اختلال نعوظ چه نوع  اختلالی است؟و نشانه های آن کدام است ،و در چه وضعیتی این اختلال رخ می دهد و همچنین  مفید ترین روشهای  درمانی آن را باهم می خوانیم تا در این باره اطلاعات کاملی بدست بیاوریم.

اختلال نعوظی مرد  Male Erectile Disorder ، کژکاری نعوظی  Erectile Dysfunction  و نیز ناتوانی جنسی  Impotence هم نامیده می شود. البته نگارنده سایت با واژه ناتوانی جنسی موافق نیست چون مترادف دانستن این دو عبارت به معنی آن است که روابط جنسی میان زن و مرد را صرفاً در نزدیکی جنسی و کفایت عملکرد جنسی یک مرد را نیز تنها در توانایی دستیابی به نعوظ و حفظ آن خلاصه کنیم.

اختلال نعوظ به عدم دستیابی به نعوظ یا حفظ آن به شکل همیشگی یا تکرار شونده اطلاق می شود به نحوی که مانع شروع یا تکمیل یک نزدیکی باشد. این اختلال شکایت اصلی بیش از ۵۰% مردانی است که بدلیل کژکاری جنسی تحت درمان قرار میگیرند و شایعترین اختلال جنسی مردان بالای ۴۰ سال می باشد. اختلال نعوظ سراسر عمر نادر است ولی نوع اکتسابی در ۱۰ تا ۲۰ درصد مردان گزارش شده است و میزان بروز آن با افزایش سن زیاد می شود طوریکه حدود ۷۵% همه مردان در ۸۰ سالگی اختلال نعوظ دارند ولی این اختلال در همه مردان مسن دیده نمیشود و دسترسی به یک شریک جنسی، سابقه فعالیت جنسی مستمر و فقدان بیماری عروقی با تداوم توانایی جنسی مرد در سنین بالا ارتباط دارد.در مجموع در دنیا فقط ۱۰% مردان مبتلا به این اختلال درمان مناسب دریافت می کنند.

انجمن روانپزشکی آمریکا ملاک های تشخیصی ذیل را برای این اختلال مطرح کرده است:

۱- ناتوانی مستمر یا عودکننده برای دستیابی به نعوظ کافی یا حفظ آن تا تکمیل فعالیت جنسی

۲-اختلال باعث ناراحتی عمده فرد یا مشکلات بین فردی شده است

۳- یک اختلال روانپزشکی دیگر نظیر افسردگی ( بجز یک کژکاری جنسی دیگر) توضیح بهتری برای آن نبوده و ناشی از بیماری طبی عمومی یا مصرف یک دارو یا مواد نمی باشد

۴- انواع.. سراسر زندگی/ اکتسابی..فراگیر/موقعیتی..ناشی از عوامل روانشناختی/عوامل مرکب…دارد

سازمان بهداشت جهانی  این اختلال را نقص پاسخ تناسلی   Failure Genital Response نامیده است و ملاک های تشخیصی ذیل را دارد:

۱A- در مردان وقتی برای نزدیکی کوشش می شود نعوظ لازم برای عمل مقاربت ایجاد نمی شود و کژکاری یکی از اشکال زیر را به خود میگیرد:

     . در اوایل عشق بازی نعوظ ایجاد می شود ولی هنگام آغاز مقاربت از بین میرود یا کاهش می یابد

    . نعوظ ایجاد می شود ولی فقط در مواقعی که مقاربت مد نظر نیست

    . نعوظ نسبی که برای مقاربت کافی نیست ایجاد می شود ولی نعوظ کامل وجود ندارد

    . تورم آلت به هیچ وجه ایجاد نمی شود

۱B- در زنان ( انجمن روانپزشکی آمریکا این قسمت را اختلال انگیختگی جنسی زن نامگذاری کرده است) نقص در پاسخ تناسلی که به صورت نقایصی در لیزشدگی مهبل به همراه تورم ناکافی لب های فرج است و کژکاری یکی از اشکال زیر را به خود میگیرد:

