می‌خواهیم درمورد سمی‌ترین مواد خوراکی که مخفیانه خود را در برنامه غذایی شما وارد کرده اند و شما باید بزودی دستشان راحت شوید، بحث کنیم. در عین حال بجای انها خوردنی های سالم‌تری را به شما توصیه کنیم که میتوانید در برنامه غذایی خود وارد کنید
1- شکر
سابقا شکر را به صورت تصفیه نشده و خام که مستقیما از عصاره نیشکر گرفته می‌شد استفاده می‌کردند. عصاره خالص آن را جوشانده، به شکل کریستال‌های جامد در می‌آوردند، کریستال‌های جامد به مانند شن‌ریزه شکسته و در قالب شکر مصرف می‌شد. اما امروزه تهیه اکثر شکرهای تجاری موجود، روند شیمیایی را پشت سر گذاشته و تصفیه می‌شود. بر اساس اعلان موسسه سلامت ملی ایالات متحده، شکرهایی که بدین ترتیب تصفیه می‌شوند بی‌خاصیت هستند زیرا یک چنین روند تصفیه‌ای تقریبا تمام ویتامین و مواد معدنی آن را از بین می‌برد و شکر را از ارزش تغذیه‌ای کاملا تهی می‌سازد.
انجمن قلب امریکا تمایزاتی بین شکر طبیعی یا شکری که در طبیعت یافت می‌شود که همان شکریست که به طور طبیعی جزء ترکیبات اصلی میوه‌ها، سبزیجات و فرآورده‌های شیر و شکر غیرطبیعی یا شکر افزوده یا شکرهای تصفیه شده که به نوشیدنی‌های ملایم، مواد غذایی و آبمیوه‌ها اضافه می‌گردد، قائل می‌شود. گزارشات آنها مبنی بر شواهدیست که نشان می‌دهد مصرف زیاد شکر موجب وخامت بیماری‌های تصلب شریان (حاد شدن آرتروز) و دیابت شده و موجب نرسیدن مواد مغذی به بدن می‌شود.
جایگزین
شکر زرد، شکری تصفیه نشده و شکل خام شکراست که در روزگاران کهن مصرف می‌شد. به طور گسترده‌ای استفاده از آن به عنوان شیرین کننده در هند و آسیای جنوبی رواج دارد. شکر زرد مواد معدنی، مواد مغذی و ویتامین‌هایی که در عصاره نیشکر وجود دارد را در خود حفظ می‌کند و این شکر در طب سنتی هندی‌ها، آیورودا، برای درمان سرفه‌های خشک، بهبود سیستم گوارشی و درمان انبوهی از بیماری‌ها کاربرد دارد. اما امروزه مقادیر زیادی فسفات به برخی از انواع شکر زرد افزوده می‌شود. شکر زردی که کم‌رنگ و شسته رفته به نظر می‌رسد، در واقع همان نوع شکر زردیست که به آن مقدار زیادی فسفات اضافه شده است. که باید از آن اجتناب کرد. در عوض شما آن نوعی که نامطبوع‌تر و تیره‌تر به نظر می‌رسد را انتخاب کنید.
عسل نیز جایگزینی فوق‌العاده برای شکر است. مصرف روزانه عسل فواید زیادی در بر دارد، به طور خاص برای افرادی که از ترشحات بیش از حد مخاطی و تنگی نفس رنج می‌برند. عسل برای قلب و مغز و همچنین برای هوشیاری ذهن بسیار مفید است.
عسل تاثیرات مختلفی بر روی سیستم کلی بدن انسان دارد و این امر متاثر از چگونگی مصرف عسل است، آیا خام مصرف می‌شود، با آب سرد مخلوط شود یا در آب ولرم حل گردد. هنگامی که عسل با آب ولرم مخلوط و به صورت روزانه مصرف شود، موجب افزایش تعداد گلبول‌های قرمز در سیستم گردش خون شده، سطح هموگلوبین خون را بالا برده که باعث درمان کم‌خونی می‌شود.
عسل به هیچ وجه نباید پخته شود. زیرا حرارت، عسل را سمی می‌نماید. عسل را با آب ولرم یا گرم مخلوط نمائید اما به آبی که در حال جوش است نه. همچنین به کودکان زیر ۱ سال نباید عسل داده شود.
