کاهش حرکات جنین جزو بارداریهای پرخطر محسوب نمیشود، ولی عامل هشداردهندهای است برای مادر تا زودتر در پی چاره باشد. حرکات جنین سالم از حدود هفته 7-8 بارداری شروع میشود.مادران حرکات جنین را معمولا تا هفته 18-20 اصلا احساس نمیکنند. بیشتر خانمها بعد از هفته 20 حاملگی متوجه حرکات جنین میشوند. حرکات در هفتههای 31-32 به حداکثر میرسد. جنین هر 2 تا 3 ساعت یکبار باید حرکت کند.
گاهی مادران مدتی احساس میکنند جنین حرکت ندارد؛ این حالت طبیعی است و همان اپیزودهای خواب جنین است که بیش از 75 دقیقه طول نمیکشد. حرکات جنین متناوب است و مادران بویژه در سهماهه سوم حرکات جنین را بخوبی حس میکنند. در بعضی مواقع حرکات جنین کاهش مییابد؛ مثلا جنینی که مایع اطرافش کم است حرکاتش هم کم میشود یا جنینهایی که به هر دلیلی دارای مشکل هستند، ممکن است کاهش حرکت هم داشته باشند.
حرکات جنینی معمولا بعد از 40 هفتگی کاهش مییابد. پس باید مادر و پزشک، با دقت بیشتری وضع جنین را دنبال کنند. حرکت مناسب جنین حرکتی است که در دو ساعت حداقل ده حرکت وجود داشته باشد یا در یک ساعت حداقل 4 حرکت. البته حرکات جنین متفاوت است در بعضی از جنینها کمتر و در بعضی بیشتر است.
اغلب مادران با حرکات جنینشان آشنایی دارند و حرکات غیرطبیعی را تشخیص میدهند. در حاملگیهای پرخطر و در هفتههای آخر به مادران توصیه میکنیم که به حرکات جنین توجه کافی بکنند. البته این موضوع نباید بیش از حد حساسیت و اضطراب ایجاد کند. اگر جنینی بیشتر از چند ساعت حرکت نکرد حتما به پزشکشان اطلاع دهند. وقتی مادری با این شکایت مراجعه میکند، توصیه میکنیم حرکات جنین را در بعضی از ساعات روز کنترل کند.
قبل از این کار بهتر است غذا یا مایعی شیرین نیز مصرف کند و بعد از صرف غذا یک ساعت حرکات جنین را کنترل کند. بهتر است روی کاغذی هم ثبت شود. اگر در یک ساعت 4 حرکت یا بیشتر احساس شد طبیعی است؛ ولی اگر کمتر از 4 تا باشد، باید یک ساعت دیگر کنترل ادامه یابد. در صورتی که باز هم نتیجه کمتر از 4 بود، حتما باید به پزشک مراجعه کند تا ضربان قلب جنین شنیده شود. برای اطمینان از سلامت جنین روشی به نام اناستی یا نوار قلب جنین وجود دارد که در آن تعداد حرکات کاملا مشخص میشود.
در صورت لزوم با سونوگرافی دقیقی به نام بیوفیزیکالتست میتوان وضع جنین را دقیقتر بررسی کرد. این سونوگرافی حدود 20 دقیقه طول میکشد که علاوه بر حرکات جنین، تنفس، باز و بسته کردن اندامها و میزان مایع بررسی میشود و براساس نمرهای که داده میشود، پزشک تصمیمگیری میکند.