یک سری نکات مهم تغذیه ای در رابطه با اطفال وجود دارد که والدین باید به آنان توجه کافی داشته باشند و نگذارند از دوران کودکی در آنان شکل عادت به خود بگیرد.
عده زيادي از بي اشتهايي و بدغذايي كودكان گله مندند و بعضي ديگر از تمايل به تنقلات و اضافه وزن. چنانكه در حال حاضر تقريباً از هر پنج كودك، يكي دچار اضافه وزن است. از آنجا كه اين آمار روز به روز در حال افزايش است، خانواده ها بايد بيشتر از گذشته به تغذيه سالم و متعادل كودكان اهميت دهند. اين تعادل غذايي تصميمي ناگهاني نيست كه به يك باره تغيير يابد و نتيجه مثبت نيز داشته باشد، بلكه بايد از سنين بسيار پايين و در تمام وعده هاي غذايي شكل گيرد.
تأثیر والدين و اصول مهم تغذيه صحيح
كودكان عادتهای خوب غذايي را طي يك يا دو روز نمي آموزند بلكه آنها نياز دارند تا هميشه الگوي صحيحي را دنبال كنند. اين نقشي است كه بر عهده والدين است و در واقع آنها مسؤول خوراكي هايي هستند كه كودكان در هر وعده غذايي مي‌خورند. تغذيه سالم در وهله اول توسط والدين شروع مي‌شود و شكل مي‌گيرد. والدين ضامن سلامت غذايي فرزندان هستند، بايد عادتهای صحيح را به آنها بياموزند و با ارایه توضيحات ساده و الگوهاي مناسب به كودك نشان دهند كه تغذيه سالم مي‌تواند سلامتي او را در آينده حفظ و تضمين كند. عادتهای غذايي والدين تأثير بسيار زيادي در شكل گيري تغذيه كودكان دارد. فرزندان رفتار پدر و مادر را از سنين بسيار پايين و حتي دوران شيرخواري تقليد مي‌كنند و بخصوص مواد غذايي را مي‌خورند كه والدين براي آنها خريداري كرده اند. به اين ترتيب بايد گفت، والدين ابتدا بايد به سبد خريد توجه كنند؛ زيرا اگر به تغذيه متعادل و متنوع از هنگام خريد ملزومات غذا دقت نشود، بچه ها نيز به همين رويه عادت خواهند كرد. در نتيجه هر چه قدر كه دروس مدرسه و آموزش رسانه ها درباره اصول تغذيه صحيح توضيح دهند، نمي توانند جايگزين نمونه عملي رفتار والدين باشند.
مجبور نكردن كودك به غذا خوردن
اگر كودك تمايلي ندارد كه غذايش را كامل بخورد، فايده اي ندارد كه او را مجبور كنيد و يا به تنبيه متوسل شويد. به خاطر داشته باشيد، كودك سالم هنگام گرسنگي غذا مي‌خورد. بايد براي كودك غذا آماده كرد و او را تشويق كرد، اما نبايد زور و اجبار به كار برد. مجبور كردن فقط منجر به عدم تعادل غذايي خواهد شد. در واقع، اگر كودكي به غذا خوردن مجبور شود، ممكن است توانايي خود را نسبت به تشخيص اشتهايش از دست بدهد. اگر امتناع كودك از غذا خوردن بارها تكرار مي‌شود، بايد بررسي كرد كه ريشه اين مسأله چيست. در بعضي موارد مقدار غذايي كه براي كودك در نظر گرفته مي‌شود، خيلي بيشتر از نياز و اشتهاي اوست. توجه داشته باشيد، فرزند 6 ساله شما نه نياز تغذيه اي همانند يك فرد بزرگسال دارد و نه معده اي به اندازه او. شايد هم فقط به خاطر اينكه طعم غذا را دوست ندارد از خوردن سر باز مي‌زند. آشپزي به روشهاي مختلف يا گنجاندن خوراكي كه نمي خورد همراه با غذاهاي مورد علاقه اش مي‌تواند راه حلهاي مناسبي براي رفع اين مشكل باشد. با اين حال، اگر كودك گرسنه هم نيست، بايد سر ميز يا سفره در كنار ديگران بنشيند. فراموش نكنيد كه در مورد اسراف و حيف و ميل شدن غذا با فرزندتان صحبت كنيد تا او عادت نكند هميشه بخشي از غذايش را باقي بگذارد.
