پای صحبت های متخصصین در زمینه سلامت خانواده و روابط زناشویی نشسته ایم و درمورد پار ه ای از سوالات رایج زناشویی به گفتگو نشسته ایم با ما هرماه باشید.
در این مطلب با حضور دکتر سید کاظم فروتن، متخصص اورولوژی و عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد و رئیس مرکز سلامت خانواده دانشگاه شهید بهشتی برخی از مصداق‌های رایج در روابط زناشویی را باهم مرور می‌کنیم.
این عشق را چگونه پایدار نگه‌داریم؟
چندماهي است كه ازدواج كرده‌ام و ازدواج‌مان بر پايه احساس و دوست داشتن بنا شده است اما مي‌ترسم مانند برخي از زوجين بعد از گذشت زماني دچار اختلاف و درگيري‌هايي شویم. چه كار كنم تا در طول زندگي از عشق‌مان كاسته نشود و بتوانيم در مقابل مشكلات بايستيم؟
نخستين نكته‌اي كه بايد در پيشگيري از كاهش عاطفه به آن توجه داشت، بالا بردن سطح آگاهي است. به بيان ديگر بايد با شخصيت طرف مقابل بيشتر آشنا شويم و فقط به خوب بودن يكديگر بسنده نكنيم و همسرشناس باشيم. يك رابطه زماني موفق است كه هر دو طرف وظايف خود را در قبال يكديگر بدانند؛ به برخي وظايف و رفتارها ممكن است آشنا نباشيم كه در اين صورت بايد از طريق درست آنها را بياموزيم و در طول زندگي اجرا كنيم. به عنوان مثال اگر سؤالي داريد كه نمي‌دانيد جواب درست چيست، بهتر است براي پيدا كردن جواب درست به مشاور مراجعه كنيد.
حتي در بروز مشكلات هرچند كوچك، سعي در حل كردن آن داشته باشيد و از كنارش به راحتي عبور نكنيد. اما بحث‌های ديگري كه مي‌توان به آن اشاره كرد، سازگاري و كوتاه آمدن است. سازگاري يكي از مهم‌ترين اصولي است كه خيلي از متخصصان به آن اهميت مي‌دهند، چرا كه زندگي بر اساس سازگاري ساخته مي‌شود. اما سازگاري چيست؟! با مثالی ساده شما را با مفهوم سازگاري آشنا مي‌‌کنم. «زوجين قصد سفر دارند در حالي كه علاقه دو طرف در مورد مقصد مورد نظر متفاوت است. خانم دوست دارد به شمال سفر كنند و آقا شيراز را ترجيح مي‌دهد.
اينجا بحث سازگاري به ميان مي‌آيد؛ يا خانم راضي به شيراز رفتن می‌شود يا آقا راضي می‌شود به شمال بروند. بهتر است بدانيد زماني سازگاري شكل مي‌گيرد كه اگر به هر مقصدي بروند كه باب ميل يكي از طرفين نيست، آن طرف بدون هيچ دلخوري يا كدورتي مسير انتخابي نهايي را بپذیرد و همسر خود را در اين راه همراهي كند اما اگر افراد سازگاي نداشته باشند، به‌طور قطع زندگي‌شان دچار مشكل خواهد شد.»
اما بحث كوتاه آمدن، بحث ديگري است. باز به همان مثال قبل بازمي‌گرديم. زن دوست دارد به شمال سفر كند، اما مجبور است به خاطر همسرش به شيراز برود اما اين موضوع در دل او باقي خواهد ماند زيرا مطابق ميلش تصميم گرفته نشده است. ما معتقديم «ديوار سرد» در رابطه آجر به آجر گذاشته مي‌شود و زماني كه اين ديوار بلند شود، ديگر صداي يكديگر به گوش نخواهد رسيد و آن زمان است كه اگر سازگاري در ميان نباشد، تنفر‌ها شكل خواهد گرفت. اما در شرايطي اگر مجبور شديد كوتاه بياييد، آن را پيش خود نگه نداريد. سعي كنيد با بيان آن با همسرتان يا يك مشاور به موضوع يا دلخوري‌تان خاتمه بدهيد.
توصيه من براي اينكه عشق بين اين دو زوج، باقي بماند، اين است كه همسرشناس باشند و تكاليف‌شان را به خوبي در قبال يكديگر انجام دهند، همچنين درحل مشكلات‌شان با مشاور مشورت داشته باشند. در آخر لازم به ذکر است در بروز مشکلات سعی کنند در کنار یکدیگر باشند تا به راحتی بتوانند این مسئله را به خوبی و خوشی حل کنند.
