مغز استخوان يک مدل اسفنجي درون استخوان است که یاخته های خوني در آن درست مي شود. تمام اين یاخته ها از يک نوع یاخته اوليه در مغز استخوان به نام سلول بنيادي (Stem cell ) ساخته مي شود.
– پيوند مغز استخوان :
پيوند مغز استخوان در حقيقت جايگزيني مغز استخوان ناسالم با يک مغز استخوان سالم است. اگر مغز استخوان بيمار شما به خوبي نتواند سلول هاي خوني را براي بدن فراهم کند بايد با يک مغز استخوان سالم جايگزين شود . به اين عمل پيوند مغز استخوان ميگويند.
– انواع پيوند مغز استخوان :
1. آلوژنئيک allogeneic
در اين نوع از پيوند ، مغز استخوان از يک دهنده سالم گرفته مي شود و به بيمار تزريق مي گردد. معمولا اين دهنده از بستگان درجه اول فرد(در اکثر موارد خواهر يا برادر شخص) ميباشد که پس از آزمايشات ژنتيک انتخاب شده است.
2. اتولوگ autologous
در اين نوع از پيوند، مغز استخوان از خود فرد، زماني که پس از درمان در وضعيت طبيعي قرار ميگيرد، گرفته ميشود .
3. پيوند از خون بند ناف :
اگر فرد بارداري از بستگان بيمار در دسترس باشد، پس از اينکه بچه متولد شد، سلول هاي بنيادي(Stem cell) از جفت و خون بند ناف جمع آوري شده و براي تزريق به بيمار آماده مي گردد.
* پس از تهیه بافت پیوندی از روشهای فوق، به بیمار مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی همراه یا بدون پرتو درمانی میدهند تا باقیمانده مغز استخوان وی تخریب شود. در مرحله آخر مغز استخوان سالم را گرم کرده و بهوسیله یک سوزن و از طریق سیاهرگ به بیمار تزریق میکنند تا جانشین مغز استخوان تخریب شده شود. پس از ورود بافت پیوندی به جریان خون، یاختههای پیوند زده شده به مغز استخوان هدایت شده و به تولید گویچههای سفید خون، گویچههای قرمز خون و پلاکتهای جدید میپردازند. ابتلاء به عفونت و خونریزی، تهوع، استفراغ، خستگی، بی اشتهایی، زخمهای دهانی، ریزش مو و واکنشهای پوستی از جمله عوارض جانبی پیوند مغز استخوان و پیوند سلولهای پایه (Stem cell) است. امروزه با کاربردهای جدید الگوهای درمان پیوند مغز استخوان و درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک و داروهای جدید ضد سرطان و پیشرفتهای علم ژنتیک و ساختارهای ژنهای انسانی امیدهای تازهای برای غلبه بر این بیماری بوجود آمدهاست