زنان بارداری که عمدتا دچار سرگیجه می شوند باید به دنبال علت آن باشندکه معمولا با آزمایش و مراقبت های روتین زیر نظر پزشک این مشکل قابل حل است.
خانمی تماس گرفتند و گفتند در ماه پنجم بارداری هستند و درگیر سرگیجه هایی شده اند که به وضعیت قرار گرفتنشان در حالت خوابیده و نشسته ارتباطی ندارد. همچنین گوششان گهگاه کیپ می شود و سوت می کشد و نمی توانند به هیچ روشی آن را برطرف کنند تا اینکه خود بخود رفع می شود. متخصص زنان به این خانم توصیه کرده به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. اینکه این موضوع در بارداری عادی است یا باید آن را جدی بگیرند دغدغه این خانم باردار است. با دکتر کامران کامروا، متخصص گوش و حلق و بینی و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران در این مورد گفت و گو کردیم. اگر شما هم به مشکلات شنوایی یا گوش در بارداری مبتلا هستید، این مطلب کمکتان می کند بفهمید باید مشکل را جدی بگیرید یا نه.
سرگیجه در بارداری طبیعی است؟
بستگی دارد منظورتان از سرگیجه چه باشد! سرگیجه با سیاهی رفتن چشم و افتادن و غش کردن یکی نیست. خیلی از خانم های باردار این دو را یکسان می دانند و همین اشتباه باعث تشخیص و درمان نامناسب می شود. اگر فرد در حالت سکون احساس حرکت مداوم و پیگیر به شکل دوران یا چرخش یا تلوتلو خوردن کند، سرگیجه دارد اما سیاهی رفتن چشم، سبک شدن مغز یا بی اختیار افتادن به معنی سرگیجه نیست. سرگیجه با وزوز گوش همراه می شود و لازم است اگر فردی دچار این مشکل است، حتما بررسی و دقیقا معاینه شود زیرا این نشانه ها می تواند علامت بیماری منییر باشد.
منییر به 2 گروه تقسیم می شود؛ نشانگان منییر و بیماری منییر. نشانگان منییر علت مشخصی ندارد و عوارض جانبی مثل افزایش چربی و کلسترول خون یا فشار خون و تغییرات متابولیکی یا هورمونی به خصوص هورمون های غده تیرویید را به دنبال دارد اما بیماری منییر شامل مشکلاتی است که در گوش بروز می کند. به همین دلیل به این خانم توصیه شده با متخصص گوش مشورت کنند.
این مشکل با باردار شدن بروز می کند؟
نه، اگر خانمی به منییر مبتلا باشد، حتما زمینه ابتلا به این بیماری را از قبل داشته و بارداری باعث بروز یا تشدید آن شده است. به هر حال لازم است از نظر شیمی خون و میزان هورمون ها در دوران بارداری تحت نظر باشند.
پس در بارداری سرگیجه همراه با وزوز گوش طبیعی نیست؟
85 درصد بیماری های گوش با معاینه دقیق تشخیص داده می شوند و با یک شرح حال ساده نمی توان در این باره نظر داد. ممکن است مورد این خانم کاملا طبیعی باشد زیرا در بارداری گاهی به دنبال تغییرات هورمونی، تغییراتی در ناحیه حلق و گلو ایجاد می شود و فشار بیشتری به شیپور استاش می آید. همین موضوع باعث افزایش فشار داخل گوش می شود که می تواند وزوز گوش یا سرگیجه ایجاد کند. این مساله با معاینه و بررسی های ادیومتری قابل تشخیص و افتراق با سایر مسائل است.
گیجی و سیاهی رفتن چشم که مساله ای جدا از سرگیجه است، چقدر در خانم های باردار شیوع دارد؟
در 3 ماهه اول حالت هایی شبیه سرگیجه مخصوصا حین بلند شدن بروز می کند که دلیل آن افزایش خون رسانی به ناحیه رحم و کاهش خون رسانی به مغز است. البته تغییرات هورمونی را هم نباید نادیده گرفت.
با اصلاح رفتارهای عادتی می توان جلوی بروز این حالت ها را گرفت؟
در برخی موارد معمولا به خانم باردار توصیه می شود ناگهان از جای خود بلند نشود یا بیش از حد در یک وضعیت ثابت نماند. وقتی خانم بارداری ایستاده است، چون وزن جنین به عروق انتهایی پا وارد می شود، خون زیادی در اندام تحتانی تجمع پیدا می کند و خون کافی به مغز نمی رسد. خانم های باردار نباید زیاد بنشینند یا بایستند و باید حرکت داشته باشند. در غیر این صورت ظرف چند دقیقه احساس گیجی خواهند کرد.
گاهی این احساس گیجی در حالت خوابیده هم وجود دارد. چرا؟
در 3 ماهه دوم و سوم در خانم هایی که طاقباز می خوابند، چون وزن جنین روی لگن افزایش پیدا می کند، میزان بازگشت وریدی و میزان خونی که به مغز می رسد، کاهش می یابد. برای همین به خانم های باردار توصیه می شود به پهلو بخوابند.