خانواده هایی که فرزند دار می شوند باید مراقب امور اقتصادی و دخل و خرجشان باشند و به آینده کودکشان بیاندیشند و برای مخارجشان برنامه ریزی داشته باشند.
اگر بچه دارید شاید این حس مسوولیت را در قبالش داشته باشید که هر آنچه را نیاز است بداند، به او یاد دهید. اکثر مادرها به‌طور دائم، حداقل در دوران کودکی، مراقب تکالیف مدرسه بچه‌هایشان هستند و آنها را به کتاب خواندن و یاد گرفتن یک رشته ورزشی تشویق می‌کنند اما وظیفه شما به‌عنوان مادر و پدر چیزی بیشتر از صرف «حرف زدن و نصیحت کردن» است.
حواس بچه‌ها پی تمام حرکات و رفتارهای شما هست. آنها به تمام واکنش‌های شما توجه دارند. آنچه از دهان شما به عنوان یک جمله ساده بیرون می‌آید، درون ذهن فرزندتان نفوذ می‌کند و روی شکل‌گیری شخصیت و رفتار فردی او در آینده تاثیر می‌گذارد. یکی از مسائلی که شما به عنوان مادر و پدر باید همیشه نسبت به آن محتاط عمل کنید، مساله اقتصادی است.
در حقیقت شما نمی‌دانید که با بعضی از رفتارهای نادرست خود در زمینه مالی چه تاثیر عمیقی روی فرزندتان پیش از باز کردن اولین حساب بانکی‌اش می‌گذارید. تمام اشتباهاتی که شما در طول زندگی خود در این حوزه مرتکب می‌شوید، در آینده برای فرزندتان همه رخ خواهد داد. بنابراین با شناخت عادات غلط خود و ایجاد تغییر در آن میتوانید از وقوع چنین اتفاقی جلوگیری کنید.
1- پول را برای فرزند خود تابو نکنید
در اکثر خانواده‌هایی که به شیوه سنتی زندگی می‌کنند، یعنی مرد نان‌آور خانه است و زن خانه‌دار، معمولا نه زن خانه چیزی درباره مسائل مالی همسرش می‌داند و نه بچه‌ها در جریان امور اقتصادی خانواده هستند. حتی اگر خانم خانه تا حدودی از میزان درآمد و هزینه‌های خانه باخبر باشد، بچه‌ها به احتمال خیلی زیاد نه می‌دانند پدرشان چقدر درآمد دارد، نه می‌دانند پولی که وارد خانه‌شان می‌شود چطور خرج می‌شود؛ بدهکاری‌ها و مشکلات مالی که دیگر بماند.
بر اساس تحقیقی که در سال 2010 از سوی «امریکن اکسپرس» انجام شده، 36 درصد والدین از صحبت با فرزندان خود درباره مسائل مالی واهمه دارند و آن را مساله‌ای تنش‌زا می‌دانند. اما حقیقت این است که وقتی شما پول در خانواده را تبدیل به تابو می‌کنید، محیطی رازآلود در خانه به وجود می‌آورید و فرزندتان را با مقوله تا این اندازه مهم بیگانه بار می‌آورید؛ بنابراین وقتی فرزندتان دوران نوجوانی را پشت سر می‌گذارد و به تنهایی پا به دنیای بیرون می‌گذارد، هیچ اطلاعاتی درباره مسائل اقتصادی نخواهد داشت و به این ترتیب با بحران مواجه خواهد شد. بعدها وقتی وارد زندگی زناشویی شود هم درست مثل شما نمی‌توانند درباره مسائل اقتصادی با همسر خود صحبت کنند و این مساله تا ابد برایشان تابو خواهد بود.
2- جلوی بچه‌ها به خاطر پول دعوا نکنید
بروز مشکلات مالی و به اختلاف رسیدن بر سر آن در زندگی زناشویی اجتناب‌ناپذیر است. بحث‌های مقطعی و کوتاه‌مدت بر سر مشکل مالی هم نمی‌تواند به فرزند شما آسیبی وارد کند اما اگر دائما به خاطر پول با هم جنگ و دعوا داشته باشید، قطعا به فرزند خود آسیبی جدی وارد خواهید کرد. وقتی اسم پول در خانه می‌آید و داد شما در می‌آید، بدانید که فرزندتان آن را به خاطر خواهد سپرد و واژه پول را مترادف با «مشکل و دردسر» خواهد دانست. اگر این روند را در خانه پیش بگیرید، بدون شک فرزندتان در زندگی آینده‌اش رویکردی ناسالم نسبت به مسائل مالی خواهد داشت.