محروم نكردن كودك از بعضي خوراكي ها
تحقيقات نشان مي‌دهد، كودكي كه از بعضي خوراكي ها مانند شيريني ها، تنقلات شور و چرب و… كاملاً محروم مي‌شود، طي دوران زندگي بيشتر مستعد اضافه وزن خواهد بود، در حالي كه والديني كه در حد معقول اين محدوديتها را اعمال مي‌كنند، بايد اميدوار باشند كه فرزندانشان در آينده نيز چندان به مصرف غذاهاي پركالري تمايل ندارند. بنا به نظر متخصصان تغذيه، خوراكي هاي چرب و شيرين نبايد كاملا از برنامه غذايي حذف شوند، بلكه بايد محدود شوند. بايد به كودك آموزش داد كه اين خوراكي ها براي سلامتي خوب نيستند و او فقط مي‌تواند گاه گاهي از آنها استفاده كند و لذت خوردن در بعضي اوقات را بشناسد. كودك بايد متوجه شود كه بعضي از مواد غذايي براي سلامتي مفيد و بعضي ديگر مضر هستند. به عنوان مثال براي ميان وعده به جاي بيسكويت به او ميوه بدهيد. به اين ترتيب فرزند شما به چنين خوراكي هاي طبيعي عادت مي‌كند و تمايل كمتري براي مصرف شيريني‌ها خواهد داشت. درمورد فست فودها نيز همين نكات بايد به كودك يادآوري شود؛ زيرا زياده روي در مصرف اين غذاها قطعاً سلامتي را تهديد مي‌كند.
تغذيه؛ فرايندي جذاب و دوست داشتني
زماني كه قرار باشد كودكان را با تغذيه سالم آشنا كرد، مفهوم لذت و تفريح اجتناب ناپذير خواهد بود. به نظر مي‌رسد، بازي كردن با مزه ها، رنگها و چيدمان غذا روش مناسبي براي برانگيختن اشتهاي كودك باشد. در اين صورت به تغذيه از جنبه ديگري نگاه مي‌كند و تمايل خواهد داشت، غذايي را كه برايش آماده شده است، بخورد. همچنین همراه بردن بچه ها براي خريد نيز مي‌تواند اشتهاي آنها را به خوردن مواد غذايي خريداري شده تحريك كند و همچنين سبب شناخت آنها از خوراكي هاي مفيد براي سلامتي خواهد شد. در اين زمان اجازه دهيد بعضي از مواد اوليه غذاها را حدس بزند و انتخاب كند. حدود سن 8 سالگي بهترين زمان براي شناخت خوراكي هاي مفيد براي سلامتي است. اين زمان را مغتنم بدانيد و از او بخواهيد برچسب روي مواد غذايي را بخواند تا بيشتر با تركيبات مفيد آشنا شود. زماني كه كودك خودش خريد مي‌كند، توجه بيشتري به اين نكات خواهد داشت.
