گزینه های زیر را چک کنید تا بدانید خرابی دندان چطوری بوجود می آید، چطوری می‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد و چطوری می‌توان آن‌ها را معالجه کرد.
این بخش خلاصه‌ای از حرفهای دکتر کیمبرلی آ. هارمس، مشاور انجمن دندانپزشکی آمریکا است.
۱- شکر علت اصلی پوسیدگی‌ها است
نادرست؛ اما می‌تواند تا حدودی صحت داشته باشد. واقعیت این است که اسید تولید شده توسط باکتری‌های درون دهان شما، عامل ایجاد پوسیدگی است. هرچند این باکتری‌ها زمانی شروع به تولید اسید می‌کنند که شما کربوهیدرات‌ها مصرف کنید که شکر جزیی از این گروه مواد غذایی است.
برنج، سیب زمینی، نان، میوه و سبزیجات جزء کربوهیدرات‌ها هستند. زمانی که اسید، دندان شما را می‌خورد، باکتری‌ها سوراخ کوچکی برای تکثیر پیدا می‌کنند. مسواک و نخ دندان قادر به تمیز کردن این سوراخ کوچک نیستند. باکتری‌ها از طریق سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها به تولید اسید ادامه داده و پوسیدگی دندان شما رفته رفته بزرگ‌تر می‌شود.
یک حقیقت بسیار مهم: مقدار کربوهیدرات مصرفی عامل پوسیدگی دندان نیست، بلکه مدت زمان قرارگیری در معرض این مواد دندان شما را نابود می‌کند. خوردن مقدار زیادی کربوهیدرات برای ناهار، یک مثال است. اما اگر تمام روز مشغول نوشیدن نوشیدنی‌های شیرین باشید، در این صورت دندان شما به طور پیوسته در معرض عوامل ایجاد کننده پوسیدگی قرار گرفته است که برای دندان شما ناسالم‌تر است.
یک ضرب المثل می‌گوید: «تمام روز نوشیدنی بخور تا دندانت پوسیده شود».
۲- قرار گرفتن در معرض غذاهای اسیدی مانند لیمو باعث ایجاد پوسیدگی در دندان می‌شود.
درست. غذاهای اسیدی مانند لیمو، آب مرکبات یا نوشیدنی‌های غیرالکلی پوسیدگی ایجاد نمی‌کنند، اما می‌نای دندان را در معرض خطر قرار می‌دهند. اسید‌ها می‌توانند می‌نای دندان را از بین برده و دندان شما را ضعیف‌تر کنند. در صورت از دست دادن محافظت می‌نای دندان و رسیدن به عاج، اکنون دندان شما کاملا مستعد پوسیدگی است.
۳- احتمال بروز پوسیدگی در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر است.
نادرست. به کمک سیلنت‌ها، آب حاوی فلوراید و مراقبت‌های پیشگیرانه، میزان پوسیدگی در کودکان آمریکایی، در ۲۰ سال اخیر، به نصف مقدار قبلی کاهش یافته است.
هرچند در شهروندان سالمند، افزایش در میزان پوسیدگی گزارش شده است. علت: این افراد دارای شرایط ویژه‌ای هستند. برخی از داروهای مصرفی محیط دهان را خشک کرده و میزان بزاق را کاهش می‌دهند. بزاق برای مقابله با پوسیدگی دندان بسیار حیاتی است چرا که به خنثی کردن اسید‌ها کمک کرده و یک کیفیت ضدعفونی از خود بروز می‌دهد که باکتری‌ها را از بین برده و از گیر کردن غذا در بین دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
۴-گذاشتن آسپرین در کنار دندان‌ها، به تسکین درد دندان کمک می‌کند.
نادرست. خوردن قرص آسپرین چیزی است که به کاهش درد دندان کمک می‌کند. از آنجایی که این قرص حالت اسیدی دارد، قرار دادن آن در کنار دندان‌ها می‌تواند بافت لثه را سوزانده و باعث ایجاد آبسه شود. از انجام این کار به پرهیزید و همواره قرص آسپرین را بخورید.
۵- تمامی پرکردگی دندان‌ها، نهایتا بایستی جایگزین شوند.
نادرست. پرکردگی توسط آمالگام (آلیاژ جیوه با چند فلز دیگر) یا کامپوزیت در صورت از بین رفتن و یا ایجاد پوسیدگی جدید در کنار آن، یا در صورت شکستن دندان جایگزین می‌شود. در صورتی که هیچ کدام از این مشکل‌ها رخ ندهد، میتوانید همین پرکردگی را برای باقی عمرتان داشته باشید.