    . لیزشدگی کلی در هیچ شرایطی ایجاد نمی شود

    . ممکن است در ابتدا لیزشدگی ایجاد شود ولی آنقدر دوام نمی یابد که امکان ورود راحت آلت را بدهد

    . موقعیتی: لیزشدگی فقط در برخی موقعیت ها ایجاد می شود( شریک جنسی خاص یا حین خود ارضایی یا وقتی قصد مقاربت مهبلی در کار نیست)

۲-ملاک های کلی کژکاری جنسی وجود داشته باشد:

– فرد قادر نیست در رابطه جنسی دلخواهش شرکت کند

– کژکاری مکرر رخ می دهد ولی ممکن است در مواقعی وجود نداشته باشد

– کژکاری حداقل ۶ ماه طول کشیده باشد

– کژکاری را نمیتوان به سایر اختلالات روانی یا جسمانی یا دارویی نسبت داد

علل اختلال نعوظ

اختلال نعوظ ممکن است در نتیجه علل ارگانیک (مثل عروقی، نورولوژیک، هورمونی، آناتومیک، دارویی) علل فیزیولوژیک یا علل روانشناختی یا ترکیبی از آنها باشد. ولی در مردان جوان و میانسال معمولا ریشه روانشناختی دارد. یک پاسخ طبیعی نعوظ جنسی از تعامل بین ناقلین عصبی (نوروترانسمیترها)، مواد زیستی ـ شیمیایی و پاسخ‌های عضلات صاف جدار عروق ناشی از تحریک نورون‌های سمپاتیک و پاراسمپاتیک حاصل می‌شود و باعث تحریک فیزیولوژیک آلت تناسلی و احساس مطلوب لذت جنسی می‌شود.نعوظ حاصل ترکیب پاسخ‌های عضلات صاف عروق پنیس و انتقال عصبی است که با افزایش جریان خون شریانی و ارتباط بین سینوزوییدها و سلول‌های عضله صاف زیرین به حداکثر می‌رسد. اکسید نیتریک که به وسیله نورون‌های پاراسمپاتیکی غیرآدرنرژیکی و غیرکولینرژیکی و سلول‌های اندوتلیوم ساخته می‌شود،  منجر به شل‌شدن سلول‌های عضله صاف می‌شود. این فرآیند منجر به مسدودکردن بازگشت وریدی از طریق فشار غیرفعال بر وریدچه ‌های زیر تونیکا می‌شود .متعاقب این مجموعه فرآیند بازگشت وریدی نیز مسدود شده و نعوظ رخ میدهد.

به زبان ساده عامل ایجاد نعوظ  پمپ شدن شدید خون به درون اجسام غاری آلت و ممانعت از خروج آن توسط بسته شدن مسیر سیاهرگ ها میباشد. بنابراین در دو حالت کلی اختلال نعوظ ایجاد میشود:
۱) کاهش یا قطع جریان سرخرگی که در آن خون به خوبی وارد آلت نمی شود.
۲) بسته نشدن مسیرهای سیاهرگی و نشت خون وارد شده به آلت به خارج.

در سال‌های گذشته بیماری‌های اعصاب و روان، علت ۹۰ درصد از انواع ناتوانایی‌های جنسی به شمار می‌رفت. این در حالی است که امروزه تحقیقات نشان می‌دهد که بیماری‌های عضوی( بویژه دیابت مزمن درمان نشده یا نامناسب درمان شده) تا بیش از ۵۰ درصد، زمینه ساز بروز ناتوانی جنسی هستند و بیماری‌های اعصاب و روان تنها در حدود ۴۰ درصد در این زمینه تاثیر می‌گذارند.

