اگزما یكی از رایج ترین امراض پوستی میان خانمها و حتی پسران جوان است! در این بیماری، پوست قسمتهای منطقه ای از بدن خیلی خشك و نازك شده و بعضی وقتها دچار تاولهای ریز و خونریزی میشود.هرچند این مشكل پوستی قابل درمانست ولی به محض سرد شدن هوا بدتر می شود. این بستگی به محل پوست دارد میتواند سبب مشكلات زیبایی و حتی کارهای روزانه شود.
برای مثال اگر پوست گونه دچار اگزما شود دیگر نمیتوان از رژگونه و لوازم آرایشی در آن ناحیه استفاده كرد؛ بدتر از همه اینكه این خشكی باعث افزایش چین و چروكهای زیر چشم میشود. اگر هم ناحیه پشت یا كف دست را گرفتار كند، شستوشوی دست و حمام رفتن برایتان مكافات میشود! اما نگران نباشید؛ اگر شما هم سابقه اگزما دارید میتوانید با رعایت چند راهكار ساده احتمال پیدایش آن را تقریبا به صفر برسانید!
چرا دچار اگزما میشویم؟!
علت اصلی اگزما هنوز دقیقا مشخص نیست. بعضیها معتقدند فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عوامل ناشناخته و محركها باعث اگزما میشود. البته اگزما بیشتر در خانوادههایی شایع است كه سابقه آلرژی یا آسم دارند. این عارضه به هیچوجه واگیردار نبوده و به دیگران سرایت نمیكند.
متخصصان طب سنتی معتقدند اگزما بر اثر اختلالات كبدی ایجاد میشود كه در این زمینه مصرف بیش از حد فستفودها و تغذیه نادرست یكی از عوامل ایجاد اختلالات كبدی است. میزان خواب و استراحت و سبك زندگی نیز در این اختلالات موثر است. زیادهروی در مصرف گوشت گوساله و فرآوردههای آن، كنسروها، مواد نگهدارنده و گوشتهای كهنه نیز همگی میتوانند باعث تشدید اگزما شوند.
در مقابل، میوهها و سبزیجات، غذاهای تازه و آشهایی مانند آش جو و آلو كه هضم آسانی دارند به درمان اگزما كمك میكنند. استفاده از روغنهای طبیعی مانند روغن بادام شیرین، روغن زیتون و روغن نارگیل نیز برای رفع خشكی پوست و اگزما مفید است. لازم به ذكر است كه آلودگی هوا، دود سیگار و قلیان، دفعات عود اگزما را افزایش میدهند.
درمان اگزما از دیدگاه طب سنتی
بر اساس طب سنتی، اگزما دو نوع است: سرد (سودایی) كه با خوردن سردیها و همچنین گرمیها تشدید میشود و گرم (صفراوی) كه با خوردن گرمیها تشدید میشود. برای درمان اگزمای سرد خوردن سركه انگبین زرشكی (دو واحد عرق نعناع + دو واحد عسل+ یک واحد آب زرشك طبیعی) در تابستان دو وعده و در زمستان یک وعده توصیه میشود. برای درمان اگزمای گرم نیز خوردن سركه انگبین معمولی (دو واحد عرق نعناع + دو واحد عسل + یک واحد سركه) به مدت ۴۰ روز و سپس حجامت توصیه میشود.
بهطور كلی مصرف یك لیوان آب سیب همراه با یك قاشق خاكشیر قبل از غذا و همچنین چای نعناع، بابونه و سنبلالطیب به پیشگیری از اگزما كمك میكند. استفاده موضعی از آلوورای له شده روی محل اگزما نیز میتواند خارش و خشكی آن را كاهش دهد. همچنین میتوانید در یك لیوان آب جوش یك قاشق غذاخوری بلغور جو بریزید و بگذارید برای مدت نیمساعت دم بكشد سپس آن را صاف كنید و با استفاده از پنبه روی ضایعه بمالید.
اگزما بهصورت قرینه ایجاد میشود!
اگزما نوعی خشكی شدید پوست است كه بعضی از انواع آن مثل «اگزمای آتوپیك» زمینه ژنتیك و ارثی دارد. در بعضی از موارد نیز اكتسابی است و به دلیل زیادهروی در شستوشو با صابون و مواد شوینده ایجاد میشود. این بیماری در حالتهای خیلی خفیف فقط به شكل یك خشكی پوست است اما در موارد خیلی شدید میتواند به صورت ترك، پوستهپوسته شدن و خارش شدید ظاهر شود. در این صورت با خاراندن محل خشكی حتی ممكن است عفونت روی آن ایجاد شود.