2- شیر
فقط در بدن کودکان زیر ۳ سال آنزیم هضم کامل شیر وجود دارد. به استثنای چند منطقه در کره زمین، در مابقی جهان شیر برای اکثر بزرگسالان، غالبا غذاییست غیرقابل هضم! شیر غیرقابل هضم، عامل ایجاد ترشحات مخاطی و موجب رخوت و سنگینی در بدن است. درست است که از قدیم شیر را منبع مهمی برای تامین کلسیم بدن می‌دانستند اما منابع خوب دیگری نیز برای تامین آن وجود دارد.
جایگزین
غلات کامل، انواع عدس و آجیل‌ها عالی‌ترین جایگزین شیر محسوب می‌شوند تا کلسیم مورد نیاز در برنامه غذایی روزانه شما را تامین کنند. به عنوان مثال:
بادام زمینی‌ها به خودی خود یک غذای کامل هستند. مرتاض‌ها در هند از رژیم غذایی ۱۰۰٪ بادام زمینی پیروی می‌کنند زیرا بادام زمینی اگر به صورت خام مصرف شود، به خودی خود یک غذای کامل است. بادام زمینی باید حداقل ۶ ساعت در آب خیسانده شود تا آنچه از منظر طب سنتی هندی‌ها موسوم به آیورودا، پیتا خوانده می‌شود از بادام زمینی خارج شود. اگر بادام زمینی بدون خیساندن خورده شود، احتمالا موجب خارش پوست و حالت تهوع می‌شود.
باقالی هندی (Horsegram)، منبع بسیار خوبی از آهن و کلسیم است و یکی از غنی‌ترین منابع تامین پروتئین در رژیم‌های گیاه‌خواری به حساب می‌آید. به هر حال، کلسیم و آهن هنگامی که با ترکیبات شیمیایی خاصی در هم می‌آمیزند، آن ترکیبات را به عناصر غیرقابل جذبی برای بدن بدل می‌کنند. جوانه زدن در باقالی هندی یکی از شیوه‌های فرآوری این ماده غذایی است که حاصل آن افزایش میزان آهن و کلسیم آن و در نهایت افزایش ارزش غذایی باقالی هندیست. جوانه باقالی هندی به آسانی قابل هضم است. باقالی هندی موجب افزایش دمای بدن می‌گردد که کمک شایانی در بهبود روند سرماخوردگی و سرفه‌های ناشی از آن در هوای ابری و بارانی می‌کند. اما هنگامی که هوا آفتابیست، اگر باقالی هندی دمای بدن را افزایش دهد، با خوردن جوانه باقالی سبز میتوانید دمای بدن را تنظیم نمائید.
3- غلات فرآوری شده
در حالت طبیعی ساختار یک دانه متشکل از هاگ، سبوس و ریشه می‌باشد. ریشه حاوی گیاهک دانه می‌باشد. هاگ تامین کننده غذای دانه است و سبوس لایه محافظ که هاگ و ریشه را احاطه کرده است. نخستین جزء هاگ، نشاسته می‌باشد که وظیفه آن تامین غالب انرژی برای جوانه زنی دانه است. با این وجود هاگ حاوی مقادیر بسیار کمی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر یا phytochemicals است. اما در عوض سبوس و ریشه سرشار از اکثر این مواد مغذی از قبیل ویتامین B، اسیدهای آمینه، phytochemicals و مواد معدنی از قبیل کلسیم، منیزیم، پتاسیم، سدیم و آهن است.
با این وجود پیش از آنکه غلات به صورت تجاری به بازار عرضه شوند، اغلب برای بهبود بافت و ماندگاری طولانی تصفیه می‌شوند. آنچه به عنوان غلات تصفیه شده در بازار عرضه می‌شود، طی فرایندی ریشه و سبوس آن از یکدیگر جدا و دور انداخته می‌شود، و آنچه باقی می‌ماند نشاسته داخلی هاگ است. نتیجه این می‌شود که بیشتر مواد مغذی، مواد معدنی و فیبری که برای برنامه غذایی ضروریست در طی این فرایند از دست می‌رود.
اکثر غلاتی که به صورت تجاری به فروش می‌رسد، به نوعی متحمل فرایند تصفیه شده اند. از عام‌ترین نمونه‌ها می‌توان به برنج سفید و آردسفید اشاره کرد
جایگزین
امروزه فرآورده‌های غلات کامل از قبیل برنج قهوه‌ای و گندم به وفور در دسترس قرار دارند. غلات کامل سرشار از برخی ترکیبات‌اند که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان، چاقی، دیابت نوع ۲ و دیگر بیماری مزمن را کاهش می‌دهد. اغلب این ترکیبات در ریشه و سبوس آنها نهفته است که کم و بیش در طی فرایند تصفیه کاملا دور انداخته می‌شود.
