داروهای بدون نیاز به نسخه در رویارویی با هموروئید (بواسیر)

با عرض سلام و ادب خدمت خوانندگان محترم مجله پزشکی وزین “دکتر سلام”

در این مقاله برانیم كه اطلاعاتی در مورد چگونگی استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه ی پزشک در رویارویی با هموروئید (Hemorrhoid) يا در اصطلاح بواسیر بدست آوريم .

هموروئید چيست؟

بواسیر یا هموروئید به اتساع رگ های وریدی موجود در مجرای مقعدی می گویند که به کنترل مدفوع کمک می کنند. اين رگ ها زمانی که متورم یا دچار التهاب می گردند بواسير را به وجود می آورند.

هموروئید ممكن است خارجی باشد يا داخلی و علائم آن بستگی به نوع آن دارد. بواسیر داخلی معمولاً همراه با خونریزی مقعدی بی درد است اما بواسیر خارجی ممکن است علائم کمتری داشته باشد یا اگر ترومبوز باشد همراه با درد و تورم در ناحیه مقعد همراه خواهد بود. اگرچه علت اصلی بواسیر ناشناخته است، تعدادی از عوامل که باعث بالا رفتن فشار درون شکمی می‌شوند از جمله یبوست، نشستن طولانی مدت ، كمبود فيبر دريافتي در غذاي روزانه و كم شدن توأن عضلانی افراد در سنين بالا از عوامل محتمل برای به وجود آمدن بواسیر شمرده می شوند.

درمان اولیه برای بیماری خفیف یا متوسط شامل افزایش فيبر دريافتي،افزايش مصرف  مایعات و به خصوص آب، داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي برای تسکین درد و استراحت می‌باشد، سپس داروهای استروئیدی ، بي حس كننده های موضعی و دارو های قابض و محافظت کتتده مورد استفاده قرار می گیرند. در انتها در صورت عدم پاسخ به درمان جراحی انجام می پذیرد. لازم به ذكر است كه بواسیر دو گونه دارد : بواسیر داخلی و بواسیرهای خارجی.

بواسیر خارجی عمدتا به صورت توده نرم و متورم و یا در پاره ای اوقات به صورت توده سفت در اطراف ناحیه مقعدی ظاهر می‌شوند

بواسیرهای داخلی در داخل کانال مقعدی ایجاد می‌شوند و گاهي ممكن است فرد هم دچار هموروييد داخلي و هم خارجي ویا همورویید خونریزی دهنده باشد که در اکثر اوقات بعد از اجابت مزاج چند قطره خون دیده می شود.

پيش از بررسي داروهايي كه در اين زمينه استفاده مي شوند و توضيح چگونگي استفاده از انها به بررسي روش سنتي در درمان بواسیر مي پردازيم:

درمان سنتی هموروئید:

درمان سنتی معمولاً شامل رژیمی غنی از فيبر، نوشیدن مایعات فراوان،نشستن داخل وان يا لگن اب گرم  و استراحت می‌باشد. نشستن داخل آب گرم (وان یا لگن آب گرم)sitz bath روزانه چند بارو هر بار به مدت ده تا پانزده دقیقه به کاهش تورم کمک کرده و درد را كأهش مي دهد.

1- داروهای استروئیدی موضوعی:

hydrocortisone 1%—-Anusol HC-1

این گروه از داروها در درمان هموروئید خارجی به كار رفته و به صورت كرم و پماد در بازار وجود دارند وسبب كاهش التهاب و خارش در ناحیه مقعد می شوند اما به طور مستقیم برطرف كننده درد در اين ناحيه نمی باشند.

2- داروهای بی حس كننده موضعی:

benzocaine—Anusol supporters ,benzoyl alcohol—-Anusol supporter ,dibucane — Nupeecainal ointment, declinine,lidocaine,pramoxine

اين دسته از داروها ، به صورت شیاف و نیز پماد در بازار موجود بوده و در درمان هموروئید خارجی به كار می روند و با كنترل درد از طريق بی حس كردن ناحیه مقعد به بیمار کمک می کنند.

داروهای قابض كننده:

calamine,Witch hazel 50%—-Tucks pads

3- این گروه داروها هم در درمان هموروييد داخلي وهم هموروييد خارجي به كار رفته و با خشك نگه داشتن ناحيه سبب كم شدن التهاب و رفع خارش و سوزش ناحيه معقد مي شوند.

4- داروهای محافظت كننده:

aluminum hydroxide gel,cocoa butter,cod liver oil,glycerin,mineral oil,…

اين داروها به أشكال متفاوت مانند ، كرم ، پماد و شياف در بازار وجود دارند و در درمان هردو نوع هموروييد به كار مي روند. اين داروها مانند يك لإيه محافظ عمل کرده و پوست را از ترشحات أطراف مقعد دور نگه می دارند وبدین شکل سبب بر طرف شدن تدريجي التهاب خارش و سوزش ناحيه مقعد مي گردند.

عوارض جانبی:

داروهای استروئیدی نباید بيشتر از ١٤ روز به طور متناوب استفاده شوند چون ممكن است سبب نازكي پوست شده و ايجاد مشكلات ثانويه نمایند.

استفاده از داروهای قابض كننده در افراد ديابتی، مبتلا به فشار خون بالا و بزرگی پروستات بايد تحت نظر پزشك باشد.

نكات مهم:

1- داروهای نام برده هيچ كدام درمان كننده بواسیر نبوده و فقط علائم بيماری را كنترل مي كنند ، اگر پس از ٧ روز همچنان علایم بر جا بود و يا در صورت ادامه خونريزی دراین ناحیه مراجعه به پزشك الزامی می باشد.

2- حفظ بهداشت ناحیه مقعد و خشك نگه داشتن آن سبب كاهش علايم می شود.

3- استفاده از صابونهای ملائم و بدون عطر هنگام شتشوی ناحیه توصیه می شود.

4- اگر پس از استفاده از كرم و يا پماد در اين قسمت با افزايش خارش و قرمز شدن مواجه شديد احتمال دارد به ان ماده دارویی حساسيت داشته باشيد ، مصرف ان را قطع نموده و ناحيه را با اب ولرم و صابون هاي غير عطري شسته و كاملا خشك نماييد.

باتشكر

سمیرا کریم آبادی

این مطلب توسط خانم دکتر سمیرا کریم آبادی تهیه و به صورت اختصاصی برای انتشار در مجله پزشکی دکتر سلام ارسال شده است. استفاده از آن فقط با ذکر منبع hiDoctor.ir مجاز می باشد.