دیابت بیماری مرموزی است که بسیاری از مبتلایانش تا مدت‌ها از ابتلا به آن باخبر نمی‌شوند. گذشته از این، مهار این بیماری هم ساده نیست و ابتلا به آن گاهی حتی به قیمت قطع عضو بیمار تمام می‌شود. با این اوصاف شکی نیست که باید از این بیماری ترسید و با شناختن دلایل ابتلا به آن، راه را برای ورودش بست.
کم‌خوابی باعث افزایش استرس و بالا رفتن هورمون کورتیزول می‌شود. افزایش کورتیزول با کارکرد نامناسب سلول‌های بتا واقع در پانکراس که مسئول تولید انسولین هستند، مرتبط است. بنابراین در بدن افرادی که به این مشکل دچار هستند، انسولینی که تولید می‌شود به خوبی عمل نمی‌کند. افرادی که پنج ساعت یا کمتر می‌خوابند به نسبت افرادی که 7 تا 8 ساعت خواب دارند، دوونیم برابر بیشتر در خطر بیماری دیابت قرار دارند.
بنابراین برای دور زدن بیماری، یکی از ساده‌ترین راه‌ها این است که بدانید بدن‌تان به چه میزان خواب نیاز دارد. اگر برای چند هفته، ساعت مشخصی به تختخواب بروید، خواهید دید که خیلی زود در ساعت مشخصی از صبح بیدار خواهید شد. به این ترتیب مشخص می‌شود که شما به چند ساعت خواب نیاز دارید.
وقتی باردار می‌شوید
سه تا پنج درصد از زنان دچار دیابت بارداری می‌شوند. هورمون‌هایی که توسط جفت در طول بارداری تولید می‌شود، می‌تواند روی سلول‌های بتا در پانکراس فشار وارد کند و باعث عدم تولید طبیعی انسولین توسط خود بدن شود، همین موضوع باعث می‌شود گلوکز خون افزایش پیدا کند. این به آن معناست که سلول‌های بتای شما ممکن است بعدها و پس از زایمان دچار مشکل شود.
زنانی که دچار دیابت بارداری می‌شوند دو برابر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. کاهش پنج کیلوگرمی وزن بین بارداری‌ها خطر ابتلا به دیابت بارداری را 25 تا 70 درصد در حاملگی بعدی از بین می‌برد. توصیه می‌شود خانم‌هایی که دچار دیابت بارداری شده‌اند هر دو سال یک بار قند خون‌شان را آزمایش کنند.
وقتی عاشق آبمیوه هستید
بیماران دیابتی بهتر است به جای آبمیوه آب بخورند چون آبمیوه و دیگر نوشیدنی‌ها حاوی مقدار زیادی انرژی هستند. مطالعه 70 هزار خانم نشان داد آنهایی که 180 میلی‌لیتر یا یک لیوان آب میوه در روز می‌خورند 18 درصد بیشتر در خطر ابتلا به دیابت قرار دارند. شکر آبمیوه‌ها به سرعت جذب می‌شود و همین باعث تغییر آنی در سطح قند خون می‌شود درحالی‌که وقتی خود میوه خورده می‌شود هضم به کندی صورت می‌گیرد. اگر شما هم از افرادی هستید که برای تقویت کردن خود هر روز یک لیوان آب هویج، آب پرتقال یا آب طالبی نوش جان می‌کنید، بدانید که احتمال ابتلای‌تان به دیابت کم نیست.
وقتی شب‌ها کار می‌کنید
مطالعاتی که دانشگاه هاروارد انجام داده نشان می‌دهد خانم‌هایی که سه شب یا بیشتر در ماه به صورت شیفتی کار می‌کنند در خطر ابتلا به دیابت نوع2 قرار دارند. افرادی که به صورت چرخشی سه تا 9 سال شب‌ها کار می‌کنند 20 درصد بیشتر در خطر قرار دارند که بعد از 10 تا 19 سال این احتمال به 40 درصد می‌رسد. کار شیفتی موجب افزایش کورتیزول می‌شود که افراد را مستعد دیابت می‌کند.
غذایی که سه صبح خورده می‌شود معمولا ناسالم است و افرادی که کار شیفتی انجام می‌دهند کمتر فعالیت بدنی دارند. حواس‌تان باشد اگر غذاهای سلامت با خودتان سر کار ببرید، سه صبح به هله‌هوله متوسل نمی‌شوید. کار مهم دیگری که باید انجام دهید این است که قبل یا بعد از شیفت کاری‌تان کمی فعالیت بدنی داشته باشید.