شاخص های آماری نشان می دهد که در حدود ۵۰% مردان مبتلا به اختلال نعوظی یک علت عضوی برای اختلال وجود دارد و در این حالت بر اساس طبقه بندی انجمن روانپزشکی آمریکا ، کژکاری جنسی ناشی از بیماری طبی عمومی Sexual Dysfunction Due to a General Medical  با کد اختلال نعوظی مرد ناشی از بیماری طبی عمومی نامگذاری می شود. این بیماریهای مسبب بسیار زیاد هستند و در این قسمت فقط تعدادی نام برده می شود:

بیماریهای عفونی انگلی مثل اریون/ بیماریهای قلبی مثل نارسایی قلب/ چربی خون بال بویژه LDL بالا/بیمارهای کلیوی مثل هیدروسل و واریکوسل/ بیماریهای ریوی مثل نارسایی تنفسی/ بیماری های زنتیک مثل ناهنجاری های عروقی و ساختمانی/ سوتغذیه مثل کمبود ویتامین هایا چاقی/ بیماریهای غدد مثل دیابت یا ژنیکوماستی یا هیپوگنادیسم/ بیماری های عصبی مثل تشنج و ام اس/ اعمال جراحی مثل برداشتن پروستات پرتو درمانی/نشت وریدی آلت/اختلال عروقی و ساختمانی و عصب دهی آلت/ شکستگی لگن/ هر بیماری سیستمیک شدید یا ناتوان کننده و ….

همچنین دارو ها و مواد زیادی میتواند مسبب اختلال نعوظ گردد و در این حالت بر اساس طبقه بندی انجمن روانپزشکی آمریکا، کژکاری جنسی ناشی از مواد Substance-Induced Sexual Dysfunction با نوع اختلال ارگاسم نامگذاری می شود.تعداد داروها و مواد بسیار زیاد است و فقط تعدادی نام برده می شود:

داروهای ضد افسردگی مثل فلوکستین و سه حلقه ای ها مثل آمی تریپتیلین/ضد روانپریشی مثل کلروپرومازین/تنظیم کننده خلق مثل لیتیوم/مقلد های سمپاتیک مثل ریتالین در دراز مدت/ آلفا و بتا بلوکرها مثل ایندرال/ آنتی کلینرژیک ها مثل بی پریدین/آنتی هیستامین ها مثل دیفن هیدرامین/ خواب اورها مثل دیازپام/مهار کننده های مونوآمین اکسیداز مثل ترانیل سیپرومین/ ضد فشار خون مثل هیدروکلروتیازید/ ضد چربی مثل کلوفیبرات/ استروژن و آنتی آندروژن ها مثل سیپروترون/ اینترفرون ها /مواد مثل الکل و سیگار و مواد مخدر/ سرب و سموم آفات نباتی و ………

سیگار و چاقی خطر اختلال نعوظ را دو برابر و دیابت سه برابر افزایش میدهد. همچنین بیش از ۶۵% بیماران دچار آترواسکلروز شریان کرونر دچار اختلال نعوظ هستند

عوامل روانشناختی دخیل در اختلال نیز بسیار هستند و فقط تعدادی نام برده می شوند:

سوپرایگو سختگیر و کیفر دهنده/ ناتوانی برای اعتماد/احساس بی کفایتی یا نامطلوب بودن به عنوان شریک جنسی/بازتاب مشکلات بین فردی/ بدلیل ترس ، اضطراب ، خشم یا مهارهای اخلاقی/ عقده مادونا- پوتانا( مرد نمیتواند احساس محبت به یک زن را با میل جنسی نسبت به او وفق دهد و با این احساسات متعارض فقط قادرند با زن هایی آمیزش جنسی موفق داشته باشند که آنها را پست تر می پندارند) /یکنواختی و سرد شدن رابطه جنسی / مشکل در جهت گیری جنسی نسبت به جنس موافق یا مخالف و ….

