اسپاسم عضله های پا در شب، گرفتگی شبانه پا هم نامیده می شود و علت آن غیر ارادی همراه با، درد است که در نتیجه آن عضلات پاها منقبض می شود. در بیشتر موارد، گرفتگی عضلات پا در زمان خواب شبانه شامل ماهیچه های ساق پا است ولی عضلات در پاها یا ران هم احتمال دارد دچار گرفتگی عضلات شود. مدت درد گرفتن عضلات خیلی کم است
در برخی از موارد تنها چند ثانیه، اما در برخی موارد تا 10 دقیقه طول می کشد. شدت درد متفاوت است. عضله ممکن است تا 24 ساعت پس از گرفتگی عضلات پا، دردناک باقی بماند. گرفتگی عضلات پا معمولا زمانی که شما در حال استراحت باشید و اغلب در شب در رختخواب رخ می دهد که ممکن است شما را از خواب بیدار کند.
گرفتگی عضلانی چیست؟
گرفتگی عضله یک انقباض قوی، دردناک و یا محکم شدن عضلات به طور ناگهانی از چند ثانیه تا چند دقیقه است. و اغلب در پاها رخ می دهد. گرفتگی ماهیچه و یا گرفتگی دردناک ماهیچه که اسب چارلی نامیده می شود. گرفتگی عضلانی گاهی اوقات می تواند در ران یا پا اتفاق افتد.
علت گرفتگی عضلانی چیست؟
علت گرفتگی عضلانی همیشه شناخته شده نیست. در بسیاری از موارد گرفتگی عضلات پا در شب بدون هیچ دلیل شناخته شده رخ می دهد و معمولا بی ضرر است. به طور کلی، گرفتگی عضلات پا در شب به احتمال زیاد به خستگی عضلانی و مشکلات عصبی مربوط می شود. خطر ابتلا به گرفتگی پا در شب با سن افزایش می یابد. زنان باردار نیز با احتمال بالاتری تجربه گرفتگی عضلات پا در شب را دارند. در موقعیت های نادر، گرفتگی عضلات پا در شب با یک اختلال زمینه ای مانند بیماری عروق محیطی ( تنگی عروق سبب کاهش جریان خون به اندام )، دیابت یا تنگی نخاعی همراه است.
برخی داروها، به خصوص آهن وریدی، استروژن و ناپروکسن به گرفتگی عضلات پا در شب مرتبط شده اند.
سندرم پای بی قرار (RLS) گاهی اوقات با گرفتگی عضلات پا در شب اشتباه می شود اما یک بیماری جداگانه است. به طور کلی، درد یکی از ویژگی های اصلی RLS نیست اما RLS می تواند علت گرفتگی عضلات پا در شب باشد.
دیگر شرایطی که ممکن است گاهی اوقات با گرفتگی عضلات پا در شب همراه باشد ممکن است شامل:
ورزش – آسیب و یا استفاده بیش از حد از عضلات.
بارداری – گرفتگی عضلات ممکن است به دلیل کاهش مقدار مواد معدنی، مانند کلسیم و منیزیم به خصوص در ماه های آخر بارداری رخ دهد.
قرار گرفتن در معرض هوای سرد، به ویژه آب سرد.
دیگر شرایط پزشکی مانند مشکلات جریان خون ( بیماری شریان محیطی )، بیماری کلیه، بیماری تیروئید و اسکلروز متعدد.
ایستادن بر روی یک سطح سخت برای یک مدت طولانی، نشستن برای مدت طولانی و یا قرار دادن پاهای خود را در موقعیت های غیراصولی در هنگام خواب.
نداشتن پتاسیم، کلسیم و دیگر مواد معدنی در خون شما به اندازه کافی.
کم شدن آب بدن ( خشکی بدن )، که بدان معنی است که بدن شما مایع بیش از حد از دست داده است.
اسهال.
خستگی عضلانی.
آسیب عصب.
آرتروز.
بیماری پارکینسون.
مشکلات متابولیک مانند بیماری آدیسون ( نارسایی آدرنال )، سیروز، پرکاری تیروئید ( بیش از حد فعال )، کم کاری تیروئید ( اختلالات تیروئید )، بیماری مزمن کلیه، دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 است
علل نادر مانند سیروز کبدی، مسمومیت با سرب، سارکوئیدوز
مصرف برخی از داروها، مانند داروهای فشار خون، قرص های ضد بارداری، استروئید ها، داروهای کاهنده کلسترول، دیورتیک های تیازیدی و دیورتیک های موثر بر حلقه نفرون در کلیه ( قرص آب )، نیفدیپین، سایمتیدین، سالبوتامول، استاتین، تربوتالین، لیتیوم، پنسیلامین و فنوتیازینها ( پروکلرپرازین، پرفنازین، کلرپرومازین )
برخی افراد که کلیه دیالیزی دارند.
چگونه می توان گرفتگی ماهیچه را زمانی که اتفاق می افتد متوقف کرد؟
در اینجا برخی از کارهایی که شما می توانید امتحان کنید عبارتند از:
کشش و ماساژ عضلات.
دوش آب گرم یا حمام گرم برای شل کردن عضله و یا قرار دادن صفحه گرم روی عضلات نیز می تواند کمک کند.
