با آموزش درست ارزش پول می توانید دانش و ضرورت موفقیت مالی کودک خود را بیمه کنید و در واقع بزرگترین مهارت را در زندگی کودک خود پرورش داده اید
درس دادن مسایل اقتصادی به بچه ها آسان نیست اما سخت هم نیست! آسان نیست چون باید خودتان با این مقوله آشنا باشید و سخت هم نیست چون گاهی تنها باید پا روی دل تان بگذارید.
آنچه در ادامه می خوانید بخشی از مبحث هایی است که بث کوبلینر نویسنده کتاب «بچه هایتان را تبدیل به یک نابغه اقتصادی کنید»، مطرح می کند. نویسنده و روزنامه نگاری که کتاب هایش در فهرست پرفروش های تایمز هم قرار گرفته است.
درس ۳ تا ۵ سالگی
برای چیزی که می خواهی صبر کن!
شاید یاد دادن این درس از یاد گرفتن اش سخت تر باشد و به همین دلیل خیلی از بچه ها درس های بعدی اقتصادی را که سنگ بنایش روی این نقطه گذاشته می شود یاد نمی گیرند.
مثلا پدر و مادر یا نزدیکان وقتی به خرید می روند و کودک را همراه خود می برند از اینکه به او بگویند نمی توانند برایش چیزی بخرند احساس عذاب وجدان می کنند مخصوصا که پول همراه داشته باشند و از نظر اقتصادی بودجه شان اجازه خرید به آنها می دهد اما باید بدانید این درس بسیار ضروری است و لازم است او بداند همراه شدن برای خرید با شما به معنای خرید کردن برای خودش نیست و هر چیزی را که بخواهد در همان لحظه نمی تواند داشته باشد.
البته بعضی ها برای قانع کردن کودکشان از جمله «پول نداریم» استفاده می کنند یا با چشمک و ایما و اشاره از فروشنده می خواهند تا همراهی شان کند و با این توجیه که «این جنس فروشی نیست» قال قضیه را بکنند در حالی که همه این راهکارها اشتباه است و او باید با حقیقت روبرو شود و درست ترین جمله را بشنود مثل اینکه: «ما برای خرید برای تو به فروشگاه نیامده?ایم و آمده?ایم مواد غذایی بخریم یا برای الف یا ب خرید کنیم.»
تمرین های ۳ تا ۵ سالگی
تمرین اول: وقتی در صف ایستاده اید و او مشغول بازی کنار شماست و خودش را تاب می دهد یا به اطراف نگاه می کند به طور غیرمستقیم شروع کنید به صحبت کردن درباره اینکه مثلا شما هم وقتی هم سن و سال او بودید چیزی می خواستید و بعد از اینکه پول هایتان را جمع کردید آن را خریده?اید یا برای تولدتان یا عید هدیه گرفته‌اید.
تمرین دوم: با همراهی او ۳ قلک بخرید و روی هر کدامشان برچسب هایی با این عنوان بزنید: قلک پس انداز قلک خرج قلک کمک و صدقه! بعد برایش معنی هر کدام را توضیح دهید.
با این روش پول هایی که می گیرد را بین این ۳ قلک تقسیم کنید. پول های عیدی و تولدش را داخل قلک پس انداز بریزد و اجازه بدهید برای خرید های بزرگی که می خواهد از آن استفاده کند بعد از او بپرسید دوست دارد با پول هایش به بچه های فقیر یا کسانی که به پول نیاز دارند هم کمک کند بعد کمی از پول هایش را داخل قلک کمک و صدقه و قسمتی را هم داخل قلک خرج بریزید و بگویید با این قسمت از پول هایش می تواند چیزهای کوچکی که می خواهد را بخرد، مثل شکلات یا برچسب و…
تمرین سوم: برایش هدف تعریف کنید. او نمی تواند خیلی زود به چیزهایی که می خواهد برسد! یادتان که نرفته این درس بزرگ این سن و سال است. پس لازم است برای او هدفی تعیین کنید که کمی دور از دسترس باشد و در عین امیدواری صبوری را به او آموزش بدهید، اما یک بچه ۳ تا ۵ ساله چگونه می تواند زمان و رسیدن به ۶ ماه آینده یا یک سال آینده را درک کند؟ برای او نقاشی کنید.