غذا خوردن؛ فرصتي براي با هم بودن
غذا خوردن فرصتي است كه كودك خود را در ميان اعضاي خانواده يا دوستان مي‌بيند. اين زمانها بايد براي كودك دوست داشتني باشد و آن را براي در كنار هم بودن بداند. مي‌توان بچه ها را هنگام طبخ غذا شريك كرد؛ زيرا فوايد بعضي از خوراكي ها و روش تهيه آنها را مي‌شناسد. در اين صورت هنگام غذا خوردن توجه بيشتري به بشقاب غذا و اهميت تهيه آنها خواهد داشت. افزون بر این غذا را در زمانهاي مشخصي همراه با اعضاي خانواده ميل کنید تا كودك وقت وعده هاي غذا را بشناسد. غذا خوردن در كنار اعضاي خانواده فرصت ايده آلي است تا والدين بتوانند مدلي از تغذيه سالم به فرزندشان ارایه دهند و توصيه مي‌شود اين روش غذا خوردن تا حد ممكن رعايت شود. همچنين راهكار مناسبي براي بچه هايي است كه از خوردن بعضي غذاها امتناع مي‌كنند؛ زيرا بچه ها معمولاً زماني كه ببينند ديگران غذايي را مي‌خورند، متمايل به مزه چشي آن مي‌شوند.
توصيه هايي براي تشويق كودكان به خوردن سبزي‌ها
معمولا بچه ها چندان تمايلي به خوردن سبزي‌ها ندارند، اما والدين بايد با خلاقيت و ترفندهايي جالب، آنها را به مصرف اين خوراكي هاي طبيعي و سالم ترغيب نمايند. اولين عامل اين امتناع ناآشنایی بچه ها نسبت به سبزی‌هاست. بسيار مهم است كه تصاوير و برنامه هايي در مورد انواع سبزي‌ها به كودك نشان داده شود و او را با خود به خريد برد تا به طور ملموس با آنها آشنا شود. زماني كه كودك يك خوراكي را بشناسد، تمايل بهتري براي خوردن نشان مي‌دهد. البته اين كار طي يك يا دو بار كافي نيست، بلكه بايد پشتكار داشت؛ زيرا تحقيقات زيادي نشان مي‌دهد، براي تشويق كودك به غذايي كه تمايل به خوردن آن نداشته، لازم است 8 تا 15 نوبت آن را به كودك معرفي كرد. البته بايد از فرصتهاي مختلف براي اين كار استفاده كرد و خلاقيت به خرج داد.
مخلوط كردن سبزي‌ها با غذاهاي مورد علاقه كودكان
گنجاندن سبزي‌ها در كنار غذاهاي مورد علاقه كودك، روش ايده آلي براي مصرف اين خوراكي هاي طبيعي است؛ زيرا در اين صورت مقاومت كمتري براي امتناع از خوردن نشان مي‌دهد. افزودن سس كچاپ به سبزي‌ها نيز راهكار هميشگي و مؤثر است. گرچه بعضي از والدين سعي مي‌كنند روشهاي پيچيده اي براي تهيه سبزي‌ها به كار برند، اما تحقيقات نشان مي‌دهد، بچه ها روشهاي ساده را بهتر مي‌پسندند؛ زيرا مي‌توانند بخوبي خوراكي ها را بشناسند. يك تغيير مختصر مانند اضافه كردن كمي جعفري در كنار هويج رنده شده براي ترغيب اشتهاي او كافي است. البته براي هر كودكي بايد روشي متناسب با ذایقه و سلیقه او به كار برد.
همراهي والدين در خوردن سبزي‌ها
ثابت شده است كه والدين تأثیر غير قابل انكاري در تغذيه و تقويت ذایقه آنها دارند. تمايلات غذايي كودكان به عوامل ژنتيكي و محيطي وابسته است. گرچه پدر و مادر در زمينه ژنتيك نمي توانند تغييري دهند، اما در ايجاد شرايط سالم و تغذيه درست دخيل هستند. اگر والدين به اندازه كافي از سبزي‌ها استفاده كنند و تغذيه صحيح را در نظر بگيرند، قطعاً فرزندان نيز به اين رويه عادت مي‌كنند و مقاومت كمتري براي امتناع از اين خوراكي ها نشان مي‌دهند. اما برعكس، مجبور كردن كودك براي خوردن سبزي‌ها يا پاداش دادن براي اين كار چندان سودمند نخواهد بود. تغذيه سالم هر كودكي در وهله اول به عادتهای غذايي خانواده بر مي‌گردد.
منبع:قدس آنلاین