وقتی خروپف می‌کنید
خروپف می‌تواند نشانه آپنه خواب باشد، وقتی راه‌های هوایی فوقانی باریک می‌شوند یا از بین می‌روند و فرد دچار کمبود اکسیژن می‌شود. کمبود سطح اکسیژن برای عملکرد سلول‌های بتا و حساسیت انسولین مناسب نیست. مطالعه‌ای که در دانشگاه یل انجام شد نشان داد افرادی که آپنه خواب دارند دوونیم برابر بیشتر مستعد ابتلا به دیابت هستند دلیل آن هم احتمالا افزایش کورتیزول است که روند تولید انسولین را دچار اشکال می‌کند.
آپنه خواب در افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر دیده می‌شود و به همین دلیل کاهش وزن می‌تواند کمک‌کننده باشد. درمان آپنه شامل استفاده از دستگاه نگه دارنده فشار هوای نای است که به بیمار کمک می‌کند هنگام خواب به راحتی نفس بکشد و راه‌های هوایی‌اش باز بماند تا خطر دیابت نیز کاهش یابد.
وقتی زیاد می‌نشینید
محققان برای مدت‌ها درباره ساعات طولانی نشستن در محل کار و تاثیر آن در خطر ابتلا به دیابت بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که کاهش انقباض ماهیچه‌ها در حالت نشسته می‌تواند باعث اختلال در توانایی بدن در خارج کردن گلوکز و چربی از خون شود. دو دقیقه ایستادن بعد از 20 دقیقه نشستن می‌تواند در رفع این مشکل کمک‌کننده باشد.
عدم تحرک می‌تواند باعث بروز مقاومت به انسولین شود. در محل کار یک ساعت هشدار بگذارید و با زنگ آن بلند شوید و کمی بدن‌تان را حرکت دهید. حتی میتوانید از میزهای ایستاده استفاده کنید تا ماهیچه‌های‌تان تحرک داشته باشد.
چند دلیل دیگر…
اگر مشکلات بالا را ندارید، باز هم نمی‌توانید با خیال راحت زندگی کنید. شاید به این سه دلیل به دیابت مبتلا شوید.
1. وقتی سیب و گلابی هستید
زنانی که اضافه وزن در ناحیه شکم دارند و به اصطلاح سیب‌شکل هستند در مقایسه با چاقی گلابی شکل که در آن افراد بیشتر در ناحیه پایینی بدن دچار اضافه وزن هستند شش برابر بیشتر در معرض خطر دیابت نوع 2 قرار دارند. چربی در ناحیه شکمی، هورمون‌ها و دیگر مارکرهای التهابی را مجبور به مقاومت انسولینی می‌کند. بنابراین حتی اگر شما اضافه وزن ندارید اما چربی انباشته در ناحیه شکم دارید، مشکل چند برابر می‌شود.
2. وقتی صبحانه نمی‌خورید
حدود 23 درصد از بزرگسالان صبحانه نمی‌خورند درحالی‌که نخوردن صبحانه باعث به هم خوردن تعادل انسولین می‌شود. افرادی که صبحانه نمی‌خورند 7/4 سانتی‌متر دورکمر بیشتر دارند و سطح انسولین‌شان از 95/8 به 77/7 می‌رسد. انسولین ناشتا به طور طبیعی 97/6 تا 32/4 است. خطر دیابت با تمایل شما به خوردن غذاهای ناسالم در طول روز افزایش می‌یابد. بنابراین باید صبحانه بخورید و از گزینه‌های سالم مانند غلات سبوس‌دار، تخم‌مرغ آب‌پز، میوه تازه و ماست کم‌چرب برای صبحانه استفاده کنید.
3. وقتی سندرم پلی‌کیستیک دارید
سندرم پلی‌کیستیک 12 تا 18 درصد را تحت تاثیر قرار می‌دهد که 65 تا 80 درصد از این تعداد مقاومت انسولینی دارند و در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند. زنانی که سندرم پلی‌کیستیک دارند به دلیل مقاومت انسولینی مستعد افزایش وزن هستند. اگر هر زن در طول سال 600 تا 700 گرم وزن اضافه کند آنها دو تا سه کیلوگرم در سال وزن اضافه می‌کنند و خطر ابتلا به دیابت در میان این افراد بیشتر است.
