کودکانی که ترس تمامم وجودشان را فراگرفته و همیشه و در همه حال ظاهری مضطرب و پریشان دارند و روحیه ای نگران و ذهنی پریشان دارند ،در آینده افراد موفقی نخواهد شد!
علی سلیمانی اظهار کرد: اضطراب عبارت از یک ناراحتی دردناک ذهنی دربارهی پیشبینی یک تهدید و یا ناخوشی در آینده است.
وی افزود: فرد مضطرب نسبت به شایستگیها و عملکرد خویش فوقالعاده نگران است و رفتارهای عصبی(ناخن جویدن)، اختلالهای مربوط به خواب و ناراحتیهای جسمی(درد معده) از خود بروز میدهد و معمولاً احساس درماندگی در یافتن چاره و راه حل نگرانی میکند.
این روانشناس در رابطه با تفاوتهای اضطراب و ترس خاطرنشان کرد: گرچه اضطراب از ترس و نگرانی ناشی میشود اما تفاوتهایی با آنها دارد و یکی از این تفاوتها مبهمتر بودن اضطراب از ترس است و دیگری ترس از یک محرک در زمان حال ناشی میشود در صورتی که فرد مضطرب، اغلب از علت اضطراب خویش اطلاع ندارد.
وی تصریح کرد: اضطراب علیرغم آنکه مانند نگرانی بیشتر معلول تخیل است ولی با آن تفاوتهایی نیز دارد.
سلیمانی ادامه داد: نگرانی مربوط به موقعیتهای خاصی میشود مانند امتحانات و مشکل مالی، در صورتی که اضطراب یک حالت عاطفی تعمیم یافته است، نگرانی در مورد مشکلات عینی است اما اضطراب ناشی از یک مشکل ذهنی میباشد.
عوامل ایجادکنندهی اضطراب
وی تصریح کرد: اضطراب به میزان کم همانند ترس غالباً اثرات سازنده دارد و بهعنوان محرکی برای خلاقیت، حل مسائل و فعالیت مؤثر است ولی اضطراب غیرطبیعی باعث از کارافتادگی، بیقراری و ناراحتی فرد میشود.
وی خاطرنشان کرد: اضطراب، در خانوادههای کوچک، گروههای اجتماعی مرفه و پر درآمد، کودکان بزرگتر خانواده، محافظت زیاد والدین، همانندسازی با والدین مضطرب، رقابت با خواهران و برادران و نیز در خانوادههایی که نگران اعمال کودک خویش هستند بیشتر مشاهده میشود.
ظاهر شدن اضطراب در کودک تدریجی است و توصیه شده است تا رسیدن کودک به سه سالگی، در مورد تشخیص آن اقدامی نشود.
نشانههای اضطراب
این روانشناس در رابطه با نشانههای مستقیم اضطراب اظهار کرد: وضعیت قیافه و ظاهر مضطرب کودک، خواب کم و شکایت از بیخوابی، تکرار ادرار، تهوع و استفراغ و سردرد از نشانههای مستقیم اضطراب است.
وی افزود: رجعت مانند ترس از خوابیدن به تنهایی در اتاق، علائم بدنی از جمله کاهش اشتها و گاهی پرخوری، شکایت از درد پا و شکم، امتناع از مدرسه رفتن و علائم روانی از جمله ترس، وسواس، هیستری تبدیلی و ترس از تاریکی است.
وی با اشاره به رفتار افراد مضطرب خاطرنشان کرد: این افراد ناراحتی خود را در درون میریزند و تشدید میکنند، ناراحتی خود را بیرون میریزند و با این کار توجه و دلسوزی دیگران را جلب میکنند و یا گناه را به گردن افراد دیگری میاندازد و از احساس بیکفایتی و ناامنی خود را میرهاند.
وی افزود: اضطراب در حالت معتدلتر ممکن است بهصورت رفتارهایی چون افسردگی، حساسیت شدید و عصبانیت، ناآرامی و بیقراری، بیخوابی و خواب ناراحت ظاهر شود و در موارد شدیدتر به صورت احساس گناه تجلی میکند.
سلیمانی خاطرنشان کرد: کودکان برای مقابله با اضطراب معمولاً از وسایل دفاعی استفاده میکنند که از مهمترین آنها میتوان به کنارهگیری، رجعت، انکار کردن، سرکوبی، فرافکنی اشاره کرد.
وی یادآور شد: در درمان نگرانی و اضطراب از شیوههای درمان رایج در ترس استفاده میکنند و دارو درمانی نیز از شیوههای رایج در درمان اضطراب است