آسم یک بیماری مزمن التهابی ریه‌ها و مجاری تنفسی است.هوای سرد، عفونت‌های ویروسی (مانند سرماخوردگی معمولی)، دودِ دخانیات و سایر آلاینده‌های هوا محرک های بیماری های ریوی در کودکانند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید صدوقی یزد با بیان این كه والدین سیگاری احتمال بروز و یا تشدید آسم كودك را افزایش می دهند، تاكید كرد: شیوع آسم در كودكان دارای مادران سیگاری سه برابر بیشتر است.
دكترحسن حلوانی گفت: بیماری آسم، عارضه التهاب مزمن راه های هوایی است و از لحاظ علائم بالینی این بیماری به صورت حملات دوره ای تنگی نفس، خس خس سینه، سرفه و احساس فشار در قفسه سینه بروز می كند.
وی از ویژگی های این بیماری به افزایش تحریك پذیری راه های هوایی نسبت به محرك های مختلف از قبیل عفونت، آلرژن، هوای سرد و استرس های هیجانی اشاره كرد و افزود: بیماری آسم شایع ترین بیماری مزمن تنفسی است، كه حدود ۵ تا ۱۰ درصد افراد جامعه را در دوران كودكی و جوانی مبتلا می كند.
دكتر حلوانی شایع ترین عامل بروز بیماری آسم را وجود زمینه ها ی ژنتیكی ذكر كرد و گفت: در صورتی كه یكی از والدین مبتلا به آسم باشند به احتمال ۲۵ درصد و در صورت مبتلا بودن هر دو والدین نزدیك به ۵۰ درصد احتمال ابتلای نوزاد به بیماری آسم وجود دارد.
این فوق تخصص بیماری های ریوی از دیگر فاكتورهای مسبب این بیماری به عفونت ها، آلرژن ها، عوامل شغلی، مصرف برخی داروها و آلاینده های هوا اشاره كرد.
وی متذكر شد: جهت تشخیص ابتدایی بیماری آسم گرفتن شرح حال بیمار و به عبارتی بررسی شرایط محیط زندگی، اشتغال و همچنین سوابق فامیلی فرد از لحاظ وجود بیماری هایی از قبیل آسم، رینیت، آلرژیك و اگزما، و در نهایت انجام تست اسپیرومتری می تواند پزشك را راهنمایی كند. ولی انجام تست برگشت پذیری انسداد راه هوایی با استفاده از اسپری سالبوتامول و همچنین تست متاكولین از اقدامات تكمیلی تر جهت تشخیص بیماری آسم است.
دكتر حلوانی خاطرنشان كرد: اولین اقدام جهت درمان آسم، تشخیص شدت بیماریست كه بدین منظور میزان علائم بالینی فرد در طول روز، تعداد حملات شبانه و همچنین میزان اختلال عملكرد تست اسپیرومتری فرد، اندازه گیری می شود.
وی ادامه داد: پس از تعیین شدت بیماری جهت درمان می بایست حذف عامل محرك بیماری در دستور كار قرار گیرد، كه در این بین عوامل آلرژن نقش به سزایی دارند؛ لذا به این بیماران توصیه می شود حتی الامكان دور از تماس با گرد وغبار، گل و گیاه و حیوانات خانگی باشند.
این فوق تخصص بیماری های ریوی همچنین یادآور شد: از آنجایی كه نقش آلرژن های غذایی در پیدایش و تشدید آسم خیلی كم است، پیشنهاد می شود افرادی كه سابقه حساسیت به برخی از انواع غذاها از قبیل سوسیس، كالباس، سس، ترشیجات، خیارشور و غذاهای كنسرو شده را دارند، از مصرف این نوع غذاها خودداری كنند و توصیه اكید می شود كه افراد مبتلا به آسم و حتی اطرافیان آنها به شدت از استعمال سیگار خودداری كنند.
وی با اشاره به این كه مصرف برخی داروها از قبیل پروپرانولول، آسپرین و برخی آنتی بیوتیك ها نیزمی توانند بعضاً باعث تشدید اسپاسم راه های هوایی شوند، توصیه كرد: افراد مبتلا به آسم از مصرف این داروها خودداری كنند.
دكتر حلوانی اذعان داشت: مبتلایان به آسم نبایست در محیط های سرد به انجام فعالیت های ورزشی بپردازند و تاكید می شود، جهت پیشگیری از این بیماری ویروسی هر سال واكسن آنفلوآنزا تزریق كنند.
وی بیماری مزمن آسم را یك بیماری قابل كنترل ولی فاقد درمان قطعی دانست و گفت: افراد مبتلا می بایست درمان دارویی را به صورت طولانی مدت و با توجه به شدت بیماری دنبال كنند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد بیان داشت: خوشبختانه اكثر داروهایی كه جهت درمان آسم استفاده می شوند، عوارض جانبی چندانی ندارند و تنها نقش گشادكنندگی برونش و بهبود تنگی نفس را دارا هستند.
وی افزود: از معروفترین این داروها اسپری سالبوتامول است كه به صورت استنشاقی در مواقع تنگی نفس استفاده می شود. همچنین جهت كاهش التهاب راه هوایی می توان از اسپری های استنشاقی استروئیدی استفاده نمود.
دكتر حلوانی خاطرنشان كرد: علائم بالینی و روش های تشخیص و درمان آسم كودكان با بزرگسالان تفاوت چندانی ندارد، اما بسیاری از كودكان ممكن است همزمان با مبتلا شدن به بیماری آسم به بیماری رینیت آلرژیك نیز مبتلا شوند.
وی تاكید كرد: شدت بیماری بسیاری از كودكان مبتلا به آسم همراه با افزایش سن، كاهش می یابد؛ به نحوی كه بیش از ۸۰ درصد این افراد پس از سن ۱۴ سالگی و به دنبال كاهش علائم بالینی بیماری دیگر نیازی به مصرف دارو ندارند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد در پایان با اشاره به نگرانی غالب خانواده ها از مصرف دارو جهت كنترل بیماری آسم كودكشان، اظهار كرد: بایست توجه داشت عدم كنترل مناسب بیماری آسم كودك تنها مشكلی است كه می تواند باعث صدمه به كودك شود و مطالعات نشان داده است كه اسپری های استروئیدی استنشاقی اثر چندانی در كاهش رشد كودك ندارند و مصرف طولانی مدت آنها با دوز مناسب بی ضرر است.
