جعفری می‌تواند از ابتلا به سرطان کبد، معده، پوست، مغز، سینه و همچنین سرطان تیروئید پیشگیری کند. این سبزی معطر حاوی میزان قابل‌توجهی آنتی‌اکسیدان است که با سرطان مقابله می‌کنند
جعفری خشک برای رفع رماتیسم مفید است و به علت اینکه جعفری بسیار گرم و خشک است،نفخ را کاهش مىدهد و گرفتگى مجارى عروق را باز مىکند،همچنین، از ابتلای به سرطان جلوگیری می‌کند و برای رشد کودکان و افراد کم خون بسیار مناسب و قاعده آور است.
جعفرى گیاهى است علفى دوساله ادویهاى، بسیار معطر داراى برگ‌هاى با بریدگى به رنگ سبز و پُرپشت که در قسمت فوقانى ساقه به شکل نوارهاى بریده باریک در مىآید. جعفرى در اغلب مناطق دنیا کاشته مىشود. در ایران نیز در تمام مناطق کشور مىکارند. در شاهرود نیز به طور خودرو مىروید.
مصارف درمانی جعفری:
-جعفری مسخن (گرم کننده)، قابض(قبض کننده)، منضج، مقوی، اشتها آور، مدر (ادرارآور) است.
– تخم جعفری دارای آپیول است و آپیول ماده پرقوتی است که خاصیتش تب بر و قاعده آور بودن است؛ یعنی خونریزی ماهانه را منظم می‌کند، همین طور دارای این خاصیت مهم است که خون و مجاری روده‌ها را ضد عفونی کرده و از ابتلای بدن به سرطان جلوگیری می‌کند، به هم این جهت است که جعفری را باید جزء غذای روزانه اشخاص کم خون و یا بچه هایی که دیر رشد می‌کنند وارد کرد.
هم چنین به علت این که جعفری بسیار گرم و خشک است، مواد و اخلاط لزج را قطع مىکند و نفخ را کاهش مىدهد و گرفتگى مجارى عروق را باز مىکند.
– برگ جعفرى به علت مواد معدنى و ویتامین‌هایى که دارد، بسیار مفید است.
– برگ جعفرى مانند دارچین تنفس را مطبوع و براى رفع بوى بد تنفس حتى شدیدترین بوى سیر بسیار مؤثر است.
– براى معالجه دردهاى زیر شکم زنان که در اثر خون قاعدگی ایجاد مىشوند باید در هرروزى (1- 2) فنجان از شیره این گیاه آشامیده شود. دستور گرفتن شیره این گیاه این است که در هر فنجان آب جوش یک قاشق بزرگ غذاخورى از برگ و ریشه تازه خرد شده را اضافه کنند.
-مصرف شیره برگ جعفری را به مقدار 3 تا 200 گرم در تب های متناوب توصیه کرده اند.
– اگر جعفری را خرد کنند و در شیر گرم بریزند و صبح ناشتا بخورند، برای معالجه آسم و نزله‌های ریوی و گرفتگی صدا مفید است، این شیره برای رفع دردهای عصبی نیز فایده دارد.
– دم کرده چند شاخه جعفری برای یک فنجان آب، نه تنها گرفتگی صدا را رفع می‌کند بلکه برای دردهای مفصلی نیز مفید است.
– 20 تا 40 گرم جعفری خشک را اگر با یک لیتر آب بجوشانند وهر روز سه تا چهار فنجان از آن بخورند، خاصیت مدر دارد و ادرار را زیاد می کند.
– اگر نیم مشت جعفری خشک را با نیم لیتر آب بجوشانند و تا موقعی که گرم است آن را بنوشند، برای رفع روماتیسم فوق العاده فایده دارد.
-ضماد برگ جعفری را اگر روی سینه زنان شیرده که شیر آن ها بند آمده ضماد کنند، ترشح شیر را بهبود می‌بخشد و مجاری شیر را باز می‌کند.
-ضماد برگ جعفری برای درد چشم و ورم چرکی چشم مفید است، درد و ورم آن را برطرف می کند.
– برای رفع جوش های ریز و قرمز روی پوست باید صبح و شب با محلول آب یا دمکرده جعفری، صورت یا قسمتی از بدن را که جوش های ریز و قرمز دارد شستشو داد.
-برای روشن شدن پوست صورت باید یک هفته صبح وشب با جوشانده نیمگرم یک دسته برگ جعفری در یک چهارم لیتر آب شستشو داد.
– جوشانده تخم جعفری به مقدار 30 تا 40 گرم آن در یک لیتر آب مقوی است و خاصیت دفع کردن اسیداوریک را دارد.
– جعفری را اگر با آبگرم بشویند عطر و خواص خواص خود را حفظ کرده و به راحتی خورده می‌شود ولی نباید فراموش کرد که جعفری را وقتی باید شست که بخواهند آن را مصرف کنند.
احتیاطات:
1. Apiol که ماده عامل موجود در اسانس میوه جعفرى است، سمى است و ایجاد عوارضى در کبد و کلیه می‌کند لذا باید تخم جعفرى و اسانس آن همیشه با رعایت اعتدال طبق میزان محدود و مجاز مصرف شود و اسراف در مصرف آن زیان آور است و بدون دستور و اطلاع پزشک نباید مصرف شود.
2. وجود ماده عامل در اسانس تخم جعفرى خواص دارویى را به تخم جعفرى مىدهد که آثار مدر و قاعدهآور دارد، ولى درعینحال که قاعدهآور است مصرف آن در حدى معین موجب سقط جنین نیز مىشود.
3. اگر در مصرف جعفری افراط و زیاده روی کنند، جریان خون بدن را کند خواهد کرد.
4. از آنجا که جعفری گرم و خشک است افراد گرم مزاج باید در مصارف پوستی آن رعایت احتیاط کنند.