سعی کنید از یخ یا بسته سرد استفاده کنید. همیشه یک پارچه بین پوست و بسته یخ نگه دارید.
داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (Tylenol)، ایبوپروفن (Advil و موترین) یا ناپروکسن (Aleve) موثر است.
نوشیدن مقدار زیادی مایعات – نوشیدنی های ورزشی، از قبیل Gatorade اغلب به گرفتگی عضلات پا کمک خواهد کرد.
اگر دکتر شما برای گرفتگی عضلانی دارو تجویز کند آنها را دقیقاً مصرف کنید. اگر شما هر گونه مشکلات با دارو دارید با دکتر خود تماس بگیرید.
برخی از چیزهایی که شما می توانید برای گرفتگی عضلات ساق پا را امتحان کنید عبارتند از:
راه رفتن در اطراف و یا آهسته تکان دادن پای خود.
پای خود را خم کرده و سپس به سمت سر خود بالا ببرید.
عضله گرفته را با دست های خود و یا با یخ ماساژ دهید.
کشش ماهیچه های ساق پا – شما می توانید در حالی که نشسته یا ایستاده اید این کشش را انجام دهید
در حال نشسته، پا را مستقیم و سپس به سمت زانو خم کنید.
در حالی که در حدود 2 فوت (0.6 متر) از یک دیوار ایستاده اید به جلو به طرف دیوار خم شوید. زانوی پای آسیب دیده را مستقیم و پاشنه آن را بر روی زمین نگه دارید. این در حالی که شما زانوی پای دیگر را خم می نمایید.
اگر شما فکر می کنید دارو عامل گرفتگی عضلانی است با دکتر خود مشورت کنید.
نکاتی که می تواند به جلوگیری از گرفتگی عضلانی کمک کند
نوشیدن مقدار زیادی آب و مایعات دیگر – به اندازه کافی آب بنوشید به طوری که ادرار شما زرد روشن و یا مانند آب زلال شفاف باشد.
فعالیت هایی که ممکن است به جلوگیری از گرفتگی عضلات پا در شب کمک عبارتند از:
از نوشیدن الکل جلوگیری کنید.
هنگام خواب روی پای خود را بپوشانید.
اطمینان حاصل کنید که شما در حال خوردن غذاهای سالم ( به خصوص در حاملگی ) غنی از کلسیم، پتاسیم و منیزیم هستید.
دوچرخه سواری و یا دوچرخه ثابت حالتی مانند کشش ماهیچه های ایجاد می کند.
ماهیچه های خود را هر روز، به خصوص قبل و پس از ورزش و در هنگام خواب کشش بدهید.
بطور ناگهانی مقدار ورزش خود را افزایش ندهید. تمرینات خود را در هر هفته کمی اضافه نمایید.
روزانه یک مکمل مولتی ویتامین مصرف نمایید.
اگر شما در حال مصرف داروهایی که می توانند باعث ایجاد گرفتگی عضلات پا شود دکتر شما ممکن است داروهای مختلف دیگری را تجویز کند.
چه هنگامی گرفتگی عضلات باید به دکتر مراجعه کنید
برای اکثر افراد، گرفتگی عضلات پا در شب صرفاً اذیت کننده است چیزی که شما را با تکان به ندرت از خواب بیدار می کند. اما در برخی از موارد، شما ممکن است نیاز دارید به یک دکتر مراجعه کنید.
شما باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید اگر شما:
تجربه دل پیچه شدید و مداوم
گرفتگی عضلات پا در شب پس از قرار گرفتن در معرض سم مانند سرب.
آیا عملکرد در طول روز به دلیل گرفتگی عضلات پا در خواب دچار مشکل است.
ضعف عضلانی و آتروفی با گرفتگی عضلات پا توسعه یابد.
نقش تغذیه در گرفتگی عضلات
غذاهایی که به بهبود سریع گرفتگی عضلانی کمک می کند.
التیام با غذا: غذاهایی حاوی پتاسیم، یک ماده معدنی که به شکستن کربوهیدرات و ساخت عضله در بدن کمک می کند. هر وعده روزانه غذای با پتاسیم بالا از میوه های خشک مانند ( یک لیوان آب گوجه فرنگی، آب مرکبات یا شیر، یک تکه از خربزه، پرتقال و یا یک موز می تواند به طرد کردن گرفتگی عضلات پا و به جلوگیری از عود کمک می کنند. نوشیدن آب بیش از حد به حفظ گردش خون کمک می کند تا محصولات ضایعات، عامل گرفتگی عضلات از ماهیچه های دفع شود.
غذاهایی که به گرفتگی عضلانی آسیب می زند
کافئین، معمولا در قهوه، چای و نوشابه یافت می شود زیرا می تواند سبب گرفتگی های محدود رگ های خونی شده و به کاهش گردش خون در عضلات کمک می کند.
برادر من با 21 سال سن بعضی شبها با داد و گریه از خواب بیدار میشه و منو صدا میزنه در حالیکه نمیتونه هیچ حرکتی بکنه و با تموم بی تجربگیم و اطلاعات کمم سعی میکنم گرفتگی پاشو برطرف کنم ..چن وقته ک این اتفاق خیلی بیشتر میوفته و منو بشدت نگران کرده .ممنون بابت اطلاعات و مقالتون
سلام
به پزشک متخصص مغز واعصاب مراجعه کنید