3- فرق «نیاز» و «خواسته» را برای فرزند خود توضیح دهید
خانواده‌های پرجمعیت اگر از قشر مرفه جامعه نباشند، با مشکلات مالی زیادی مواجه هستند. البته در حال حاضر در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که دیگر می‌توان گفت تقریبا تمام خانواده‌های قشرغیرمرفه جامعه با مشکلات مالی مواجهند؛ اما به هر حال در هر دو صورت در خانواده‌های این‌چنینی معمولا پول زیادی برای رسیدن به خواسته‌های فردی بچه‌ها باقی نمی‌ماند و تقریبا کل درآمد خانواده صرف برطرف کردن نیازهای اولیه می‌شود. در این شرایط والدین به‌خصوص مادرها با شرایط دشوارتری روبه‌رو می‌شوند چرا که باید به فرزندان خود در قبال خواسته‌هایشان «نه» بگویند.
دقیقا به همین خاطر است که بیشتر بچه‌ها، به‌ویژه دخترها، در دوران کودکی با مادر خود سر لج دارند چرا که به‌طور دائم در قبال درخواست‌هایشان از او «نه» می‌شنوند. اما حقیقت این است که والدین باید در چنین شرایطی مفهوم «نیاز» و «خواسته» و همچنین شرایط مالی خانواده را برای فرزندان خود توضیح دهند و در این باره کاملا صادقانه و واضح با آنها رفتار کنند.
بچه‌ها باید نسبت به شرایط اقتصادی خانواده آگاهی داشته باشند و در عین حال بدانند که «نیاز» یعنی آنچه والدین موظفند آن را برطرف کنند اما «خواسته» چیزی است که والدین می‌توانند با برآورده کردن آن به فرزندان خود لطف و محبت کنند. اگر این مرزها برای بچه مشخص نشود، احتمالا تمام دوران کودکی خود را با حس محرومیت و بدهکاری مداوم والدین می‌گذراند.
4- با دیگران رقابت نکنید
ایستادن جلوی پنجره آشپزخانه و زل زدن به ماشین جدید همسایه یا نشان دادن و ابراز حس حسادت به دوستی که تازه خانه خریده شاید به چشم شما نیاید اما بچه‌ها گوش و چشم‌شان بیشتر از آنچه شما فکر می‌کنید، کار می‌کند. تاثیری که مشاهده این تصاویر می‌تواند روی فرزند شما بگذارد هم بیشتر است از آنچه شما فکر می‌کنید. این تاثیر زمانی مخرب‌تر می‌شود که شما دائما در مقابل بچه‌ها وضعیت خود را با دیگران مقایسه کنید و به همین خاطر پول بیشتری خرج کنید تا به اصطلاح از آنها کم نیاورید.
این رفتارها تنها یک پیغام را به فرزند شما می‌رساند: «میزان موفقیت و ارزش شما تنها در مقایسه با دیگران سنجیده می‌شود.» برای بزرگسالان طبیعی است که بخواهند موفقیت‌شان را دیگران ببینند اما تصورش را بکنید که خوانش این قبیل رفتارها از نگاه فرزند شما چه خواهد بود. احتمالا در کودکی تنها زمانی احساس ارزشمند بودن می‌کنند که همیشه شاگرد اول کلاس‌شان باشند یا کاپیتان تیم فوتبال مدرسه یا مثلا همیشه گران‌ترین لباس‌ها را بپوشند. اگر خودتان را جای فرزندتان قرار دهید و رفتارتان را تماشا کنید، متوجه می‌شوید اینکه دائما میزان ارزشمندی خود را بر اساس مادیات و دارایی‌های دیگری بسنجید، تا چه اندازه می‌تواند مضحک باشد.
5- پول را با خوشحالی یکی نکنید
وقتی با مشکل مالی مواجه هستید و دائما در فکر فرو می‌روید و غمگین هستید، بدانید که در حال ارسال این پیغام به فرزند خود هستید: «پول مساوی است با خوشحالی.» به خاطر داشته باشید که حتی اگر مثل ثروتمندها زندگی نکنید و کفگیرتان به ته دیگ هم بخورد، باز هم میتوانید خوشحال باشید. اگر فرزندتان فقط در مواقعی شما را خوشحال ببیند که دست و دلبازی می‌کنید و به او کمتر «نه» می‌گویید، بدون شک در آینده فکر می‌کند که با پول باید خوشحال باشد و بدون پول غمگین. در دورانی که فرزندانتان هنوز کنار شما زندگی می‌کنند، طوری رفتار کنید که متوجه شوند بدون پول هم می‌توان خندید و از زندگی لذت برد.
