتر از دارونماها ندارد.
کمر درد دارید؟
اسمارتیز بخورید
درد کمر از مشکلاتی است که خیلی‌ها را به خوردن استامینوفن وا می‌دارد و این قرص مدت‌هاست که به عنوان یک جایگزین کم خطر برای داروهای ضدالتهابی مثل ایبوبروفن تجویز می‌شود اما محققان می‌گویند در مورد این درد، یک دارونما هم می‌تواند به اندازه این قرص تاثیرگذار باشد.
محققان در یک بررسی افراد مبتلا به کمردرد را به سه گروه تقسیم کردند؛ به یک گروه روزانه استامینوفن دادند، به گروه دیگر در مواقع تشدید درد این قرص را دادند و به گروه سوم یک داروی خنثی و بدون اثر را به عنوان دارونما دادند. جالب اینجا بود که هر سه گروه پس از 17 روز اعلام کردند بهبود یافته‌اند. اما هنوز هم بسیاری تصور می‌کنند چاره کمر دردشان استامینوفن است یا اینکه جز نوع کدئین‌دار این قرص هیچ دارویی روی دردشان اثر نمی گذارد.
برتری به ایبوبرفن ندارد
درحالی که پزشکان نگران خونریزی معده پس از مصرف مداوم آسپرین و اعتیادی بودند که در پی مصرف مکرر مورفین فرد را گرفتار می‌کرد، گروهی از پزشکان استامینوفن را به عنوان جایگزین کم خطر این داروها معرفی کردند.
با این وجود امروزه پژوهشگران معتقدند استامینوفن می‌تواند در حد یک دارونما روی دردهای حاد و مزمن اثر بگذارد اما در عین حال می‌تواند به کلیه‌ها آسیب اساسی بزند و درست مثل داروهایی چون ایبوبروفن سیستم قلبی و عروقی را دچار اختلال کند. گروهی از پژوهشگران معتقدند مصرف این دارو در طول ماه‌ها و سال‌ها می‌تواند به خونریزی معده بینجامد و به ویژه برای افراد مسن گران تمام شود.
چراکه در این صورت از دست دادن میزان زیادی هموگلوبین را به دنبال می‌آورد. اعلام کرده است مصرف مکرر این دارو می‌تواند مشکلات حاد و نادر پوستی را ایجاد کند و به گزارش این مرکز مشکلات نایاب و حاد پوستی ناشی از مصرف این دارو، در بعضی افراد حتی پس از یک بار مصرف هم مشاهده می‌شود. محققان می‌گویند خطر ابتلا به سرطان خون هم در مصرف‌کنندگان حرفه‌ای این دارو کم نیست.
فرزندتان بیش فعال می‌شود
در حالی که نتایج تحقیقات گفته شده کمتر کسی را قانع کرده بود، محققان در بررسی دیگری به نتیجه‌ای تلخ‌تر رسیدند. آنها دریافتند فرزندان مادرانی که در دوره بارداری این قرص را مصرف می‌کردند، بعد از هفت سالگی دو برابر بیشتر از کودکان دیگر به «ADHD» و مشکلات رفتاری دیگر دچار می‌شوند. درحالی که از نظر پزشکان استامینوفن کم‌خطرترین مسکن برای زنان باردار است اما محققان می‌گویند حتی همین داروی به ظاهر کم‌خطر می‌تواند بر نوزادان متولد نشده تاثیراتی جبران ناپذیر بگذارد.
محققان با بررسی فرزند مادرانی که استامینوفن را در دوره بارداری مصرف کرده بودند، اعلام کردند که حتی یک بار در هفته خوردن این دارو می‌تواند کودکان را در معرض مشکلاتی جدی قرار دهد. به همین دلیل محققان به مادران آینده توصیه می‌کنند که قبل از خوردن هر قرص، بار دیگر به ضرورت مصرف آن فکر کنند و تاثیراتش روی فرزندشان را نادیده نگیرند. از نظر آنها انجام تمرین‌های تن آرامی می‌تواند حساسیت زنان به درد را کمتر و نیازشان به خوردن مسکن‌ها را تا اندازه‌ای برطرف کند؛ در غیر این صورت خانم‌های استامینوفن دوست باید منتظر تولد فرزندی که در مهارت‌های برقراری ارتباط ضعیف‌تر از دیگران است، باشند.
آسم می‌گیرید
ابتلا به آسم از مشکلات دیگری است که در فرزند مادرانی که در بارداری استامینوفن مصرف کرده‌اند، بروز پیدا می‌کند. از نظر محققان استامینوفن می‌تواند سطح گلوتونین که یک آنتی اکسیدان است را در ریه‌ها پایین بیاورد. این آنتی اکسیدان می‌تواند از ملتهب شدن ریه‌ها جلوگیری کند و اجازه ندهد که به‌خاطر محدود شدن فضای عبور هوا فرد به آسم دچار شود. گذشته از این، گروه دیگری از محققان می‌گویند مصرف داروی استامینوفن احتمال بروز خس خس تنفسی و آلرژی را در كودكان و نوجوانان بالا می‌برد.
