در گفتگو با دکتربهتاش، ارتوپد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران کوشیده‌ایم پاسخی برای این سوالات بیابیم.
آقای دکتر! تقریبا همه ما، مورمور شدن و خواب رفتن دست را تجربه کرده ایم، اما گاهی اوقات در بعضی افراد، این مشکل شدید می شود. چرا؟
افرادی که همیشه از خواب‌رفتگی یا مورمور شدن دست می‌نالند، نیاز به بررسی بیشتری دارند. شاید به نوعی دچار آسیب شبکه عصبی بازویی شده باشند؛ مثلا این افراد دچار ضعف، خواب‌رفتگی و مورمور شدن در یک دست و بازو میشوند. این درد، در اثر آسیب کتف یا ناحیه زیر بغل به وجود می آید که بر شبکه عصبی، موسوم به کلاف بازویی تاثیر منفی می‌گذارد.
گاهی اوقات بیماران از خواب‌رفتگی و مورمور شدن شبانه می‌نالند و می‌گویند تا بالای بازوی‌شان تیر میکشد.
بله، چنین موردی که اشاره کردید اگر شست، انگشت سبابه و انگشت وسطی را درگیر کند، یا اینکه فرد دچار ضعف عضلانی شود، مطرح‌کننده اختلالی موسوم به “نشانگان تونل مچ” است.
اختلال تونل مچ چطور بروز میکند؟
همان‌طور که می‌دانید داخل مچ انسان یک مسیر عبوری برای وترها و عصب مدیان وجود دارد. التهاب یا تورم بافت‌های داخل تونل می‌تواند عصب مدیان را تحت فشار قرار دهد.عصب مدیان مسوول حس لامسه در انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و قسمتی از انگشت حلقه‌ای است. تحت فشار قرار گرفتن این عصب موجب تولید بی‌حسی و درد خاصی میشود که تحت عنوان “نشانگان تونل کارپال” شناخته میشود.بسیاری اوقات، این نشانگان در هر دو مچ دست پدید می‌آید.
چه عواملی ما را مستعد این اختلال میکند؟
اگر چه نشانگان تونل کارپال اغلب بدون علت خاصی اتفاق می افتد، اما تعدادی از عوامل می‌توانند شما را مستعد ابتلا به این بیماری کنند. این عوامل شامل التهاب مفصل، چاقی، سیگار کشیدن، بارداری و داشتن مشاغلی خاص است که دارای حرکات مکرر و قوی دست هستند؛ مثلا نشانگان تونل کارپال در افراد قالیباف، تایپیست، قصاب، پیانیست و مکانیک بیشتر است و به ندرت افرادی را که به طور تفریحی گلف، دوچرخه‌سواری یا قایق‌سواری انجام می‌دهند، نیز گرفتار می سازد.
عامل اصلی بروز این مشکل، انجام فعالیت‌های تکراری و با نیروی زاید، در حالی که مچ دست خم است، می‌باشد. البته نشانگان تونل کارپال می‌تواند در بعضی اختلالات غدد درون‌ریز نظیر دیابت، اکرومگالی و ندرتا کم‌کاری تیرویید و آرتریت روماتویید نیز دیده شود.به طور کلی زنانی که به میانسالی نزدیک میشوند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند.
خواهیم به موارد دیگری از همین قبیل اشاره کنیم، از چه مشکلاتی باید نام ببریم؟
آسیب اعصاب محیطی از دیگر اختلالاتی است که می‌تواند باعث احساس مورمور شدن در دستها و پاها شود.همچنین این احساس می‌تواند با کرختی در همین نواحی و ضعف و درد عضلانی دست و پا نیز همراه باشد. همان‌طور که می‌دانید اعصاب محیطی امکان برقراری ارتباط میان مغز، اعضای بدن، عروق خونی، عضلات و پوست را فراهم می‌سازند. فرامین مغزی از طریق اعصاب حرکتی منتقل میشوند و اطلاعات دریافتی توسط بدن از راه اعصاب حسی به مغز مخابره میشوند.آسیب یک عصب محیطی می‌تواند ارتباط بین مغز و ناحیه تحت پوشش آن عصب را قطع کند.
این اتفاق توانایی شما در حرکت عضلات یا درک طبیعی حواس یا هر دو را در منطقه آسیب‌دیده، دچار اختلال خواهد کرد.آسیب عصبی می‌تواند به بروز نوعی احساس مورمور شدن، سوزش و سایر احساسات دردناک در منطقه ی درگیر منجر شود.
آیا این موضوع همان نوروپاتی محیطی نیست؟
چرا، دقیقا همان است.