                     تشخیص اختلال نعوظ از نظر عضوی یا روانشناختی بودن

پرسشنامه ۵ سوالی شاخص بین المللی اختلال نعوظ، میتواند شدت اختلال را با برآورد کلی صحیح  معلوم نماید:

……………………………………………………………………………………………………………………

                      پرسشنامه ۵ سوالی شاخص بین المللی اختلال نعوظ

……………………………………………………………………………………………………………………

A– میزان اطمینان شما به خود، نسبت به توانایی انجام و تداوم نعوظ چقدر است؟
۱- خیلی کم/ ۲- کم/ ۳- متوسط/ ۴- زیاد/ ۵- خیلی زیاد

B- وقتی با تحریک جنسی نعوظ پیدا میکنید آیا نعوظ قوام کافی برای انجام آمیزش دارد؟

۱- هرگز یا اغلب هرگز/ ۲- موارد کمی( کمتراز نیمی از موارد)/ ۳- گاهی اوقات( حدود نیمی از موارد)/۴- اکثراوقات( بیش از نیمی از موارد)/ ۵- همیشه یا اغلب همیشه

C- در خلال آمیزش، آیا می توانید نعوظ خود را بعد شروع آمیزش حفظ کنید؟

۱- هرگز یا اغلب هرگز/ ۲- موارد کمی( کمتر از نیمی از موارد)/ ۳- گاهی اوقات( حدود نیمی از موارد)/۴- اکثراوقات( بیش از نیمی از موارد)/ ۵- همیشه یا اغلب همیشه

D- در خلال آمیزش، آیا حفظ نعوظ جهت انجام کامل آمیزش، برای شما دشوار است؟

۱-بسیار دشوار/ ۲- خیلی دشوار/ ۳- دشوار/۴- مختصری دشوار/ ۵- دشوار نیست

E- وقتی جهت آمیزش جنسی تلاش میکنید، آیا رضایت کافی دارید؟

۱-هرگز یا اغلب هرگز/ ۲- موارد کمی( کمتر از نیمی از موارد)/ ۳- گاهی اوقات( حدود نیمی از موارد)/۴- اکثراوقات( بیش از نیمی از موارد)/ ۵- همیشه یا اغلب همیشه

………………………………………………………………………………………………………………………………….

 نمره بندی اختلال نعوظ

۵-۷   شدید                 ۸-۱۱ متوسط                        ۱۲-۱۶  خفیف تا متوسط                            ۱۷-۲۱  خفیف

…………………………………………………………………………………………………………………………….

گرفنن شرح حال خوب و معاینه فیزیکی در تعیین علت اختلال نعوظ اهمیت اساسی دارد و جهت رسیدن به تشخیص در اغلب موارد کفایت میکند.

– اگز مردی اظهار کند که گاهگاهی  بدون هدف مقاربت و به صورت خوبه خودی نعوظ پیدا میکند/ یا نعوظ صبحگاهی دارد/ یا با خودارضایی یا شریکهای جنسی غیر معمول نعوظ کامل پیدا میکند میتوان از علل عضوی اختلال صرف نظر و از روش های تشخیصی گرانقیمت خودداری کرد.

– اگر اختلال پس از دارو درمانی یا افزایش میزان دارو ایجاد شود/ با قطع دارو برطرف شود/ هیچ عامل غیردارویی آشکار تسریع کننده ای وجود نداشته باشد/ اختلال مختص موقعیت یا شریک جنسی خاص نیست/ اختلال سراسر عمر یا عود کننده نیست/ میتوان اختلال را ناشی از دارو دانست و از انجام روش های تشخیصی گران قیمت خودداری کرد.

– همچنین زمان شروع اختلال کارکرد نعوظ باید تعیین شود؛ سیر آرام و پیشرونده مطرح‌کننده یک علت عضوی است در حالی که شروع ناگهانی اختلال کارکرد کامل نعوظ درصورت عدم وجود  تروما ( آسیب ) یا علل مشخص دیگر احتمالا مطرح‌کننده یک علت اجتماعی یا روان‌شناختی است.

