استرس بیماری روانی بسیار مهلکی است که گریبانگیر اکثر افراد است و اگر کنترل نشود پیامدهای بسیار بدی برای فرد خواهد داشت پس سعی کنید استرس تان را مدیریت کنید.
فاطمه مرادی با بیان اینکه داشتن هیجانات لازمه سلامت است، اظهار کرد: استرس نیز یکی از همین هیجانات است که تنها باید مدیریت شود.
وی تصریح کرد: بیشتر افراد زمانی که نمی‌توانند با استفاده از منابع فردی و جمعی که در اختیار دارند، به مطالبات خواسته شده از آنها پاسخ دهند، دچار استرس می‌شوند.
مرادی با بیان اینکه استرس لزوما در حوادث و وقایع تلخ و غم‌انگیز بروز نمی‌کند، اظهار کرد: این واکنش هیجانی در مواقع خوشایند نیز مانند ازدواج، تحقیقات علمی و یا اعلام نتایج آزمون بروز پیدا می‌کند.
این روانشناس با اشاره به انجام تحقیقات صورت گرفته در زمینه استرس، اظهار کرد: در یکی از این تحقیقات برای هر حادثه یا واقعه‌ای نمره‌ای برای استرس قرار داده‌اند و به این نتیجه رسیدند که اگر جمع نمرات استرس فردی در طی یک سال بیشتر از 300 باشد، می‌تواند دچار آسیب روانی شود.
مرادی تصریح کرد: در این تحقیقات به مرگ یکی از عزیزان بالاترین نمره استرس یعنی عدد 100 اختصاص داده شده و بر این اساس اگر فردی سه عزیز خود را در طول سال از دست بدهد، امکان آسیب روانی او وجود دارد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: در آمریکا مرگ همسر بیشترین نمره استرس یا همان 100 را به خود اختصاص می‌دهد و این در حالیست که در ایران مرگ فرزند این جایگاه و رتبه را دارد و مرگ همسر در رتبه‌های بعدی است.
وی در ادامه با اشاره به مفیدبودن استرس در حد کنترل شده آن، اظهار کرد: می‌توان از استرس به عنوان یک ترس عاقلانه نیز نام برد، زیرا در برخی موارد این استرس است که موجب می‌شود کارهایی را مانند درس خواندن شب امتحان انجام داده یا از انجام برخی کارها خودداری کنیم.
مرادی، استرس کنترل نشده را مضر دانست و افزود: زمانی که این هیجان در فرد کنترل نشود، قاعدتا علاوه بر آسیب‌های روانی، آسیب‌های جسمی را نیز به دنبال خواهد داشت.
این روانشناس به فعال شدن سیستم سمپاتیک بدن در موارد هیجان اشاره کرد و افزود: سیستم سمپاتیک یا همان سیستم جنگ و گریز با بالابردن فشارخون و تپش‌های قلب انرژی بدن را بالا می‌برد تا بدن را برای تحمل شرایط محیطی پراسترس آماده کند.
وی تصریح کرد: حال اگر این استرس تداوم یابد قطعا بدن در چنین شرایطی دچار آسیب خواهد شد و به همین علت ضرورت دارد تا فرد برای تامین سلامت جسم و روان خود، استرسش را کنترل کند.
این روانشناس، اولین گام مهم در مدیریت استرس را شناخت منابع استرس‌زا دانست و اظهار کرد: یک فرد باید بداند در کجا و در چه موارد یا موقعیتی دچار استرس می‌شود.
مرادی تصریح کرد: قطعا با شناخت عامل ایجاد استرس می‌توان با رفع آن استرس را نیز از بین برد. به طور مثال اگر دانش‌آموزی می‌داند شب امتحان در هنگام مواجه شدن با حجم مطالب نخوانده درسی دچار استرس می‌شود، باید برنامه‌ریزی کرده و مطالب را در بازه زمانی مشخصی مطالعه کند.