علت این نوروپاتی‌ها چیست؟
نوروپاتی‌های محیطی علل بی‌شماری دارند. از جمله ی این علل می‌توان به سوانح، اعمال فشار بر عصب و آسیب عصبی ناشی از یک بیماری خودایمنی مثل لوپوس و روماتیسم مفصلی اشاره کرد. البته برخی از بیماری‌های کبدی، کلیوی و تیروئید هم می‌توانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند.
بسیاری از بیماران دیابتی نیز از گزگز شدن دست و پا می‌نالند. دلیل آن چیست؟
شایع‌ترین علل، نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت است. علایم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی ممکن است سال‌ها پس از ابتلا به بیماری ظاهر شوند. اگر دیابت شما به خوبی کنترل نشده باشد، احتمال بروز زودرس علایم و نشانه‌های عصبی وجود دارد.
نکته دیگری باقی مانده است که بخواهید درباره آن توضیح بدهید؟
بله؛ در میان افراد معتاد به الکل، رژیم ناکافی به ویژه کمبود ویتامین تیامین (B1) می‌تواند با بروز نوروپاتی در ارتباط باشد. کم‌خونی هم ممکن است روی دهد و شانس ابتلا به نوروپاتی محیطی را افزایش دهد. اغلب کم‌خونی‌ها در اثر کمبود ویتامین B12 رخ می‌دهند.
علایم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی معمولا طی چند ماه پیشرفت می‌کنند، ولی در برخی از موارد مثل مسمومیت با آرسنیک ممکن است فورا بروز کنند. احساس مورمور شدن معمولا در انگشتان پا یا نرمه پاها شروع و به سمت بالای بدن گسترش می‌یابد. گاهی این احساس در دستها آغاز و به سمت بازوها کشیده میشود. نوعی احساس کرختی نیز به همین شیوه ممکن است ایجاد شود. پوست شما ممکن است حساس شود و حتی لمس آرام آن هم دردناک گردد. در برخی از نوروپاتی‌های محیطی ممکن است ضعف عضلانی زودتر یا به شکلی محسوس‌تر از علایم و نشانه‌های حسی بروز کند.
خیلی اوقات برخی افراد که سکته مغزی را تجربه کرده‌اند، دچار مشکلاتی از این دست میشوند. چرا؟
ضعف عضلانی یا مورمور شدن یک بازو یا دست از مشخصه‌های سکته مغزی است و معمولا با نشانه‌های دیگری همچون خواب‌رفتگی و ضعف عضلات صورت یا یک پا همراه است. در صورت بروز چنین علامتی، بلافاصله به نزدیک‌ترین درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کنید.
مشکلات ناحیه گردن هم باعث بی‌حسی و مورمور شدن دست میشود؟
بله. فشردگی یا آسیب یکی از اعصاب در گردن می‌تواند به خواب‌رفتن و مورمور شدن منجر گردد که ممکن است به کتف، بازو، دست و انگشتان تیر بکشد.اگر مورد دیگری هم وجود دارد که باعث خواب رفتن یا مورمور شدن دست و بازو می شود، بگویید.
گاهی اوقات اختلال عملکرد عصب اولنار (عصب اولنار شامل الیاف حرکتی و حسی است که مسیر خود را در تنه تحتانی و طناب داخلی شبکه بازویی طی می کند) نیز می‌تواند چنین مشکلاتی به وجود آورد.
آسیب عصب اولنار در ناحیه آرنج باعث مورمور شدن و خواب‌رفتن ناحیه آرنج تا انگشت کوچک و قسمتی از انگشت حلقه میشود. ضربه زدن به این ناحیه، نوعی درد و احساس سوزن شدن ایجاد میکند. ممکن است بیمار دچار ضعف عضلات دست هم شود.