انتظار این است که پرکردگی دندان برای تمامی عمر جواب دهد؛ اما این امر به مواردی از قبیل سایش دندان و عادات بهداشتی دهان بستگی دارد. در صورتی که روزی ۲ مرتبه با خمیر دندان حاوی فلوراید دندانهای خود را مسواک بزنید و از نخ دندان و دهانشویه روزی ۱ بار استفاده نمایید، پوسیدگی کمتری را تجربه کرده و پرکردگی‌های شما مدت بیشتری دوام خواهند آورد.
۶- اگر پوسیدگی در دندان شما وجود داشته باشد، متوجه آن خواهید شد.
نادرست. این یک باور بسیار بسیار نادرست است. پوسیدگی ملایم دندان هیچ علامت خاصی ایجاد نمی‌کند.
درد همراه با پوسیدگی دندان زمانی به سراغ شما می‌آید که پوسیدگی کاملا در مرحله پیشرفته قرار گرفته و باعث آسیب به عصب شده است. اگر به پوسیدگی فرصت پیشرفت دهید، در این صورت ممکن است نیازمند درمان‌های گران قیمت مانند عصب کشی ریشه شوید. به همین دلیل است که معاینات منظم دندانپزشکی از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین با آغاز یک پوسیدگی، این مشکل خود بخود برطرف نخواهد شد. پوسیدگی از زمان آغاز، شروع به رشد می‌کند تا جایی که که دیگر قادر به تمیز کردن آن نخواهید بود. زمانی که پوسیدگی به عاج دندان رسید به رشد خود ادامه خواهد داد.
۷- با درمان دندان پوسیده، پوسیدگی متوقف می‌شود.
درست. ممکن است بعد‌ها پوسیدگی در سایر نواحی دندان ایجاد شود اما پوسیدگی خاص درمان شده از میان رفته است. با پرکردن پوسیدگی و انجام کارهای بهداشتی لازم مانند مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و دهانشویه، آن نقطه از دندان مجددا دچار پوسیدگی نخواهد شد.
و اما یک اخطار: گاهی پرکردگی در اثر گذر زمان در لبه‌ها دچار شکستگی شده و از بین می‌رود. دسترسی به این نواحی برای تمیز کردن، دشوار است؛ از اینرو باکتری‌ها وارد آن شده و پوسیدگی مجددا رخ می‌دهد.
۸- پوسیدگی در بین دندان‌ها، محتمل‌تر است.
درست. هرجایی که باکتری‌ها بتوانند پنهان شوند و شما قادر به دسترسی به آن نقطه با استفاده از مسواک یا نخ دندان نباشید، ناحیه‌ای است که احتمال پوسیدگی در آن بیشتر است. به طور مثال شیارهای عمیق در پشت دندانهای جلویی مکان‌های مناسبی برای پوسیدگی به شمار می‌روند. این امر می‌تواند در بین دندان‌ها نیز اتفاق بیفتد جایی که مسواک قادر به داخل شدن در آن مناطق نیست و بسیاری از مردم در مورد استفاده از نخ دندان در این مکان‌ها مشکل دارند. در مورد این قضیه با استفاده از یک دهانشویه حاوی فلوراید (دهانشویه ضد پوسیدگی) میتوانید محافظت بیشتری از دندانهای خود به عمل آورید.
۹- شکاف‌های ریز در بین دندان‌ها، پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
درست. در صورت داشتن شکاف کوچک بر روی دندان و عدم توانایی در تمیز کردن آن، به احتمال فراوان دچار پوسیدگی خواهید شد. شکاف‌های بزرگ‌تر از نظر تمیز کردن، آسان‌تر می‌باشند. بنابراین تا زمانی که آن‌ها را خالی از باکتری نگه می‌دارید، این شکاف‌های بزرگ احتمال کمتری برای بروز پوسیدگی خواهند داشت.
۱۰- ترک‌ها و لب پریدگی‌های دندان، باعث بروز پوسیدگی می‌شود.
درست. اگر این موارد باعث ایجاد مکانی مخفی برای باکتری‌ها شود، جایی که مسواک قادر به تمیز کردن آن نیست، این نواحی مستعد پوسیدگی خواهند بود. استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید می‌تواند خطر پوسیدگی را کاهش دهد چرا که به راحتی به مکان‌هایی که مسواک به آن‌ها دسترسی ندارد، جریان پیدا می‌کند. اخیرا به دلیل افزایش دندان قروچه در مردم، ترک‌های بیشتری در دندان‌ها ایجاد می‌شود. استرس و نگرانی، باعث می‌شود تا مردم بیشتر این کار را انجام دهند. مدیریت استرس می‌تواند نقشی کلیدی در سلامت دندان‌ها ایفا نماید.