با بی احترامی دیگران چطور برخورد کنم؟
يكي از دوستان‌مان مدت‌هاست كه از بي‌احترامي همسرش در مقابل خانواده‌ها ابراز ناراحتي مي‌كند. بارها و بارها برايم گفته كه نمي‌دانم چرا اين رفتار را انجام مي‌دهد و به دنبال راه‌حل مناسبي است. اين نوع رفتارها چه تاثيري در زندگي آنها خواهد گذاشت؟
نخستين نكته‌اي كه به همه زوجين گوشزد مي‌كنيم اين است كه در جمع دوستان يا خانواده به يكديگر احترام بگذارند و اين احترام از طريق شخصيت و ارزش قائل شدن براي طرف مقابل به وجود مي‌آيد؛ حتي با وجود مشكلاتي كه با يكديگر در منزل دارند، بايد سعي كنند اين قاعده را رعايت كنند؛ چرا كه نه مرد حق تحقير و تمسخر همسرش را دارد و نه زن بايد به خود چنين اجازه‌اي بدهد. احترام گذاشتن به طرف مقابل در جمع باعث مي‌شود همسر در خانه هم رفتار محبت‌آميز و خوبي داشته باشد.
گاهي اوقات بعضي از زوجين ندانسته در جمعي همسر خود را دست مي‌اندازند، اما بهتر است بدانيد كه عواقب اين دست انداختن چيزي جز تحقير فرد مقابل نيست. اين اصل مهمي است كه هم زن و هم مرد فرقي نمي‌كند، هر دو بايد به آن توجه كنند. نكته ديگري كه زوجين به خصوص خود شما بايد به آن توجه كنيد اين است که در زمان ازدواج بايد اين موضوع را بپذيريد كه چه زن و چه مرد بايد به مادر و پدر همسرش احترام بگذارد. مقابل پدر و مادرم هم بايد به همسرم احترام بگذاریم. اگر با همسر خود چه در بين اطرافيان و چه در رابطه دو طرفه با احترام رفتار کنید و سخن بگوييد، آن رابطه كمتر دستخوش ناآرامي و بروز اختلاف خواهد شد.
آیا این مشکل زناشویی‌ام حل می‌شود؟
من در رابطه زناشويي مشكل زودانزالي دارم و دنبال راه درمان هستم. به عقيده شما داروهاي تبليغاتي مي‌توانند در درمان من كمك‌كننده باشند؟
مشكلي كه خيلي از خانواده‌ها ازآن رنج مي‌برند، سرعت انزال نيازهاي عاطفي (زود انزالي) در آقايان است. مردان بايد اين موضوع را در نظر داشته باشند زماني كه با همسران‌شان رابطه فيزيكي و عاطفي برقرار مي‌كنند، تا زماني كه همسران‌شان به ارضاي كامل روابط زناشويي نرسيد‌ه؛ مرد نبايد زودتر به انزال برسد، زيرا اگر اين اتفاق بيفتد (مرد زودتر ارضا شود) زن دچار آسيب‌هاي جدي مي‌شود.
همچنين در مورد داروهاي تبليغاتي و ماهواره‌اي كه صرفا جنبه تبليغاتي دارد، توصيه من اين است كه از يك پزشك متخصص قبل از مصرف، سؤال كرده و تا زماني كه اطمينان پيدا نكرده‌ايد، مصرف نكنيد. همچنين برخي از تبليغات ماهواره‌اي فريبنده هستند و نبايد فريب آنها را خورد. در آخر به ياد داشته باشيد كه درمان‌هاي اشتباه مشكلات زندگي‌تان نه‌تنها برطرف نخواهد شد بلكه بيشتر هم می‌شود.
شاغل باشند یا خانه دار؟
همسر من شاغل است اما نمي‌دانم كه بايد بگذارم او در خارج از خانه كار كند يا خير زيرا نگران هستم كه اين موضوع به رابطه ما صدمه وارد كند. چه توصيه‌اي داريد؟
خانم‌های شاغل به اين موضوع آگاه باشند كه وقتي به خانه مي‌آيید بايد این انرژي را داشته باشید كه از همسرتان استقبال كنید؛ چرا كه استقبال از همسر براي مرد دلگرم‌كننده است. استقبال ازهمسر روش‌هاي مختلفي دارد؛ يكي از اين روش‌ها داشتن آراستگي و پوشيدن لباس مناسب است كه تاثيرگذاري زيادي دارد. نكته‌اي كه زن‌ها بايد بدانند اين است كه اگر مي‌خواهند همسرشان در كنارشان باشد و در نگرش‌هاي بيرون از خانواده قرار نگيرند، بايد به همسر خود توجه و احترام داشته باشند.