“روش های تشخیصی غیر تهاجمی”

– بررسی گلوکز و چربی خون/ آزمون عملکرد کبد و تیرویید/ سنجش هورمون های پلاسما بویژه تستسترون آزاد/ تعیین میزان پرولاکتین و LH وFSH/ بررسی های سلول سنجی

– سونوگرافی داپلر به منظور اندازه گیری جریان خون شریان پوندال داخلی/ پله تیسموگرافی آلت برای سنجش فشار خون آلت/ بررسی تورم شبانه آلت/ بررسی تورم  آلت به کمک نوار مدرج

– معاینه نبض های محیطی برای بررسی نشانه های بیماری های عروقی واندازه گیری فشار خون

– ارزیابی سالم بودن مسیر عصبی ساکروم( معاینه انگشتی مقعد و بررسی تون اسفنکتر مقعد/ انقباض عضله بولبوکاورنوس پرینه پس از فشار بر سر آلت )

– معاینه از لحاظ صفات ثانویه جنسی مثل ریش و سبیل

– سونوگرافی پروستات مخصوصا در افراد بالای ۵۰ سال

– MRI مغز بویژه تمرکز بر روی هیپوفیز

“روش های تشخیصی تهاجمی”

آرتریوگرافی آلت/ کاورنوگرافی انفوزیونی/ پنوگرافی گزنون رادیواکتیو(فقط برای بیمارانی بکار میرود که نامزد جراحی ترمیم عروق هستند)

انجمن ارولوژی آمریکا و سازمان جهانی بهداشت حداقل آزمون‌های تشخیصی را در مردان جهت اختلال نعوظ توصیه می‌کنند. این آزمون‌ها شامل اندازه‌گیری سطح گلوکز ناشتا، پروفایل چربی، اندازه‌گیری هورمون محرک تیرویید و سطح تستوسترون تام صبحگاهی می‌باشد. آزمون‌های تشخیصی بیشتر و ارزیابی ارولوژیک باید در بیمارانی انجام شود که دچار عود پس از درمان استاندارد اختلال نعوظ شده‌اند.

***************************************************************

درمان ( فقط توسط پزشک باید انجام شود و درمان خودسرانه به هیچ وجه جایز نیست)

***************************************************************

۱- بهبود سبک زندگی خط اول درمان است. غذای مناسب/ کاهش استرس/کاهش وزن/ دوری از مصرف سیگار و الکل و مواد/ عدم مصرف خودسرانه دارو/ ورزش شامل پیاده روی سریع و شنا که ۲۰۰ کالری انرژی در روزمصرف کند( ورزش های سنگین که بیش ار ۸۵۰ کالری ( معادل ۲ ساعت ورزش سنگین) مصرف انرژی لازم است نتایج معکوس خواهد داشت)/ انجام مشاوره و درمان های رفتاری و شناختی

۲- قدم بعدی، داروهای خوراکی هستند.

—-مهار کننده های فسفودی استراز نوع ۵ ( PDE-5)  مثل سیلدنافیل ( ویاگرا) و تادالافیل ( سیالیس) در اختلال نعوظ داروی خط اول محسوب میشوند.مکانیسم اثر آنها به این قرار است:

سیلدنافیل/تادالافیل+ تحریک جنسی…….> تقویت اکسید نیتریک…> فعال کردن آنزیم گوانیلات سیکلاز…..> افزایش گوانوزین مونوفسفات حلقوی…> شلی عضلات صاف…> افزایش جریان خون به اجسام کاورنوس آلت….> تقویت نعوظ

“”””عوارض دارو“”””

عوارض جانبی شامل سردرد، فلاشینگ یا گرگرفتگی، سوءهاضمه، رینیت و اختلال دید خفیف و گذرا است. شایع‌ترین عارضه جانبی گزارش شده سردرد است که در حدود ۱۰ %از بیماران دیده می‌شود.