سلام من الان سه روزه انگشت اشاره چپم نصفش احساس بی حسی دارم میخواستم بدونم دلیلش چیه
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
چه چیزی باعث بی حسی در انگشتان می شود؟
سلام من بار سنگین بلند کردم از اون به بعد دوتا از انگشتام بی حس شده به چه دکتری مراجعه کنم 45 سالمه
سلام وقت بخیر شما باید به دتر ارتوپد مراجعه کنید
سلام سمت چپ بدنم بعضی وقتابیحس میشه ودلم بیحال میشه دلیلش چیه
سلام روز بخیر بهتره یک چکاپ کامل انجام بدین
سلام،من ۱۸ سال سن دارم و اخیرا با دیدن خون دست و پاهام شل میشن احساس بی حسی کامل رو نمیگیرن ولی ناتوان میشن به سختی میتونم تکونشون بدم
تازه چند روز پیش وقتی دستم با چاقو خیلی مختصر هنگام میوه پوست کندن بریدم بوی خون دستم کاملا احساس کردم در حالی که قبلا این جوری نبودم بعدش دست و پا هام دوباره شُل شدن
بجز خون بود آهن و بوی الکل بهداشتی و دیدن وسایل پزشکی هم همین حس رو بهم میده
سلام ممکن است که نسبت به خون فوبیا داشته باشید، غیر طبیعی نیست تعداد زیادی از آدما این حالت هستند
سلام من الان دو هفته است انگشت کوچیک دست راستم بی حس شده و وقتی کاری ازش میکشم مخصوصا کار با گوشی و موس و … محدوده بی حسی بیشتر میشه تا کف دست هم میاد مشکل از کجاست و به چه دکتری باید مراجعه کنم
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
چرا دستان گزگز و بی حس می شوند؟
سلام من حدود 20روزه که تو کله بدنم احساس سوزن سوزن شدن دارم که به صورته رندوم تو هر جای از بدن میتونه باشه و تقریبا همزمان 2 باری با خواب رفتگی دست چپ و یه بار دسته راست و یک بار پای چپ از خواب بیدار شدم و در ضمن یه بی حسی و درد هم تقریبا ازآرنج به پایین دستها هست بیشتر دسته چپ البته راست هم هست و تو این چند روزه پای چپ هم اضافه شده این گزگز ، به نظره شما چی میتونه باشه ؟ میتونه ام اس باشه؟؟
با سلام لطفا مطلب زیر را که در سایت وجد دارد مطالعه فرمایید .
علت گزگز کردن دست و پا
سلام وقت بخیر
من از صبح تا الان که حدود دوازده ساعت شده دست و پای چپم دچار کرختی شده،خواب رفتگی یا بی حسی کامل نیست ولی کمی بهش فشار میاد مثل نشستن سریع خواب میرن که قبلا اینجوری نبود
ممنون میشم کمکم کنین
سلام ممکنه موقتی باشه اما درصورت طولانی شدن ممکنه دلایل مختلفی از قبیل کم خونی و یا اسپاسم داشته باشه.
سلام،وقت بخیر من از صبح تا الان که حدود دوازده ساعت شده دست چپ و پای چپم دچار کرختی شده،پوستم احساس طبیعی داره ولی از درون به این شکل شده،بی حس نشده مثل خواب رفتگی که هیچ چیزی احساس نشه،ولی کمی بهش فشار وارد میشه خیلی سریع خواب میرن
ممنون میشم کمکم کنین
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
5 دلیل خواب رفتن دست و پا و ایجاد پارستزی و درمان آن
سلام من دیروز به صورت ناگهانی و یکهو ۴ انگشت دستم( چپ و راست) شروع کرد به گزگز کردن و کرخت شدن کار سنگینی هم انجام ندادم میخواستم بدونم دلیلش چیه
گاهی اوقات علت می تواند خواب رفتگی ساده باشد، در صورت بروز مجدد چنین مشکلی با پزشک مشورت نمایید.
سلام من هفده سالمه یه مدتی هست که بعد از پیاده روی هرچند کوتاه یا انجام بعضی کارها مثلا نوشتن دست راستم با هر دوتا پاهام کرخت میشن. چه علتی میتونه داشته باشه؟
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
کرخت شدن دست و پا
سلام من دختری ۲۶ ساله هستم مدتیه که دست راستم ضعف داره و سر میشه، اولش مچ دستم تا چند روز تیر میکشید که سعی میکردم با کیسه آب گرم دردش رو کم کنم اما بعد ها سر شد و احساس ضعف تو دستم بود که به انگشتان دستم هم سرایت کرده، متاسفانه دو سه روزی هست که پای راستم از مچ همین مشکل رو پیدا کرده! آیا مبتلا به بیماری خاصی هستم؟
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
درمان خانگی برای بی حسی دست و پا
سلام دکتر من از موقعی که نوجوان شدم دردهایی در بدنم دارم وگاهی موقع دویدن یکدفعه ای پام میگیره ویا موقع کارانگشتای دستم میکشه و نمیتونم کار کنم دکتر رفتم ولی گفتن چیز خاصی نیست لطفا راهنماییم کنید
سلام حالت گز گز یا بی حسی هم دارید؟
سلام وقت بخیر
من 17سالمه کفشم به نوک انگشت پایم فشارمی اوردباهمین اوضاع چندروزخیلی راه رفتم الان نوک انگشتم تیره شده واطرافش بی حس شده چیکارکنم خوب شه؟
خیلی ممنون میشم جواب بدید
وقت بخیر
دکتر به مدت 2 یا 3 هفته میشه که هردوتا دستام از کتف تا نوک انگشتام کاملا بی حس میشه انگار که فلج شده اگه همون لحظه چیزی بردارم به سختی میتونم تو دستم نگه دارم ممکنه بیوفته از دستم لطفا پاسخ بدید چرا.