۱۱- حساسیت دندان به معنی پوسیدگی در آن است.
نادرست. حساسیت دندان می‌تواند به این معنی باشد که شما دارای دندان‌هایی حساس هستید یا عقب نشینی لثه در شما رخ داده که نهایتا ریشه دندان را در معرض محیط بیرونی قرار می‌دهد. ممکن است دندا‌‌نهایتان شکسته باشند یا ترک بر روی آن‌ها وجود داشته باشد و یا نیازمند درمان عصب کشی ریشه باشید. عوامل بسیار زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث ایجاد حساسیت دندانی شوند که یکی از آن‌ها پوسیدگی است.
۱۲- پوسیدگی‌ها تنها دلیل برای عصب کشی ریشه است.
نادرست. در صورت آسیب دیدن عصب‌های درون دندان‌ها، نیازمند عصب کشی ریشه هستید. عدم درمان پوسیدگی دندان می‌تواند باعث آسیب به عصب شود، اما عوامل دیگری نیز در این پدیده دخیل هستند. ترک‌ها، شکستگی‌ها یا سایر آسیب‌های دندانی می‌تواند باعث آسیب عصب شود. در بسیاری از موارد دندان قروچه و فشردن دندان‌ها بر روی هم می‌تواند باعث ایجاد مشکلات دندانی شود که نهایتا شما را ملزم به استفاده از درمان عصب کشی ریشه خواهد کرد.
۱۳- دندان قروچه و فشردن دندان‌ها بر روی هم، می‌تواند منجر به پوسیدگی شود.
درست. دندان قروچه و فشردن دندان‌ها بر روی هم یکی از مخرب‌ترین کارهایی است که میتوانید با دندانهای خود بکنید. با آدامس جویدن معمولی، دندان‌ها تنها برای مدت کوتاه (چند میلی ثانیه) با هم تماس دارند و لذا تنش بسیار کمی را تجربه خواهند کرد. اما دندان قروچه و فشردن دندان‌ها بر روی هم فشار بسیار زیادی بر دندان‌ها برای زمان‌های طولانی‌تر وارد می‌کند. این امر نهایتا می‌تواند باعث ایجاد ترک، شکستگی یا آسیب جدی به دندان شما شود. در صورتی که این نوع شکستگی باعث بیرون آمدن عاج تضعیف شده دندان شود، پوسیدگی دندان با سرعت بیشتری شکل خواهد گرفت. عموما دندان قروچه و فشردن دندان‌ها بر روی هم باعث می‌شود تا برای بازیابی دندان شکسته از روکش استفاده گردد یا عصب کشی ریشه برای درمان عصب آسیب دیده به کار می‌رود.
۱۴- پوسیدگی‌های موجود در دندان بچه‌ها، به هیچ وجه نگران کننده نیستند.
نادرست. دندان شیری فضای مورد نیاز برای دندانهای دائمی را حفظ می‌کند. در صورتی که پوسیدگی‌ها در دندان بچه، بدون درمان باقی بمانند، می‌توانند باعث ایجاد دردهای جدی و آبسه شوند. گهگاه عفونت می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز انتقال یابد و در برخی از موارد، حتی منجر به مرگ شود.
۱۵- مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و دهان شویه بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی است.
درست. قطعا این امر حقیقت دارد. پیشگیری کلید حل مشکلات است. باید باکتری‌ها را از دندانهای خود بزدایید. دوبار با خمیر دندان حاوی فلوراید دندانهای خود را مسواک بزنید واز نخ دندان و دهان شویه روزانه به طور مرتب استفاده کنید. دهان شویه‌های ضد میکروب، باکتری‌ها را هدف قرار داده، جرم دندان را کم کرده، باعث بهبود تنفس نامناسب و ورم لثه می‌شوند. دهان شویه‌های حاوی فلوراید، دندان‌ها را در برابر پوسیدگی مقاوم‌تر می‌کند. در صورتی که باکتری‌ها به طور مرتب و روزانه از تمامی نواحی دندا‌‌نهایتان زدوده شوند، دچار پوسیدگی دندان نخواهید شد.
منبع-dandane