این روانشناس برنامه ریزی و مدیریت زمان را یکی از راهکارهای موثر در کنترل استرس دانست و اظهار کرد: قطعا اگر با برنامه‌ریزی کار کنیم، بیشتر استرس‌های روزمره از بین خواهند رفت.
مرادی خودآگاهی، اعتماد به نفس و پذیرش نقاط ضعف را نیز از دیگر راهکارهای کنترل و مدیریت استرس عنوان کرد و افزود: قطعا اگر فرد به توانایی‌های خود پی ببرد دنبال کاری خواهد رفت که در آن موفق است و می‌پذیرد که در انجام بسیاری از کارها ضعف دارد و این ضعف تنها مختص او نیست و سایر افراد نیز می‌توانند این ضعف را داشته باشند.
وی استراحت و خواب کافی را نیز یکی از دیگر راهکارهای مهم در مدیریت استرس عنوان کرد و افزود: تفریح سالم نیز در کنار استراحت می‌تواند استرس فرد را به شیوه مناسبی مدیریت کند.
این روانشناس به حدیثی از امام محمد باقر(ع) اشاره و تصریح کرد: در این حدیث توصیه شده فرد زمان خود را به سه بخش تقسیم کند و بخشی از آن را به دنیا، بخشی را به آخرت و بخش دیگری را نیز به انجام لذت‌های غیر حرام اختصاص دهد و تاکید شده که پرداختن به لذت‌های غیر حرام موجب کارایی بهتر فرد در انجام دو بخش دیگر می‌شود.
مرادی تصریح کرد: قطعا این نوع برنامه‌ریزی و اهمیت دادن به تفریحات سالم موجب سلامت جسم و روان فرد و مدیریت بهتر استرس او خواهد شد.
این روانشناس در ادامه با بیان اینکه تمرکز حواس به مدیریت استرس کمک می‌کند، اظهار کرد: بهترین تمرین تمرکز خواندن نماز یا انجام حرکات یوگا‌ست.
مرادی خاطرنشان کرد: مزیت برتر نماز در مقایسه با حرکات یوگا این است که علاوه بر افزایش تمرکز، فرد را به قدرت و تکیه‌گاه برتری متصل می‌کند که همین اطمینان از داشتن تکیه‌گاهی مانند خداوند می‌تواند اعتماد به نفس فرد را بالا برده و استرس او را تا حد زیادی کاهش دهد.
وی تصریح کرد: در همین راستا تقویت مذهب به عنوان یکی از راهکارهای مدیریت استرس در جوامع پیشنهاد می‌شود، به طوری‌که حتی برای افراد لائیک نیز الهه تراشی کرده و آنها را به پرستش آن الهه ساختگی وادار می‌کنند.
مرادی، لبخندزدن را راهکار دیگر در مدیریت استرس عنوان کرد و یادآور شد: قهقهه زدن با لبخند متفاوت است و نه تنها کمکی به مدیریت استرس نمی‌کند، بلکه سیستم جسمی بدن را نیز از تعادل خارج می‌کند.
این روانشناس با آرامش راه‌رفتن، با آرامش غذا‌خوردن و انجام تمامی فعالیت‌های روزمره با آرامش را راهکار موثر دیگر در مدیریت استرس عنوان کرد و افزود: در انجام حرکات روزمره با آرامش، سیستم پاراسمپاتیک بدن فعال شده که این سیستم آرامش مطلوبی را در سطح بدن ایجاد می‌کند.
مرادی به قانون جذب نیز اشاره کرد و افزود: در اجرای این قانون که فرد به تجسم مثبت تشویق می‌شود، باید عاقلانه بودن تجسم نیز لحاظ شود، زیرا غیرعاقلانه بودن تجسم ها تنها استرس فرد را بیشتر می‌کند.
وی تصریح کرد: قطعا اگر فرد دارای مدرک لیسانس به فوق لیسانس بیندیشد، عاقلانه و مثبت است، اما اگر فردی با تحصیلات ابتدایی به فوق لیسانس بیندیشد، قطعا دچار استرس بیشتری خواهد شد.
