خیلی از پدرومادرها ، بیماری کرمک را می شنا سند اما نظریات جالب و عجیبی دربراه میکروبی شدن با کرمها در اجتماع وجوددارد و، عقایدی دربین خانواده ها رونق گرفته که خیلی از آنها واقعیت علمی ندارند….
برخي از اين سوال‌هاي شايع و باورها را با دکتر عليرضا ناطقيان، فوق‌تخصص بيماري‌هاي عفوني کودکان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، در ميان گذاشته‌ايم تا از صحت آنها مطلع شويم.
واقعا اين کرمک بيماري شايعي است؟
بله، آلودگي با اين کرم‌هاي ريز در تمام دنيا و در تمام سنين رخ مي‌دهد و در بچه‌هاي پيش‌دبستاني و دبستاني شايع است اما چون اين عفونت در بيشتر موارد بي‌علامت است و مشکل خاصي ايجاد نمي‌کند، افراد از آلوده بودن خود بي‌اطلاع مي‌مانند. زندگي در خانواده‌هاي پرجمعيت، مهدکودک‌ها و خانه‌هاي سالمندان شرايط انتقال بيماري را مساعد مي‌کند. اين بيماري منحصر به يک گروه اجتماعي يا اقتصادي نيست.
بيشتر مردم مي‌گويند ابتلاي کودک به کرمک به معناي بي‌توجهي به بهداشت از جانب خانواده‌اش است. اين باور حقيقت دارد؟
ببينيد،انتقال تخم کرمک از طريق تماس مستقيم يا غيرمستقيم و ناخودآگاه با دست‌هاي آلوده يا وسايل آلوده مانند اسباب‌بازي و ملحفه آلوده رخ مي‌دهد. اگر فرد مبتلا به اين نوع کرم ناحيه مقعد خود را لمس کند و دست‌هاي خود را خوب نشويد، تخم کرمک زير ناخن‌هايش مي‌ماند و به هر آنچه لمس کند، منتقل مي‌شود سپس افراد سالمي که با آن اجسام تماس پيدا مي‌کنند هم مبتلا مي‌شوند. نکته مهم اينکه تماس اين دست‌هاي آلوده با دهان، مي‌تواند باعث ورود تعداد بيشتري تخم کرمک به دهان و شدت يافتن عفونت شود. پس رعايت نکردن بهداشت باعث گسترش عفونت مي‌انجامد.
براي تخم انگلي که وارد دهان مي‌شود چه اتفاقي مي‌افتد؟
اين تخم‌هاي انگل در معده سر باز مي‌کنند و لاروهاي آن به قسمتي از روده بزرگ که منطقه روده کور است، مي‌روند. در آنجا رشد مي‌کنند و بالغ مي‌شوند، جفت‌گيري مي‌کنند و زياد مي‌شوند. اين کرم‌هاي ماده باردار براي تخم‌ريزي شب‌ها به ناحيه دور مقعد مهاجرت مي‌کنند.
آيا خارش شبانه مقعد در کودکان به اين دليل است؟
اين خارش حتما دليل وجود کرمک نيست چون انواع بيماري‌هاي پوستي ناحيه مقعد و ديگر نواحي تناسلي و به‌خصوص حساسيت‌هاي غذايي و پوستي هم اين علامت را مي‌دهند. گاهي در بزرگسالان اين علامت نشانه اضطراب يا مشکلات عصبي و روحي رواني ديگر است.
با اينکه شما به بي‌علامت نبودن افراد آلوده اشاره داريد، اما مردم علامت‌هايي مانند دندان‌قروچه، کم‌اشتهايي، شب‌ادراري و حتي گاهي پراشتهايي را به کرمک ربط مي‌دهند. اين باورها غلط است؟
رابطه علمي و شناخته‌شده‌اي بين اين علايم و کرمک وجود ندارد و هيچ‌کدام ثابت نشده‌اند اما عامه مردم اين علايم ضد و نقيض را به کرمک مربوط مي‌دانند: مثلا هم کم‌اشتهايي و هم پرخوري کودک را به کرمک ربط مي‌دهند که از نظر علمي صحيح نيست.
علاقه به مصرف مواد شيرين هم ربطي به کرمک ندارد؟
نه. تا به حال رابطه‌اي بين رژيم‌غذايي و ايجاد کرمک يا عود علايم آن پيدا نشده است.
بعضي افراد مي‌گويند کرمک از طريق تماس با سگ و گربه منتقل مي‌شود، اين حقيقت دارد؟
نه. اين انگل مخصوص انسان‌هاست. اگرچه برخي بيماري‌هاي انگلي بين سگ و گربه‌ها و انسان مشترک و قابل‌انتقال هستند، اما عفونت با اين کرم‌هاي ريز بسيار نازک و نخي‌شکل که سفيدرنگ هستند و حداکثر يک سانتي‌متر طول دارند، ربطي به حيوانات اهلي ندارد.
چطور اين بيماري تشخيص داده مي‌شود؟
در بيشتر موارد با شرح‌حال و معاينه و مشاهده کرمها در ناحيه مقعد يا داخل لباس زير کودکان؛ چون تعداد تخم‌هاي انگل در مدفوع کودک کم است و آزمايش مدفوع کمکي به تشخيص نمي‌کند.
درمان چگونه است؟
درمان کرمک ساده است و با مصرف يک نوبت شربت يا قرص انجام مي‌شود اما مصرف دارو حتما بايد تحت‌نظر پزشک باشد و همه افراد خانواده تحت درمان منظم قرار بگيرند چون بعد از درمان احتمال عود وجود دارد. معمولا دو هفته بعد از نوبت اول درمان، دارو را يک بار ديگر تکرار مي‌کنيم. طي اين مدت دوش گرفتن صبحگاهي، تعويض مکرر لباس زير و ملحفه‌ها، ممنوعيت خاراندن ناحيه مقعد و کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها بايد انجام شود.
