اطلاعاتی راجع به درمان بیماری ها با اسب

سواری درمانی می‌تواند حال و هوا و وضعیت بهتری برای انسانها به وجود آورد. ژوزه لورا دلاکو از انجمن ملی سواری درمانی فرانسه می‌گوید انسانها در ارتباط با اسب‌ها دریچه روحشان را باز می‌کنند و بیشتر لبخند می‌زنند او می‌گوید اسب‌ها بسیار حساس هستند. حس انسان را درک می‌کنند بی‌انکه او را مورد قضاوت قرار دهند و همین به انسانها اجازه می‌دهد که احساسات درونیشان را بیرون بریزند.

 
تصوير بزرگتر

کلر مورین از انجمن فرانسوی ارتباط با اسب می‌گوید سوارکاری الزامی نیست اما می‌تواند بسیار مهم باشد.
او می‌گوید زندگی مردم می‌تواند در تعامل با اسب دگرگون شود. آنها می بینند که چگونه می‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و باید در خود چه تغییراتی بدهند. آنها می‌آموزند که چگونه نه بگویند و چه محدوده‌هایی ترسیم کنند و این کار را به شیوه‌ای طبیعی و به دور از مبارزه بر سر قدرت انجام می‌دهند.
مورین معتقد است که بین اسب‌ها و انسانها یک ارتباط ذاتی وجود دارد و می گوید در اسب درمانی ، این اسب ها هستند که نقش درمانگری را انجام می دهند و نقش آن در این میان فقط آسان کردن برقراری ارتباط بین دو طرف است.
اسب، انسان را وارد دنیای واقعی و ملموس می‌کند.
ایو ریوه بنیانگذار یک مدرسه سوارکاری در شارنت ماریتیم است که در آن معلولان ذهنی به عنوان کمک مربی کار می‌کنند . او می‌گوید این ابتکار باعث شده است که آنها نسبت به خود دید دیگری پیدا کنند و کسانی که برای سوارکاری به این مکان می‌آیند به آنها نه به عنوان معلول بلکه به عنوان یک کارگر ماهر در اصطبل نگاه کنند. به این ترتیب ننگ عقب ماندگی از بین می رود.

او می‌گوید سواری درمانی در دهه ‪ ۱۹۷۰در فرانسه آغاز شد و از دهه ‪۱۹۸۰ برای کمک به معلولان ذهنی مورد استفاده قرار گرفت. او توضیح داد ابتدا فیزیوتراپیست‌ها این شیوه را به کار بردند سپس از آن برای کمک به کودکانی که مشکلات اجتماعی ، خانوادگی و یا رفتاری داشتند و حتی دچار اختلالات شخصیتی بودند استفاده شد. اینها کودکانی بودند که نمی‌خواستند قوانین جامعه را رعایت کنند. اما زمانی که کسی سوار بر اسب می‌شود، الزاما باید قوانین این حیوان را رعایت کند و نقض آن می‌تواند پیامدهای بسیار ناخوشایندی داشته باشد. و
ریوه مورد یک کودک دچار اوتیسم را به یاد می‌آورد که مادرش او

را رها کرده بود.
این کودک سرش را روی گردن اسب می‌گذاشت و به یالهای او می‌چسبید. یک روز این پسر کوچک صورتش را در میان یال های اسب فرو برد و در میان سیل اشک ، مادرش را فریاد کرد. در عالم ناخودآگاه ، یال اسب او را به یاد موهای بلند و سیاه مادرش انداخته بود و از آن روز ، نشانه‌های اوتیسم در این کودک از بین رفت.
ونسان فولاتر از انجمنی به نام انجمن دوستی با اسب مجمع الجزایر می‌گوید اسب نماد بسیار قدرتمندی است. آهنگ حرکت اسب شبیه به حرکت جنین در رحم و یا تکان‌های ملایم کودک در آغوش مادر است.
اسب درمانی برای مبارزه با اعتیاد به مواد مخدر و اختلالات تغذیه‌ای و حتی کمک به بازپروری زندانیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
کوهانف گفت جای تعجب نیست که بسیاری از رهبران بزرگ جهان، سوارکاران ماهری بوده اند. اسب، به روح انسان شکوه می‌بخشد و به او کمک می‌کند که زیبایی واقعی و قدرت زندگی را لمس کند.

«کودکی مبتلا به بیماری رشدی برای اولین بار پیش ما آمد که حتی قادر به دست گرفتن مداد هم نبود و وقتی روی اسب سوار می شد. سرمی خورد و تعادل مغازی نداشت اما الان یورتمه آزاد می رود و حتی با کودکان عادی به یک مدرسه می رود.» دوره های درمانی بستگی به مشکل و بیماری دارد: «ما در اینجا مسئول سوارکاری بیماران می شویم و اینکه چقدر بهبود پیدا کنند. زیر نظر پزشک های خودشان است و ما فقط بهبودشان را به صورت عینی و در راستای سوارکاری با اسب ارزیابی می کنیم.»