پيامد رعايت اين نكات داشتن يك زندگي سالم و آرام است. همچنين رفتارهاي سرد زن، ممكن است مرد را هم سرد يا دلگير كند كه عواقب ناخوشايندي را ممكن است به دنبال داشته باشد. خانم‌هاي شاغل نخستين سؤالي كه باید در كنار شاغل بودن از خود بپرسند اين است كه «آيا وقتي همسرم به منزل مي‌آيد آن طور كه بايد و شايد با او رفتار مي‌كنم؟» اگر جواب به اين سؤال‌ها منفي بود، توصيه مي‌كنيم كه از اين به بعد با ايجاد تغييراتي، اين روند را بهبود ببخشند.
حتي برخي از زنان تصور دارند وقتي همسرشان به منزل مي‌آيد فقط بايد به كارهاي خانه مثل شستن ظرف، نظافت و. . . رسيدگي كنند اما اين يك تصور اشتباه است. اگر همسري هستيد كه زندگي خود را دوست داريد بايد مشكلات‌تان را مديريت كنيد زيرا برخورد با آنها مشكلي را نه تنها حل نخواهد كرد، بلكه به‌شدت به آنها دامن مي‌زند. نكته ديگر اين است كه طرفين بايد همزمان با بروز مشكل از يك مشاوره دراين زمينه كمك بخواهند،چرا كه اگر مي‌خواهيم به زندگي زناشويي‌مان بهبود ببخشيم، هر برخورد نادرستی ممكن است ريشه اين مشكل را عميق‌تر كند. رعایت این نکات باعث می‌شود آسیبی به زندگی شما نرسد.
چرا همسرم مدام سركوفت مي‌زند!
پنج سال پيش با همسرم سر قضيه‌اي بحث‌مان شد كه من در بروز اين مشكل بي‌تقصير نبودم و از اين بابت از همسرم عذرخواهي كردم اما با اينكه مدت‌هاست از اين قضيه مي‌گذرد هروقت بحثي به ميان مي‌آيد، آن موضوع قبلي را دوباره به يادم مي‌اندازد. نمي‌دانم با اين رفتار او چطور برخورد كنم؟
قبل از ذكر هر نكته‌اي بهتر است زوجين اين مثال را هميشه به ياد داشته باشند كه زن و شوهر مانند يك گل هستند؛ اگر يكي از آنها شاداب باشد، ديگري هم شاداب خواهد بود، در حالي كه بالعكس اين قضيه هم صحت دارد.
اگر مرد يا زن ناراحت يا دلگير باشد، ديگري هم بالطبع احساس ناراحتي خواهد كرد. برخي از زوجين زماني كه دچار مشكلي مي‌شوند، به اشتباه دائم دنبال مقصر مي‌گردند و فكر مي‌كنند در يك دادگاه حضور دارند كه قرار است در آن درصد اشتباهات هر فردي تخمين زده شود اما اين تصور اشتباه است، چرا كه ما بر اين عقيده هستيم كه زندگي زناشويي يا بر پايه برد، برد يا باخت، باخت است و چيزي به نام برد و باخت وجود ندارد. برخي از زوجين (مرد يا زن) در يك امري احساس فردی برنده را مقابل همسرش دارد (حتي اگر در ظاهر هم اين قضيه درست باشد) بايد گفت در كوتاه مدت شايد كلمه برنده معنا داشته باشد اما در دراز مدت نه تنها اين كلمه معناي خود را از دست خواهد داد، بلكه هر دو طرف آسيب خواهند ديد و بعد از گذشت مدتي، زوجين احساس بازنده بودن خواهند كرد.
ما معتقديم هيچ كدام از طرفين نبايد آسيب ببينند زيرا اگر اين روند در رابطه آنها ادامه پيدا كند، هيچ كدام نمي‌توانند آينده روشني را پيش رو داشته باشند؛ چرا كه زوجين در رابطه با يكديگر مي‌توانند رشد كنند. در مورد سؤالي كه پرسيده‌ايد، بايد گفت همه ما مي‌دانيم كه زن‌ها با مردها در بسياری از مسائل كاملا تفاوت دارند. به عنوان مثال مرد از طرق مختلف علاقه خود را به همسرش نشان مي‌دهد و زن به گونه‌اي ديگر كه متفاوت از مرد است، ابراز علاقه مي‌كند.