– بعضی بیماران ممکن است با مصرف  سیلدنافیل دچار عوارض جانبی مرتبط با گشادشدن عروق در بافت‌هایی غیر از پنیس مثل شبکیه چشم ، دچار اختلال دید «دید مات آبی رنگ» یا Cianopsia شوند( ناشی از اثرات مهارکننده‌های فسفودی استراز نوع ۵ بر فسفودی استراز نوع ۶ در شبکیه) ، که البته اختلال دید گذرا است و به نظر نمی‌رسد که خطرناک باشد.
– عارضه جدی‌تر که ممکن است توسط مهارکننده‌های فسفودی استراز نوع ۵ ایجاد شود عبارت است از نوروپاتی اپتیک قدامی ایسکمیک غیرشریانی که بصورت تغییرات در حدت بینایی بروز می کند؛اگر این تغییرات ایجاد شد، بیماران باید به چشم‌پزشک مراجعه کنند چون احتمال نابینایی وجود دارد.
تغییرات حدت بینایی نباید با عارضه بی‌خطر «دید مات آبی‌رنگ» یا Cianopsia ناشی از مهار فسفودی استراز نوع ۶ در شبکیه چشم که پیش از این ذکر شد، اشتباه شود.
این داروها در بیمارانی که سابقه  این وضعیت را دارند نباید تجویز ‌شوند. بیمارانی که مهارکننده‌های فسفودی استراز نوع ۵ را دریافت می‌کنند باید از خطر  تغییرات حدت بینایی آگاه شوند.
– با توجه به همراهی شایع اختلال کارکرد نعوظ با بیماری شریان کرونر، این احتمال وجود دارد که درمان با  مهارکننده‌ فسفودی استراز نوع ۵ ممکن است ایسکمی کرونر را تسریع کند.
درمان اختلال کارکرد نعوظ با هر روشی، ممکن است اندکی خطر انفارکتوس میوکارد را افزایش دهد و علت واضح آن افزایش مختصر در فعالیت بدنی هنگام آمیزش و افزایش فعالیت سمپاتیک و به دنبال آن افزایش فشارخون و میزان ضربان قلب است.

– پریاپیسم ( نعوظ مداوم دردناک) عارضه دیگر دارو است که اگر بیش از ۳ ساعت طول بکشد اورژانس محسوب میشود چون میتواند باعث گانگرن آلت شود.
– از آنجا که استفاده از مهارکننده‌های فسفودی استراز نوع ۵ همراه با نیترات‌ها ممکن است ایجاد افت شدید و ناگهانی فشار خون کند که گاهی کشنده است، این ترکیب دارویی قویا کنتراندیکه است.  برای درمان اختلال کارکرد نعوظ در بیماران دچار بیماری شریان کرونرتوصیه‌های دیگری باید انجام شود

—- داروی خوراکی ضد افسردگی ترازودن میتواند نعوظ شبانه را بهبود بخشد

—- داروهای غیر خوراکی نظیر آلپروستادیل تزریقی (caverject) و پیشابراهی ( MUSE) به صورت موضعی بر آلت اثر میکنند و بدون تحریک جنسی سبب ایجاد نعوظ میشوند.آلپروستادیل حاوی یک شکل طبیعی پروستاگلاندین E1 است که با افزایش گوانوزین مونوفسفات حلقوی و کاهش غلظت کلسیم داخل سلولی باعث شلی سلولهای عضلات صاف می شود. البته کرم آلپروستادیل  وجود دارد و بسیار موثر و کم عارضه است. کرم نیتروگلیسرین هم در بازار در این خصوص  وجود دارد.

