محققان دريافتند مغز چگونه در طول انجام مراقبه (مديتيشن) فعاليت ميكند.
مراقبه یا مدیتیشن (Meditation) تمرين رايجی است كه گمان مي رود در كاهش استرس و اضطراب و افزايش سلامتي انسان تاثير بسياري دارد. اما چگونه مغز در زمان مراقبه (مديتيشن) فعاليت ميكند؟ و آيا تكنيك هاي خاص تاثيرات متفاوتي دارند؟ يك مطالعه جديد ممكن است پاسخي براي اين سوالات داشته باشد.
روشهای مدیتیشن یا مراقیه بسياری وجود دارد نظير: مراقبه تمرکزی، مانترا و مراقبه هدايت شده. اما با توجه به تقسيم بندي محققان از جمله اسوند داونگر، عصب‌پژوه دانشگاه اسلو، نروژ، تمامي تكنيكها به دو گروه دسته بندي مي شوند: مراقبه تمرکزی(meditation concentrative) و مراقبه غیر رهنمودی (meditation nondirective).
مراقبه (مدیتیشن) تمرکزی تكنيكی است كه بر تنفس يا افكار خاصي تمركز ميكند تا از بروز افكار ديگر جلوگيري نمايد.
مراقبه غیر رهنمودی روشي است كه بر تنفس يا صداي خاص تمركز دارد و البته در اين روش هيچ ممانعتي در منحرف شدن ذهن وجود ندارد. بگفته اين تيم تحقيقاتي برخي از روش هاي جديد مراقبه در دسته دوم قرار ميگيرند.
اينكه مغز چگونه حين چنين فرآيندهايي عمل ميكند پرسشي است كه اين تيم تحقيقاتي بدنبال پاسخي براي آن هستند.
و نتايج چشمگير
به منظور تحقيقي كه اخيرا در مجله مرزهايي در علوم اعصاب انسان به چاپ رسيده است، محققان به بررسي عملكرد 14 شركت كننده كه در مراقبه آسم Acem، نوعي تكنيك كه در دسته مراقبه غیر رهنمودی قرار ميگيرد، تجربه بسياري داشته اند، پرداختند. همه شركت كنندگان در زمان استراحت و همچنين حين انجام يكي از تكنيك هاي مراقبه تمرکزی و مراقبه غیر رهنمودی تحت ام آر آي قرار گرفتند.
آنها دريافتند كه زماني كه شركت كنندگان مراقبه غیر رهنمودی انجام ميدادند، آن قسمت از مغز كه با افكار و احساسات شخصي در ارتباط است به نسبت زماني كه به استراحت مي پردازند، فعاليت بيشتري دارد. درحاليكه در زمان انجام مراقبه تمرکزی فعاليت مغز تقريبا برابر زمان استراحت است.
بدين ترتيب، اين يافته ها نشان ميدهند كه مراقبه غیر رهنمودی به مغز فضاي بيشتري براي پردازش خاطرات و احساسات ميدهد تا مراقبه تمرکزی.
داونگر همچنين افزود: اين بخش از مغز در زمان استراحت بيشترين فعاليت خود را دارد و نوعي سيستم عامل مركزي ارائه ميدهد كه ميتواند در زماني كه فعاليت هاي بيروني نيازي به تمركز فرد ندارد جايگزين شود. نكته قابل توجه اينكه يك فرآيند ذهني نظير مراقبه غیر رهنمودی ميتواند فعاليت اين شبكه را بيشتر از زمان استراحت افزايش دهد.
مزايای مراقبه (مدیتیشن)
مراقبه در ايالات متحده ورزش محبوی است. بنابر بررسي ملي-دولتي كه در سال 2006 صورت گرفته ، 9.4% از مخاطبين در 12 ماه گذشته مراقبه كرده بودند. مراقبه علاوه بر تاثير فوق العاده اش بر كاهش استرس و افزايش سلامتي، از مزاياي ديگري نيز برخوردار است. كمي پيش مجله Medical News Today گزارشي از تحقيقي از دانشگاه مونترئال كانادا منتشر كرد در اين باره كه به وسيله Mindfulness Meditation گونه اي از تكنيك هاي مراقبه تمرکزی، مي توان به افزايش كيفيت خواب و روحيات نوجواناني كه مبتلا به سرطان هستند كمك كرد.
تحقيق ديگري در سال 2012 ميلادي كه در مجله Alternative and Complementary Medicine به چاپ رسيده به اين امر
مي پردازد كه بيماراني كه از آلزايمر رنج ميبرند مي توانند به كمك مراقبه با از دست دادن خاطراتشان مبارزه كنند.
داونگر معتقد است با در نظر گرفتن محبوبيت مراقبه و مزاياي آن، گروه تحقيقاتي بايد به چگونگي مكانيسم عملكرد آن بپردازد. در سالهاي اخير تحقيقات بين المللي درارتباط با مراقبه افزايش چشمگيري داشته است و چندين دانشگاه مشهور امريكايي مبالغ هنگفتي در اين زمينه هزينه كرده اند. بنابراين داونگر نتيجه گرفت كه ادامه تحقيقات دراين زمينه همچنان از اهميت بيشماري برخوردار است.
این مطلب توسط خانم حنانه یوسفی ، كارشناس ارشد مترجمی زبان انگليسی ترجمه شده و بصورت اختصاصی جهت انتشار در مجله پزشکی دکتر سلام تهیه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد.
Written by Honor Whiteman
Copyright: Medical News Today
Nondirective meditation activates default mode network and areas associated with memory retrieval and emotional processing, doi: 10.3389/fnhum.2014.00086, Svend Davanger et al., published in Frontiers in Human Neuroscience, 26 February 2014. Abstract
Norwegian University of Science and Technology, news release, accessed 16 May 2014.
Additional source: Mayo Clinic, meditation, accessed 16 May 2014.
Additional source: Centers for Disease Control and Prevention, meditation and health, accessed 16 May 2014.
http://www.medicalnewstoday.com/articles/276959.php