توضيحاتي كه در ابتدا داده شد، برمي‌گردد به سؤال شما. به‌طور قطع همسر شما از موضوعي ناراحت است كه اين گونه رفتار مي‌كند و دائم به دنبال برنده يا بازنده در مشكلات مي‌‌گردد اما همان طور كه گفته شد، ناراحتي يكي از زوجين به مرور زمان در رابطه تاثيرگذار خواهد بود. همچنين يكي ديگر از تفاوت‌هاي مرد و زن، مربوط به بازگو كردن مشكلات است؛ به بيان ديگر ثبت مشكلات در حافظه زنان با مردان تا حدودي تفاوت دارد. در مورد مردها بايد گفت معمولا اين مشكل يا بحث به قسمتي از ذهن مرد كه به اصطلاح به آن «بايگاني ذهن» مي‌گويند سپرده مي‌شود.
حتي با گذشت چند سال هم اين خاطره از ذهنش پاك نمي‌شود و ممكن است با بروز يك مشكل ديگر آن مسئله دوباره بازگو شود، اما نكته‌اي كه آقايان بايد آن را بدانند اين است كه در ذهن خانم‌ها مركزي به نام بايگاني ذهني وجود ندارد. دلخوري‌ها، مشكلات و. . . كه با همسر يا در برخي از مسائل ميان‌شان به وجود مي‌آيد، در قسمتي از ذهن‌شان بايگاني نمي‌شود، بلكه اين مطلب مدام در ذهن زن مرور مي‌شود كه حتي آنها را خسته، كلافه و ناراحت هم مي‌كند. به عنوان مثال شما وقتي مي‌گوييد: «5 سال پيش يك كار خطا انجام داده‌ايد و حتي عذرخواهي هم از همسرتان كرد‌ه‌ايد، اما با اين وجود هر بار بحث يا جدلي پيش مي‌آيد سريعا آن را بيان مي‌كند» بايد دوباره به همان موضوع نداشتن بايگاني در ذهن خانم‌ها اشاره كرد.
زنان با بازگو كردن آن مسئله به همسرشان، بيشتر سعي بر اين دارند که خود را آرام كنند و با خود مي‌گويند: «به همسرم نگويم، پس به چه كسي بگويم.» اما مردان از اين ديد به مسئله نگاه نمي‌كنند و برداشت منفي از رفتار همسر خود دارند. در مقابل خانم‌ها اظهار دارند كه با بيان اين مسئله قصد تحقير همسران‌شان را ندارند و نمي‌خواهند به اصطلاح عاميانه «به او كنايه بزنند» بلكه تنها قصدشان از بيان اين مسئله آرام كردن خودشان است. اگر مردان به اين موضوع واقف باشند و بدانند اين كار به همسرشان كمك خواهد كرد، بايد آنها را همراهي كنند تا مشكل بين آنها برطرف شود. لازم به ذكر است كه اگر آقايان، همسران‌شان را در اين مواقع درك كنند، بعدها نتيجه اين همراهي را خواهند ديد و دوباره آن آرامش قبل به روابط‌شان بازخواهد گشت اما برخي از آقايان در بروز اين مشكل، برخوردهايي مي‌كنند كه نه تنها مشكلي حل نخواهد شد بلكه فرصت بيان را از همسرشان مي‌گيرند و نمي‌گذارند از مشكل خود حرف بزند.
همچنين مردان به اين موضوع اشاره مي‌كنند كه «از تكرار اشتباهات گذشته چه هدفي داري؟ آيا به دنبال تحقير و تمسخر من هستي؟» اما بايد در جواب به اين آقايان گفت كه مشكل را از ديدگاه طرف مقابل ببینید يا به بيان ساده‌تر اگر آقايان عينك‌شان را عوض كنند و با عينك زنانه به اين مشكل نگاه كنند، خودشان متوجه خواهند شد كه نيت از بيان چندباره اين مشكل اصلا تحقير آنها نيست.
در آخر نتيجه‌اي كه مي‌گيريم اين است كه زنان زندگي‌شان را دوست دارند و از بيان مشكلات به همسران‌شان تنها قصدي كه دارند به دنبال آرام كردن خودشان هستند. به علاوه تقاضاي من از مردان اين است كه به همسرشان در حل اين مشكل كمك كنند و بگذارند حرف‌شان را راحت بزنند؛ چرا كه پشت سر تمام اين بحث‌ها، چيزي جز محبت خالص نيست. در آخر همان طور كه در بالا ذكر كرديم اگر زوجي ناراحت و دچار مشكل باشد، ديگري هم تحت تاثير قرا خواهد گرفت، پس نسبت به حل مشكلات طرف مقابل‌تان بي‌اعتنا نباشيد.