من اسبم را دوست دارم

سریال «سیاه قشنگ» و تمام سکانس های عاطفی بین جوان سوارکار با اسبش (مشکی) برای خیلی ها حس خوبی را به وجود می آورد. حسی شبیه

اینکه «کاش من هم یکی از اینها داشتم تا اینقدر خوب من را بفهمد.» این خاطره را گفتیم تا بدانید تا اینجای کار ما به این نتیجه رسیده ایم که اسب درمانی یک چنین کاری با شما می کند، یعنی شما در این روش درمانی آنقدر پیشرفت می کنید که به حسی می رسید و کم کم با اسبتان درد دل می کنید و از نوسانات قیمت ها و اینجور چیزها هم حرف می زنید.

این حرف اصلا خنده دار نیست و اتفاقا امروز خیلی ها به این نتیجه رسیده اند که می تواند یک شیوه درمانی برای دوری از استرس باشد. البته این حرف ما نیست، خانم مربی این را می گوید: «درمان توسط اسب از دو جهت موثر است. اول در بیماران اوتیسم که مشکل شان در ارتباط گرفتن با دنیای بیرون است. برای همین وقتی که سوار اسب می شوند و ناخودآگاه افسار اسبو کنرتل حیوان را دست خود می بینند و خود را با آن هماهنگ می کنند. این باعث می شود که کم کم بعد از گذشتن چندین جلسه با دنیای اطراف ارتباط خودشان را پیدا کنندو خب مشکلات حرکتی و رفتاریشان هم برطرف شود. مثلا همین که بعد از گذشتن چند جلسه بچه ها اسب های خودشان را تیمار می کنند و شاید نیم ساعت آنها را مانند عروسک نوازش می کنند، باعث آرامش فکر و ذهنشان می شود. عامل بعدی همان شبیه بودن حرکات اسب یا در کل چهار پایان با انسان و دمای بدنشان است. چون دمای بدن اسب 38 درجه است و برای اینکه خشکی مفاصل برطرف شود لازم است!»

الهام بابایی کارشناس روانشناسی بالینی و یکی از مربیان کار که به صورت تخصصی دو سالی می شود انواع موردهای درمانی را با کودکان بیمار داشته، تاکید می کند که در هیچ کدام از بچه ها بهبود کامل را مشاهده نکرده ولی بهتر شدن شرایط را دیده است. برای همین بیشتر ترجیح می دهد از حس خودش به اسب ها بگوید تا بهبودی بچه ها: «خودم وقتی اسب سواری می کنم، آنقدر آرامش می گیرم که از هیچ روش دیگری این اتفاق برایم نمی افتد.»

الو، پونی خودتی؟

در کاردرمانی با فیزیوتراپی گاهی به خاطر تمرین ها و کشش ها ممکن است آسیب دیدگی بیشتر شود اما به دلیل شباهت حرکات اسب به انسان و هماهنگی شان این حرکت ها به طور طبیعی در بدن و به اندازه تداعی می شود. آموزش با توجه به نوع بیماری فرد و سن او انجام می شود. در کودکان مبتلا به بیماری های ذهنی در باشگاه از اسبچه ها یا همان پونی ها استفاده می کنند. مانند دوچرخه که به سایز فرد تهیه می شود. اسب هم با توجه به سایز فرد باید باشد تا به بدنش آسیب نرساند و کنترل کردن آن راحت تر باشد. اما این وسط می ماند هزینه هایی که باید برای این ماجرا پرداخت کرد. آنهایی که این روش را در ایران جا انداخته اند. کمی با مشتری ها گران حساب کرده اند. به همین خاطر قیمت برای کودکان بیماری ذهنی و کاردرمانی و گفتار درمانی جلسه ای 40 تا 50 تومان است.

یک عدد زین ولتژ لطفا

الهام بابایی بعد از اینکه محل کار با بچه ها را نشان می دهد. توضیح می دهد که با اسب های کوچک و درمانژ گرد کار می کنند: «وقتی قرار است افسار اسب را دست بچه بدهیم، باید کنترل کامل روی حرکاتش داشته باشیم تا خطری کودک را تهدید نکند. به علاوه برای بچه های دارای مشکلات و بیماری های سخت زین مخصوص سوارکاری تهیه کردیم. مثلا – زین ولتژ – مانند خرکدر ژیمناستیک است و دو دسته جلو دارد. ما در درمان به دمای بدن اسب برای بدن کودک احتیاج داریم کودک را روی اسب قرار می دهیم تا دمای بدن اسب را احساس بکند و فقط دوتا دست جلو در دست بچه قرار می گیرد.»

