طبقه بندی دستگاه استخوانی (اسکلتی)

در این بخش از سایت دکتر سلام می خواهیم به طور کامل به شما طبقه بندی دستگاه اسکلتی یا استخوانی را آموزش دهیم تا بیش از قبل در رابطه با دستگاه استخوانی بدن انسان آشنا شوید. دستگاه استخوانی که موجودیت حرکتی و عملی انسان را تشکیل می دهد از نقطه نظر ریخت شناسی به دو دسته تقسیم می شود :

1) استخوان بندی محوری

این بخش ، از استخوان ها که محور عمودی بدن را ساخته و ارگان های حیاتی را محافظت می کنند و همچنین ساختمان های سر و گردن و تنه را حمایت و نگهداری می کنند ،تشکیل شده است .ستون مهره ای که از مهره ها و دیسک های ببین مهره ای تشکیل شده است ، ستون مرکزی استخوان بندی محوری را بوجود می آورده .سر که روی ستون مهره ای به حالت تعادل قرار دارد ،مغز را در داخل خود جای داده و حفاظت می کند .قسمت اعظم استخوان های سر به شکل کاملا نزدیکی نسبت به یکدیگر قرار گرفته و جمجمه و صورت را می سازند . استخوان های متحرک و جدا از جمجمه عبارتند از : فک پایین ، استخوان لامی که در زیر چانه و جلوی گردن واقع شده و تحدب ان به طرف خارج است و استخوان گوش داخلی که عبارتند از : چکشی ، سندانی ، رکابی .در قفسه سینه ، دنده ها از پشت با ستون مهره ای و از جلو با استخوان جناق مفصل می شوند و قفسه سینه را بوجود می آورند .در ناحیه ی شکم به سبب تحمل وزن بیشتر در کمر ضخامت ستون مهره ای افزایش می یابد و به یک استخوان واحد که کلیدکمربند لگنی محسوب می شود به نام استخوان خاجی و همچنین استخوان دنبالچه که هر دو از جوش خوردن چند مهره به یکدیگر به وجود آمده اند خاتمه می یابد .

2) استخوان بندی زائده ای

استخوان بندی زائده ای از استخوان های اندام های بدن به همراه استخوان های داخلی کمربند ها مانند کمربند های لگنی و شانه ای که اندام های مختلف دو گانه را به استخوان بندی محوری متصل می کنند ، تشکیل شده است.

 
الف) کمربند شانه ای ( سینه ای)
حالت ایستاده انسان به شکلی است که اندام های بالایی هیچگونه وزنی را تحمل نمی کنند به این دلیل اعضاء فوق به مقدار زیادی متحرک و چابک هستند . تحرک این اعضاء تنها در نزدیکی زیاد با قفسه سینه و یا در مفاصل محدود می شود. اتصال اصلی این اندام ها به استخوان بندی محوری به وسیله مفصل شانه و از طریق استخوان کتف انجام می شود . استخوان کتف مستقیما به ستون مهره ای متصل نبوده و عضله ها این نقش را به عهده دارند . کمربند شانه ای در قسمت جلو با استخوان ترقوه (چنبر) که رابط میان جناق و استخوان کتف است کامل می شود.

ب) اندام های فوقانی
اندام های فوقانی در مفصل شانه ای به کمربند شانه ای متصل می شوند. این ناحیه استخوان بازو که قسمت بالایی دست را تشکیل می دهد. در روی استخوان کتف گردش می کند .ساعد از دو استخوان زند زبرین و زند زیرین تشکیل شده است که در ناحیه آرنج با استخوان بازو مفصل شده است و به تنه وصل می شود . قسمت پایینی ساعد به استخوان های مچ دست و در پی آن کف دست و انگشتان منتهی می گردد.

ج) کمربند لگنی
دامنه حرکتی اندام های نسبتا زیاد بوده و اتصال آنها به استخوان بندی محوری مستقیما به تحمل وزن بدن ، حالت اندام ، حرکت و نیروی ثقل مربوط می شود .
بنا بر این کمربند لگنی اساسا محکمتر و قویتر بوده و مستقیما و به طور کامل به استخوان بندی محوری متصل و مفصل شده است . استخوان لگنی خاصره به همراه خاجی و دنبالچه کمربند لگنی را تشکیل داده و ارگان های داخلی خود را حفاظت می کنند.

د) اندام های تحتانی
استخوان ران در ناحیه مفصل لگن به کمربند لگنی متصل می شود . دو استخوان ساق درشت نی و نازک نی در ناحیه زانو با استخوان ران مفصل می شود . قسمت پایینی دو استخوان با استخوان مچ پا مفصل می شود استخوان مچ پا تا حدودی شبیه مچ دست بوده اما به سبب تحمل وزن بدن راه رفتن تغییر شکل داده اند. استخوان های کف پا شبیه کف دست بوده و به انگشتان منتهی می شوند .