هر چند مصرف مقادیر کافی مکمل روی در کودکان کمتر از 5 سال موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شود ولی مصرف خودسرانه و درازمدت بدون تجویز پزشک با تضعیف سیستم ایمنی همراه است.
آیا باید به كودك خود مكمل ویتامین بدهم؟
متخصصان بر سر این كه آیا دادن مكمل مولتی ویتامین / مینرال روزانه به همه بچه‌ها فكر خوبی هست یا خیر اختلاف نظر دارند. مثلا آكادمی بیماریهای اطفال امریكا (AAP) توصیه می‌كند كه فقط در صورت تجویز پزشك به كودك خود مكمل بدهید. APP معتقد است از آنجا كه بیشتر مواد غذایی از این نظر غنی هستند، بیشتر كودكان به مكمل احتیاجی نخواهند داشت. از طرف دیگر، APP اعلام می‌كند كه مكمل مولتی ویتامین / مینرال چنانچه از مقدار مجاز ِ توصیه شده‌ی روزانه (RDA) برای مصرف ویتامین و املاح بالاتر نرود هیچ ضرری نخواهد داشت. متخصصان دیگر می‌گویند كه مكمل روزانه راه خوبی برای پر كردن كمبودهای احتمالی در تغذیه كودك شما است.
بیشتر متخصصان بر این باورند كه:
• تا زمانی كه در خوراندن مكمل به كودكتان زیاده روی نكرده باشید (یعنی از مقدار RDA در مصرف هیچ ویتامین یا مینرالی تجاوز كنید) مصرف روزانه هیچ ضرری ندارد.
• بعضی از كودكان – مثلا گیاهخواران یا كسانی كه به غذای خاصی حساسیت دارند – شاید برای رسیدن به RDA مورد نیاز خود به مصرف روزانه مكمل مولتی ویتامین / مینرال نیازمند باشند.
• مكمل‌ها جایگزین غذای خوب نیستند، و استفاده از آنها نباید توجیهی برای ادامه رژیم ضعیف غذایی شود. اگر كودكتان خوب غذا نمی‌خورد، به او مكمل بدهید، اما باید اقداماتی را هم در جهت بهبود عادات غذایی وی انجام دهید.
حرف آخر این كه اگر دریافته‌اید كه كودك پیش دبستانی شما رژیم غذایی متعادلی در جهت تامین همه نیازهای هرم غذایی ندارد، استفاده از مكمل مولتی ویتامین / مینرال روزانه بی ضرر است. فقط سعی كنید بیشتر از یك بار در روز به كودك خود مكمل ندهید یا توجه به تغذیه درست را بطور همزمان نادیده نگیرید.
آیا اگر كودك من بدغذایی خاصی دارد، باید به او ویتامین بدهم؟
اگر متوجه شده اید كه كودك شما دچار كمبود غذایی خاصی است – چون هیچ چیز سبزی را در دهان نمی‌گذارد یا چون فقط به غذا ناخنك می‌زند درحالی كه روزهاست چیزی جز نان و پنیر نخورده است – شاید بهتر باشد برای آرامش خاطر خودتان هم كه شده به او مكمل غذایی بدهید. دبی دموری لوس، كارشناس رژیم غذایی سرویس تحقیقات كشاورزی در دپارتمان كشاورزی ایالات متحده امریكا، مدرس ِ بیماریهای اطفال در كالجِ پزشكی بیلور می‌گوید این تضمینی است كه كودك مواد مورد نیاز خود را به دست می‌آورد. تا زمانی كه به كودك خود در روز فقط یك مولتی ویتامین دهید، هرگز در ویتامین بخصوصی «اوردوز» نمی‌كند، حتی اگر در رژیم غذایی روزانه خود از همان ویتامین به مقدار مورد نیازش دریافت كرده باشد.
چه نوع ویتامینی را باید به كودك خود بدهم؟
در كل هر نوع مولتی ویتامین ِ كودكان (جویدنی یا مایع) به كار می‌آید، مگر زمانی كه كودك نیازهای ویژه‌ای داشته باشد. مثلا، اگر كودك شما گیاهخوار است، باید اطمینان حاصل كنید كه مكمل حتما حاوی ویتامین ب12 باشد كه رژیم غذایی‌اش فاقد آن است. و اگر پزشك شما تشخیص داده است كه كودكتان آنمی دارد، ممكن است مكملی را توصیه كند كه مقدار معینی آهن دارد.
دقت داشته باشید كه مكمل‌ها اغلب صد درصد همه ویتامینها و مینرالها را ندارند، بنابراین همچنان لازم است دقت كنید كه كودكتان ویتامینها و املاح مورد نیاز خود را از طریق منابع غذایی به دست بیاورد. مثلا اگر كودك پیش دبستانی شما شیر یا لبنیات كافی مصرف نمی‌كند، و فقط حدود 15 تا 20 درصد از RDA كلسیم را از طریق مكمل‌ها به دست می‌آورد، باید به دنبال منابع غذایی دیگری باشید، مثل آب پرتقال غنی شده با كلسیم.
توجه مهم: كودكان اغلب ویتامینها را آب نبات فرض می‌كنند (خوش رنگ و تركیب هستند تا به مذاق كودكان خوش بیایند) و شاید اگر فرصتش را پیدا كنند تعداد زیادی را یكجا مصرف كنند. اما مخصوصا مصرف بیش از اندازه‌ی آهن می‌تواند مهلك باشد. بنابراین با ویتامینها مانند دارو برخورد كنید. مطمئن شوید كه كپسولها مقاوم به دسترس كودك باشند، اما به آنها تكیه نكنید – همیشه بطری‌های ویتامین را دور از دسترس كودك خود نگه دارید.
دموری لوس كارشناس رسمی رژیم غذایی، و مادر دو كودك، این را از صخت ترین طریق ممكن آموخت: «بچه كوچكترم دستش را در بطری ویتامین كرد، درِ ایمنی را گشود، و قبل از این كه به او برسم ده ویتامین خورده بود. خوشبختانه ویتامینها آهن نداشتند». حالا ویتامینها را در كابینتی كه فقل شده نگهداری می‌كند. (برای اطمینان، اگر شك كردید كه كودكتان خودش ویتامین خورده، با مركز سوم تماس بگیرید، حتی اگر ویتامینها حاوی آهن نباشند).
آیا اگر در یك هفته كودك پیش دبستانیم برنامه غذایی بدی داشت، باید به او بیشتر از یك ویتامین بدهم؟
نه. هرگز هیچ دلیلی برای دادن بیش از دوز ِ توصیه شده‌ی روزانه (معمولا یك قرص در روز) وجود ندارد. دموری لوس می‌گوید «برخی افراد فكر می‌كنند كه یه كم خوب است اما بیشترش بهتر است». این نگاه به ویتامینها می‌تواند خطرناك باشد. نه تنها به كودك شما صدمه می‌زند، مثل مصرف زیاد آهن، بلكه مصرف بیش از اندازه‌ی بعضی ویتامینها موجب ممانعت از جذب سایر ویتامینها می‌شود و عدم تعادل غذایی به وجود می‌آورد.