انواع بیماری ها

«در تمامی این مراجعه ها تجویز و راهنمای پزشک یا گفتار درمان و کاردرمانگر باعث آشنایی خانواده بیماران و معرفی شان به این باشگاه ها شده است. فلج مغزی، تاخیر رشد، آسیب های مغزی، سکته مغزی، اوتیسم و معلولیت های یادگیری، ضربه به سر بسته،

سندرم داون، اختلالات هیجانی، مشکل شنوایی، دیستروفی عضلانی، فلج، اسکولیوز از جمله بیماری هایی است که اسب درمانی را جزو روش های درمانی شان تا به امروز پیشنهاد داده اند.»

اینها را یکی از آن مربیان جدی باشگاه پشت سر هم و یک نفس می گوید. او حتی از اینکه به ما جوان ها هم گیر بدهد ابایی ندارد: «حتی در جایی از درمان به اعتیاد اینترنتی هم اشاره شده است. چون کارشناسان، اعتیاد به اینترنت را یک بیماری می دانند و تلاش های زیادی را برای درمان این بیماری به عمل آورده اند. اخیرا در کره جنوبی، کشوری که یکی از بیشترین کاربران اینترنت و بالطبع معتادان به آن را دارد، اقدام جالبی برای برخورد با این پدیده انجام شده است و آن اسب درمانی معتادان به اینترنت است.» پس اگر روزی روزگاری احساس اعتیاد به اینترنت پیدا کردید، سریعا به ما اطلاع بدهید تا در اسرع وقت یک دوره کامل اسب درمانی برایتان هماهنگ کنیم تا از شر اعتیادتان خلاص شوید و دیگر تا این اندازه به عنوان آینه عبرت ازتان یاد نکنند.

نظر یک روانشناس برجسته از اثرات اسب درمانی بر کاهش اضطراب ها و استرس های روانی

تسکین دهنده است اما درمانگرانه

روش های درمانی جدید مثل اسب درمانی برای کاهش اختلالات روانی و رفتاری تا چه حد موثر است؟ دکتر مصطفی اقلیما، روانشناس اجتماعی به این سوال و شائبه هایی که درخصوص غیراصولی بودن این روش های درمانی وجود دارد جواب می دهد.

اسب درمانی به عنوان یکی از شیوه های درمان برای بیماری های ذهنی و حرکتی مورد استفاده قرار می گیرد. چقدر این روش به عنوان یک روش علمی و اصولی مورد تایید است؟

– هر چند وقت یک بار در ایران عده ای یک شیوه درمانی را بر سر زبان ها می اندازند و ادعا می کنند که می تواند موثر باشد. اسب درمانی مانند موزیک درمانی یکی از روش های بسیار متعددی است که برای بیماران روانی مورد استفاده قرار می گیرد. یک دوره ای موزیک درمانی مد شده بودو از این شیوه به عنوان یک روش موثر درمانی یاد می شد. چیزی که باید بدانیم، این است که بیماری های ذهنی مانند اوتیسم به هیچ وجه قابل درمان نیستند و این ادعا برای درمانگر بودن توسط هزار و یک روش درمانی آنها غلط و اشتباه است. به طور کلی موزیک درمانی، اسب درمانی و … آرامش بخش و تسکین دهنده هستند ولی درمانگر نه!
–

پس اینکه این روش می تواند درمان مناسبی برای مشکلات حرکتی شود غلط است؟

برای کار با کودکان دارای مشکل حرکتی، فیزیوتراپی و کاردرمانی یکی از روش هایی است که امروزه در همه دنیا و ایران مورد استفاده قرار می گیرد. در فیزیوتراپی کار توسط دستگاه و به صورت استاندارد انجام می شود و در کاردرمانی هم با دست روی عضلاتی که ضعیف تر هستند کار می شود تا قوی تر شوند. همین روش ها هم اصولی هستندو هم کافی. بنابراین باید بگویم چنین روش هایی که هر از گاهی مد می شوند، نه لازم است نه درست. ضمن اینکه فشاری که روی افراد مبتلا به بیماری، چه از لحاظ مالی چه روانی وارد می شود، آنقدر زیاد است که رفتن به باشگاه و اسب سواری با هزینه های بالا اصلا مقدور نیست.

اسب در بیماری های روانی مثلا درمان استرس تاثیری ندارد؟

ببینید، به طور کلی هیچ درمانی برای رفع استرس وجود ندارد. در ترس شما علت ترس و ریشه آن را به خوبی می دانید و سعی می کنید آن را برطرف کنید ولی استرس هیچ دلیلی ندارد و شما بی دلیل دلتان شور می زند و هیچ وقت دلیلش را نخواهید دانست. فرض کنید من همیشه استرس داشته باشم. برای اینکه سعی کنم استرس را کمی کمتر کنم، باید مسئولیت کمتری در جامعه قبول کنم تا توقع کمتری هم از من وجود داشته باشد و فشار زیادی را تحمل نکنم. دارو یا روش های درمانی برای استرس حکم آرام کننده دارد و نمی تواند درمان کننده باشد.