عوارض جانبی ناشایع و برگشت پذیر نوع تزریقی آن : کبودی آلت تناسلی و درد و تغییر در نتایج آزمون های عملکرد کبد/ عوارض خطرناک پریاپیسم و اسکلروز وریدهای کوچک آلت تناسلی و فیبروز آلت//کنترا اندیکاسیون های آن( موارد منع مصرف): سابقه نعوظ  دائم، میلیوم مولتیپل، آنمی سلول داسی شکل و ترومبوسیتوپنی

عوارض جانبی نوع پیشابراهی: گاها احساس سوزش در سر الت

داروهای تزریقی دیگر

پاپاورین: قدیمی ترین و ارزان ترین بوده ولی پرعارضه است. در دراز مدت سبب فیبروز اجسام غاری می گردد.
پروستاگلاندین: موثرترین و کم عارضه ترین داروی تزریقی است. این دارو فوق العاده مؤثر است و عیب آن گران بودن آن است. این دارو به شکل خودکار تهیه شده است و دارای سوزن سرخود است و بیمار به راحتی می تواند آن را تزریق کند (شکل ۲).
موکسی سیلات: داروی دیگر تزریقی است و در ۶۰ درصد بیمارانی که داروهای خوراکی موثر نبوده اند سبب ایجاد نعوظ می شود.

۳- درمان با تستسترون و هورمون ها

درمان  با تستوسترون به طور شایع در مردان دچار اختلال کارکرد نعوظ که دارای سطح  پایین تستوسترون( سطح سرمی تام صبحگاهی زیر ۳۰۰ ng/dl باشد) هستند، توصیه می‌شود.
تجویز تزریقی آن از نوع خوراکی یا پچ پوستی موثرتر است .بیمارانی که تستوسترون دریافت می‌کنند باید پس از ۳-۱ ماه و پس از آن حداقل به طور سالانه از نظر موارد زیر مجدداً توسط پزشکشان مورد ارزیابی قرار گیرند:
عوارض جانبی شامل ژنیکوماستی، آپنه هنگام خواب، تشدید یا بروز علایم دستگاه ادراری تحتانی ناشی از بزرگی خوش‌خیم پروستات، سرطان پروستات، افزایش سطح خونی تستوسترون، افزایش میزان کلسترول ، اریتروسیتوز، افزایش میزان آنزیم‌های کبدی و کاهش باروری وچگونگی کارکرد نعوظ .
ارزیابی‌های مجدد دوره‌ای باید شامل موارد زیر باشد. شمارش کامل سلول‌های خون، اندازه‌گیری آنتی‌ژن اختصاصی پروستات PSA و نیز معاینه انگشتی رکتوم.
درمان در بیمارانی که پس از ۳ ماه پاسخ ندادند، باید قطع شود.

همچنین داروهای آنتی آندروژن مثل تاموکسیفن و کلومیفن و نبز اسپری GnRH ( بیشتر در اروپا این اسپری کاربرد دارد) نیز میتوانند با افزایش  GnRH و متعاقبا افزایش  LH  موجب افزایش تستسترون و بهبود لیبیدو ونعوظ شوند.

۴- درمان با داروهای محرک جنسی (ریشه جین سینگ و یوهمبین) یا ترکیبات اسید آمینه مثل آرژینین

داروهای محرک جنسی که اصطلاحا Aphrodisiac نامیده میشوند اثر بخشی بالینی اثبات شده ندارند. حتی یوهمبین که آنتاگونیست آلفا است و باعث اتساع شریان آلت می شود توسط انجمن اورواوژی آمریکا برای درمان اختلال نعوظ توصیه نمی شود. اسید آمینه آرژینین می تواند با افزایش اکسید نیتریک نعوظ را بهبود ببخشد البته در بیمازان قلبی میتواند خطر بروز سکته قلبی را افزایش دهد.

۵- درمان های مکانیکی

…..غیر تهاجمی مثل پمپ خلا vacuum pump(منع مصرف در دیسکرازی های خونی)

….تهاجمی ( جراحی) مثل پروتزقابل انعطاف و قابل تورم/ یا جراحی عروق

روشهای مکانیکی دست و پاگیر بوده و ارضای جنسی چندانی( نه در فرد و نه  درشریک جنسی) ایجاد نمی کنند.

منبع-drshamshiri