اگزمای آتوپیك معمولا به صورت قرینه ایجاد میشود؛ برای مثال پشت هر دو دست یا روی هر دو گونه ممكن است ظاهر شود. این بیماری اغلب از دوران كودكی فرد را گرفتار کرده و هر چند وقت یكبار عود میكند. در واقع افراد مبتلا به این بیماری از زمان كودكی پوست خیلی خشكی دارند و صورت و گونههایشان قرمز و پوستهپوسته است. خبر خوب اینكه معمولا با افزایش سن و رسیدن به سن بلوغ، چربی پوست افزایش پیدا میكند و اگزما بهبود نسبی پیدا میكند.
خانمها بیشتر مبتلا میشوند!
اگزما در هر قسمت از پوست ممكن است ظاهر شود اما محل شایع آن پشت زانوها و قسمت جلویی آرنجهاست. در نوزادان نیز معمولا روی گونهها و محل پوشك ایجاد میشود. البته گاهی هم ممكن است فقط به شكل خشكی لب یا نواحی دور آن یا به صورت یك شكاف گوشه لب باشد. اگزمای آتوپیك در پسرها بیشتر دیده میشود اما اگزما بهطور كلی در خانمها بیشتر است. خیلی از خانمها به دلیل كار خانه خیلی زود دچار اگزمای ناحیه دست میشوند.
در فصول سرد نیز چون رطوبت هوا كاهش پیدا میكند پوست زودتر خشك شده و اگزما بیشتر میشود. در واقع هرچیزی كه پوست را خشك كند مثل آب و صابون، مواد شوینده، نور آفتاب و. . . اگزما را تشدید میكند. درمقابل آن هر عاملی كه چربی پوست را افزایش دهد مثل كرمهای مرطوبكننده و دستگاه بخور اگزما را بهبود میبخشد. جالب است بدانید استرسهای روحی نیز باعث افزایش عود اگزما میشوند.
با پیشگیری از اگزما ظهور چین و چروكهای پوستی را به تعویق بیندازید
7 نكته برای پیشگیری از اگزما
اگزما شایعتر از آن چیزی است كه فكرش را میكنید. در واقع یك کودک از هر پنج كودك و همچنین یك نفر از هر ۱۰ بزرگسال به این عارضه مبتلا میشوند. اگرچه نمیتوان اگزما را بهطور كامل درمان كرد اما با چند راهكار ساده میتوان از پیشرفت آن جلوگیری و دوره بهبودش را كوتاه كرد. اگر پس از رعایت این چند نكته باز هم محل بروز اگزما روی پوستتان خارش دارد و قرمز باقی ماند باید هرچه سریعتر به پزشك متخصص پوست مراجعه كنید.
1. هرچه دفعات شستوشو با آب و صابون را كمتر كنید، میزان عود و تشدید اگزما نیز كمتر میشود. علاوه بر این باید از مصرف صابونهای معمولی خودداری كرده و به جای آن از پنهای مخصوص پوست حساس استفاده كنید.
2. دمای آب هرچه داغتر باشد چربی پوست را بیشتر از بین میبرد. در مقابل، آب خیلی سرد نیز خشكی پوست را افزایش میدهد بنابراین آب ولرم بهترین گزینه برای پوستهای مستعد اگزماست.
3. كرمهای مرطوبكننده بدون عطر بهترین دوست شما هستند! خوشبختانه امروزه كرمهای زیادی برای پوستهای مستعد اگزما تولید شدهاند كه میتوانید با مراجعه به داروخانه آنها را تهیه كنید.
4. داروهای كورتوندار نقش اصلی را در درمان اگزما ایفا میكنند. بهترین تركیب مخلوطی از هیدروكورتیزون یکدرصد و اوسرین است. هر زمان كه دچار خارش و قرمزی شدید لایهای نازك از این پماد را روی ناحیه مورد نظر بمالید.
5. اگر زمینه آلرژی و اگزما دارید باید مصرف خوراكیهایی مثل فلفل، ادویه، سوسیس، كالباس، شكلات، موز، توتفرنگی، آجیل، تخممرغ، بادامزمینی و دیگر مواد غذایی محرك را كاهش دهید.
6. رطوبت هوا در فصول سرد سال كاهش پیدا میكند. پس یك دستگاه بخور سرد بخرید و هر سه ساعت یكبار آن را برای یک ساعت و نیم روشن بگذارید تا هوای اتاق كاملا مرطوب شود.
7. میزان مصرف داروهای موضعی كورتوندار بستگی بهشدت اگزما دارد. اگر خشكی خیلی شدید باشد باید برای حدود یک هفته روزی دو تا سه بار از این داروها استفاده شود اما اگر خفیف باشد روزی یكبار كفایت میكند. اگر هم اگزما مزمن باشد دوره مصرف دارو طولانیتر خواهد شد. البته باید در نظر داشته باشید كه زیادهروی در مصرف داروهای كورتوندار میتواند باعث نازك و شكننده شدن پوست و همچنین افزایش موهای زائد شود.
منبع : مجله زندگی ایده آل