قلب‌تان ریپ می‌زند
محققان به پزشکان در مورد تجویز استامینوفن برای بیماران مبتلا به آرتروز هشدار داده‌اند. درحالی که میلیون‌ها نفر در جهان دردهای آرتروزی‌شان را با این دارو آرام می‌کنند، محققان از خطر استفاده مکرر از این دارو برای قلب می‌گویند. از نظر آنها مصرف مداوم استامینوفن خطر حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی را بالا می‌برد و گذشته از این خونریزی معده و مشکلات کلیه را هم برای فرد به ارمغان می‌آورد.
ممکن است اوردوز کنید
مشهورترین آسیبی که استامینوفن خوردن به همراه می‌آورد، اوردوز کردن است. مصرف مکرر این دارو مشکلات کبدی را به همراه می‌آورد و بسیاری از استامینوفن دوست‌ها، دچار بیماری مهلک نارسایی کبد می‌شوند. از نظر محققان تنها کمی زیاده‌روی در مصرف این دارو می‌تواند در عرض چند روز یا چند هفته جای افراد را به‌خاطر دچار شدن به مشکلات کبدی به خطر بیندازد. آزمایشات خون مصرف‌کنندگان استامینوفن حالت‌های غیر طبیعی را نشان می‌دهد که از مسمومیت کبدی حکایت می‌کنند.
اثر واکسن را کم می‌کند
اگر شما هم برای جلوگیری از تب کردن فرزندتان بعد از واکسن زدن به او استامینوفن می‌دهید، این یافته محققان را جدی بگیرید.مطالعات آنها نشان می‌دهد که تب پس از واکسن، واکنش ایمنی طبیعی و ضروری را ایجاد می‌کند و خوردن استامینوفن برای جلوگیری از این طب، چنین واکنشی را ضعیف می‌کند. این پژوهشگران می‌گویند مصرف استامینوفن برای درمان تب ایرادی ندارد اما اگر پزشک فرزندتان برایش داروی تب‌بر تجویز نکرده، نباید با دادن خودسرانه استامینوفن فرزندتان را به دردسر بیندازید.
استامینوفن فایده هم دارد؟
پژوهشگران می‌گویند استامینوفن در بسیاری موارد داروی خوبی است اما اگر درست مصرف شود. پژوهشگران در کنار یافته‌های فراوانی که از خطرات استامینوفن حکایت می‌کند، این ادعاها را هم در مورد فواید آن مطرح می‌کنند.
ورزش کردن را آسان می‌کند
تحقیقات جدید نشان می‌دهد بسیاری از مسکن‌ها، به اندازه‌ای که فکر می‌کنیم، اثربخش نیستند و حتی عوارض بسیاری را به همراه می‌آورند. محققان می‌گویند مصرف استامینوفن توانایی ورزشکاران در گرما را بالا می‌برد و باعث می‌شود ساعات بیشتری بدون خستگی ورزش کنند. آنها دریافته‌اند این دارو دمای بدن ورزشکاران را کاهش می‌دهد و به آنها کمک می‌کند تا راحت‌تر با گرما مقابله کنند. گذشته از این، به گفته محققان استامینوفن با کاهش درد ورزشکان در مسابقات، توانایی استقامتی آنها را هم بالا می‌برد.
روان را آرام می‌کند
استامینوفن با همه آسیب‌هایی که به همراه می‌آورد، در درمان برخی دردهای جسمی و حتی دردهای روانی می‌تواند اثرگذار باشد. محققان می‌گویند این دارو می‌تواند واكنش‌‌های عصبی مربوط به طرد شدن اجتماعی را تسکین دهد و به آرامش روانی مصرف‌کنندگانش کمک کند. با این وجود محققان تجویز این دارو برای دردهای روانی را توصیه نمی‌کنند؛ چراکه عوارض این دارو گاهی بیشتر از فوایدش است.
ترس از مرگ را کم می‌کند
ترس از مرگ یکی از شایع‌ترین ترس‌های آدم‌هاست اما محققان می‌گویند داروی رایجی مانند استامینوفن می‌تواند این ترس را هم کمتر کرده و سیستم هشداردهنده مغز را مهار کند. به گفته آنها مصرف استامینوفن می‌تواند احساسات ناخوشایند و ناامنی ناشی از تهدید یا تجربه‌ای هراس‌آور را خنثی کند. براساس یافته‌های علمی این ویژگی استامینوفن می‌تواند به درمان ترس‌های مزمن و اختلال اضطراب کمک کند.