یک جدول هفتگی یا ماهانه بکشید و از او بخواهید مثلا هر روز بعد از صبحانه یکی از خانه ها را رنگ کند تا به زمان در نظر گرفته شده برسد. به طور منظم هم برنامه ای داشته باشد و با هم پول ها را بشمرید و از اینکه دارد به هدفش می رسد ابراز خوشحالی کنید.
درس ۶ تا ۱۰ سالگی
نیاز داری تصمیم بگیری چه جوری پولت را خرج کنی!
در این سن خیلی مهم است به بچه ها بیاموزید پول تمام شدنی است و اگر تمام پولش را بدون دلیل و بدون برنامه خرج کند دیگر پولی ندارد اما اگر هوشمند باشد، می تواند پول هایش را جمع و بیشتر کند، در عین حالی که می تواند چیزهایی که می خواهد را بخرد.
این کار را چگونه باید انجام بدهید؛ با ادامه دادن تمرین های قبلی! قلک های خرج و صدقه و پس انداز را فراموش نکنید؛ با هم هدف گذاری مالی داشته باشید ضمن اینکه در خرج و دخل های خانه از او نظر بخواهید و از پیشنهادهایش استفاده کنید و به این وسیله او را هم با مسائل مالی آشنا کنید و هم اعتمادبه نفسش را بالا ببرید.
تمرین های ۶ تا ۱۰ سالگی
تمرین اول: مشارکت دادن بچه ها در خرید ها و تصمیم های خانه! از تصمیم های کوچک شروع کنید. مثلا اینکه چرا از میدان تره بار خرید می کنید به جای اینکه از مغازه سر کوچه خرید کنید و کم کم به اینجا برسید که چرا این ماشین را خریدید یا این خانه را اجاره کردید.
تمرین دوم: به او در فروشگاه مقداری پول به اندازه ۵ هزار تومان بدهید و هنگامی که خودتان در حال خرید هستید از او بخواهید تا مثلا یک کیلو سیب خوب بخرد! قبل از خرید اگر نکته?ای لازم است به او گوشزد کنید.
تمرین سوم: هنگام خرید و در حالی که او کنار شما راه می آید با خودتان این سوال ها را با صدای کمی بلند که او هم بشنود مطرح کنید: آیا الان به این واقعا نیاز دارم؟ قیمتش مناسب است؟ واقعا ضروری است؟
درس ۱۱ تا ۱۳ سالگی
پول قابلیت پیشرفت دارد
حالا وقت آن است که تمرکز خود را از روی پس اندازهای کوچک بردارید و او را وارد پس اندازهای بزرگ تر کنید. او هم می تواند در این سن درآمدهای کوچک برای خودش تعریف کند و هم پول توجیبی های بزرگ تر یا جایزه های بزرگ تری بگیرد.
تمرین های ۱۱ تا ۱۳ سالگی
تمرین اول: باید به او بگویید اگر پس انداز را هر چه زودتر شروع کند با سرعت بیشتری به آنچه می خواهد نزدیک تر می شود. اگر خودتان هم به این موضوع باور ندارید بد نیست نتیجه یک تحقیق آمریکایی را بدانید که می گوید اگر از سن ۱۴ سالگی هر سال ۱۰۰ دلار کنار بگذارید در سن ۶۵ سالگی با احتساب سود بانکی ۲۳ هزار دلار خواهید داشت و اگر از سن ۳۵ سالگی این کار را شروع کنید در این سن تنها ۷هزار دلار خواهید داشت!
تمرین دوم: با او به سایت های مختلف بروید و درباره خبرهای بالا و پایین شدن قیمت ها کمی جستجو کنید. سعی کنید جستجویتان بیشتر از آنکه جدی باشد حالت تفریح داشته باشد؛ مثلا اینکه حدس ما درباره قیمت فلان خودرو یا گوشی درست بوده یا نه!
تمرین سوم: در این سن بچه ها به ولخرجی تمایل بیشتری دارند تا پس انداز کردن اما می توانید با وعده های حقیقی هیجان انگیز آنها را در مسیر درست حرکت دهید.
به طور مثال به او این قول را بدهید که در ازای جمع کردن ۱۰۰ هزار تومان شما ۲۰ هزار تومان به او کمک می کنید! حواستان باشد مبلغ کمکی معقولانه باشد و او را بد عادت نکند!