هر بچه ای گاهی رفتار گستاخانه از خود نشان می دهد. عکس العمل شما به این رفتار ، عامل مهمی در میزان تکرار آن در فرزند شما به شمار می رود.
با ایجاد قوانین داخلی خانه شروع کنید. این نکته را روشن کنید که شما می خواهید که تمام اعضای خانواده نسبت به هم رفتار مودبانه داشته باشند و با الفاظ و کلمات محترمانه همدیگر را مورد خطاب قرار دهند.
در زمان مناسب به فرزندانتان بگویید که چه کارهای منفی ای باعث شکستن قوانین می شود.
رفتار گستاخانه می تواند حالت خفیف داشته باشد و یا بسیار حاد و غیر قابل تحمل باشد. رفتار گستاخانه خفیف مثل چرخاندن چشم و سر و یا گفتن جملاتی مثل “حالا هر چه که هست ” در زمانی که آنها را مورد خطاب قرار می دهید ، می باشد . در حالت های شدید و حاد ، رفتار گستاخانه فریاد زدن و خطاب کردن والدین به اسم و یا حتی برخورد فیزیکی با پدر و مادر است.
اگر این رفتار کنترل و هدایت نشود و در مسیر صحیح قرار نگیرد می تواند به مرور زمان بدتر و بدتر می شود. اگر کودک در سنین خردسالی رفتار گستاخانه در حد متوسط داشته باشد در سنین نوجوانی این رفتار می تواند بسیار حاد شود. شما با کنترل رفتار و برخوردهای اجتماعی خود ، می توانید الگوی عملی مناسبی برای فرزندتان باشید. ما در این مطلب به 5 قدم موثر برای مواجهه و کنترل صحیح گستاخی در فرزندان می پردازیم.
1- رفتار گستاخانه خفیف را نادیده بگیرید.
گاهی لازم است بعضی گستاخی های فرزندمان را نادیده بگیریم. مثل وقتی که از او می خواهیم کامپیوترش را خاموش کند و او با وجود اطاعت از خواسته شما زیر لب جملاتی حاکی از نارضایتی بیان می کند ، نادیده گرفتن این رفتار او می تواند تاثیر بهتری نسبت به نشان دادن عکس العمل تند داشته باشد. به جای توبیخ در چنین شرایطی ، سعی کنید با حفظ خونسردی نکات مثبت او را بزرگنمایی کنید و مورد تشویق قرار دهید. اگر فرزندتان رفتار خوب و شایسته ای از خود نشان داد از او مشخصا با ذکر رفتار او تقدیر کنید.
2- از قوانین تربیتی مادر بزرگی استفاده کنید.
گاهی روش های تربیتی قدیمی بسیار سریع و اثر بخش خواهند بود. می توانید به فرزندتان بگویید با انجام رفتار شایسته مورد نظرتان چه چیزی بدست خواهد آورد. می توانید از جملاتی ” نظیر ” زمانی که صدایت را پایین بیاوری به تو جواب خواهم داد و یا “اگر رییس بازی در نیاوری به تو برای جمع آوری وسایلت کمک می کنم ” بهره ببرید .
3- از جمله “اگر…آنگاه هوشدار”استفاده کنید.
گاهی رفتار گستاخانه احتیاج به هوشدار دارد. در چنین شرایطی از “اگر…آنگاه” استفاده کنید تا فرزندتان متوجه عواقب کار ناشایست خود شود. مثلا با گفتن جمله ” اگر پریدن وسط حرف های حین صحبت کردن با تلفن را ترک نکنی باید به اتاقت بروی “به فرزندتان زمانی برای اصلاح رفتارش بدهید.
4- یک محرومیت برای او در نظر بگیرید.
رفتار گستاخانه در حد متوسط و حاد نیاز به عکس العمل منفی مناسب از جانب شما دارد. مثلا اگر نوجوان شما پس از اینکه شما به او اجازه خروج ندادید ، از اتاق خارج شد ، یکی از امتیازاتی که به او داده اید را از او بگیرید. وقفه در انجام کار مورد علاقه بهترین بازخورد منفی برای رفتار ناشایست در کودکان است و محرومیت از امتیازات هم برای کودکان و هم برای نوجوانان موثر خواهد بود.
5- جبران کنید .
اگر کودک یا نوجوان شما رفتار ناشایستی انجام داد ، جبران آن کار می تواند او را از تکرار باز دارد. مثلا اگر برادرش را کتک زد ، از او بخواهید تا کارش را جبران کند و یا اگر چیزی را از روی عصبانیت شکست ، از او بخواهید که آن را دوباره بچسباند. کودک یا نوجوان شما باید متوجه شود که همیشه معذرت خواهی به تنهایی کافی نیست. جبران کردن خطا به فرزندمان می آموزد که مسیولیت رفتارشان بپذیرند.