پاسخ پزشک
با سلام
چند سالتونه ؟ ایا بیماری زمینه ای هم دارید؟ دیابت؟ فشار خون؟
این بی حسی به شکل گزگز کردن دست ها هست یا درد تیرکشنده یا فلج و شل شدن؟و در هر بار چه مدت این اتفاق طول میکشد؟
جهت تشخیص مشکل شما نیاز به معاینه کامل و عکس برداری از ستون فقرات و مهره های گردن شما هست
برای معاینه و شروع پیگیری ها میتوانید به پزشک مغزو اعصاب یا روماتولوژیست مراجعه کنید
سلام وخسته نباشید
الان من نزدیک به شش ماهه دستها وپاهام یکدفعه درد میگیره آروم میشه ضمنا درد درناحیه قفسه سینه ودر پشت قسمت مابین کتفم هم دارم کلی دکتر رفتم وچکاب کردم از ارتوپد گرفته تا متخصص قلب و گوارش اما کسی نمیتونه بفهمه دردم چیه کلافه شدم به نظرتون چی میتونه باشه دردی که تشریح کردم
سلام
چند سالتونه؟
این دردها در طور،روز چگونه اند؟ کی بیشتر کی کمتر و کی وجود ندارند؟
به چه شکل هستن؟ تیرکشنده؟ مبهم؟ سوزن سوزن شدن؟
در حال حاضر هیچ پزشکی داروی آرامبخش و اعصاب برای سما تجویز کرده؟
درودبرشمامدتی هست سمت چپ دست وپااحساس بی حسی وضعف می کنم .راهنمایی کنید سپاس
سلام
چند ماهی هست به خاطر کار زیاد با موس کامپیوتر دچار درد شدید در مفاصل دست راست شدم بطوریکه با فشار وسط مفاصل انگستان و بازر دردش رو بیشتر حس میکنم الان انگشت شست و حلقه داره بی حس میشه حرکت داره ولی حس میکنم بی حس شده علتش چیه
سلام امکان دارد که شما مبتل به سندرمی به نام سندر تونل کارپال شده باشید و توصیه میشود به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید
سلام خسته نباشید
من سه روزه دست راستم کرخت شده البته نه زیاد ولی در حدیه که نمیتونم چیزی بنویسم قدرت نوشتن ندارم میخواستم بگم ممکنه عصب دستم اسیب دیده باشه
سلام
احتمالا به عصب
دست شما آسیب دیده است دلیل آن ممکن است برداشتن بار سنگین یا تحت فشار بودن عصب درناحیه گردن یا مفصل آرنج باشد شما جهت بررسی و درمان مشکل خو باید به متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید
درود بر مدیر محترم
حدود یکسالی هست انگشت وسطی و انگشت حلقه دست راستم درد میکند و گاهی این درد تا 20 سانت بالای مچ دستم ادامه دارد و حتی دستم احساس خستگی دارد.
رفتم دکتر ماساژ درمانی گفت مشکلی نداره ، دکتر متخصص هم رفتم گفت هر وقت خسته شد باهاش کارنکن.
ولی دردش اذیتم میکند.
لطفا راهنماییم کنید که ممکن چه اتفاقی افتاده باشد و چکار کنم
با تشکر
سلام
نیاز به معاینه دارد
من ۳ روز است که کفش تنگ پام کردم و الان متوجه شدم انگشت شصت پام کاملا بی حس است تکان میخورد ولی حس لامسه ندارد میخواستم بدونم به دلیل کفش هاست یا نه اگر نه دلیلش چیست !؟ در ضمن قند خونم هم گرفتم ناشتا ۱۰۲ بود
سلام
دلیل اول ممکن است بابت کفش شما باشد. در صورت کمر درد ممکن است بدلیل دردهای سیاتیکی انگشت شما بی حس باشد.
سلام ببخشید انگشت شصت من سمت چپ دو روزه بی حس شده میخواستم بدونم از چیه ممنون میشم جواب بدین
سلام لطفا مطلب زیر را مطالعه فرمایید
بی حس شدن انگشتان پا به چه دلیل است؟