بسیار مهم است که به طور حتم برنامه غذایی ما حاوی بیش از یک یا دو نوع حبوبات باشد. تنوعی از مواد کاملا مغذی که عناصر مهمی در برنامه غذایی تلقی می‌شوند که اغلب نادیده گرفته می‌شود.
ارزن انگشتی(Finger millet) که از گیاهان بومی آفریقا و هند است و در هند نیز به راگی موسوم است در زمره مغذی‌ترین حبوبات قرار می‌گیرد. پروتئین ارزن انگشتی از ارزش زیستی فراوانی برخوردار است که به آسانی با بدن هماهنگ می‌شود. اسیدهای آمینه متعددی که برای حفظ سلامت بدن حیاتیست در این نوع از حبوبات یافت می‌شود. میزان برخی از این اسیدهای آمینه در بعضی از غلات بسیار ناچیز است. اما در ارزن انگشتی به وفور مواد معدنی و به‌خصوص کلسیم موجود بوده و تقریبا ۵ تا ۳۰ برابر انواع دیگر غلات است. همچنین میزان فسفر و آهن موجود در آن بسیار بالاست. ارزن انگشتی را می‌توان برای انواع خوراک، فرنی، کلوچه و حتی انواع دسر استفاده نمود.
ارزن مرواریدی (Pearl millet) که در هند با عنوان باجرا و در تامیل با نام کومبو شناخته می‌شود، سرشار از ویتامین B و مواد معدنی لازم در برنامه غذایی مانند پتاسیم، فسفر، منیزیم، آهن، فلزِمس و منگنز می‌باشد. این ماده غذایی بدون گلوتن است و ایده‌آل برای افرادی که به گلوتن حساسیت دارند. اثبات شده ارزش غذایی ارزن مرواریدی بسیار فراتر از ارزش برنج و گندم است و بر اساس مطالعات انجام شده در هند مشخص شد که مصرف ارزن مرواریدی و بنشن‌ها در طی سال‌های رشد تاحدی بهتر از گندم است.
4 – چای/ قهوه
چای و قهوه، محرک رشته‌های عصبی هستند. محرک‌های رشته‌های عصبی برای مدت کوتاهی در بدن ایجاد انرژی می‌کنند، اما بعد از مدتی این انرژی افت می‌کند. در صورت مصرف بیش از حد این محرک‌ها، بنیه فرد در درازمدت تحلیل می‌رود و موجب تاثیرات مخربی بر ذخیره انرژی در بدن فرد می‌شود.
جایگزین
نوشیدن یک لیوان آب خربزه زمستانی(winter melon) هر روز صبح شما را سرشار از انرژی کرده و سیستم عصبی را کاملا آرام می‌کند. مصرف روزانه آب خربزه زمستانی توانایی‌های ذهنی فرد را به طرز فوق‌العاده‌ای افزایش می‌دهد. اما مبتلایان به تنگی نفس و مستعد سرماخوردگی و سرفه باید کمی عسل یا فلفل به آب خربزه زمستانی بیافزایند. این امر خاصیت خنک کنندگی خربزه زمستانی را تا حدودی خنثی می‌کند.
این دستورالعمل تهیه چای لیمو- زنجبیل حس سرزندگی را برایتان به ارمغان می‌آورد و روحی تازه در جسم شما می‌دمد، بی‌آنکه عوارض جانبی قهوه را متحمل شوید:
۴ فنجان و نیم آب را در کتری بجوشانید. در حین جوشیدن آب، دو تکه زنجبیل تازه در حدود ۶ سانت را برداشته و با ۲۵ الی ۳۰ برگ (Tulasi (Holy Basilکاملا له کنید. زنجبیل و تولاسی را به آب در حال جوش بیافزائید، همچنین میتوانید ۲ قاشق چای‌خوری دانه گشنیز(اختیاری) خرد شده را هم اضافه کنید. اجازه دهید به مدت ۲ تا ۳ دقیقه با هم بجوشند. چای را از صافی گذرانده و داخل فنجان‌ها بریزید و ۱ قاشق چای‌خوری آب‌لیمو و شکرزرد برای طعم بهتر به آن بیافزائید. گرم سرو کنید!
مهم‌ترین نکته این است که در برنامه غذایی روزانه شما تعادل مواد مغذی حفظ گردد، اما به خاطر داشته باشید که در ارتباط با غذایی که میل می‌کنید دچار وسواس جنون‌آمیز نشوید.
