با شروع فصل مسافرت و نزدیک شدن به سفرهای نوروزی، بسیاری از خانوادهها به فکر اوقات فراغت در این ایام و برنامهریزی برای سفر به شهرهای مختلف هستند. وسایل نقلیه گوناگون؛ لذتها و خاطرات متفاوتی برای افراد دارد. ولی در این میان، برخی هنگام مسافرت دچار سرگیجه، سردرد و حالت تهوع میشوند که شیرینی سفر را برایشان تلخ میکند. به این اختلال بیماری حرکت یا بیماری ماشین و دریا اطلاق میشود.
بیماری حرکت نوعی اختلال ایجادشده در گوش داخلی است که با حرکات مداوم و در واکنش به تغییرات عدم تعادل در گوش ایجاد میشود و فرد در طول حرکت در وسیله نقلیه، روی دریا یا داخل هواپیما دچار سرگیجه، حالت تهوع و تعریق میشود. دستگاه دهلیزی گوش داخلی مسئول برقراری تعادل و حرکت در بدن است و وقتی فرد در داخل وسیله نقلیه مینشیند، قوه بینایی، سیگنالهای مرتبط را به مغز مخابره میکند. ولی گاهی حرکت این ارتباط را دچار اختلال میکند. مطالعه هنگام مسافرت نیز ممکن است چنین اختلالی پدید بیاورد؛ چشمها صفحه کتابی را مشاهده میکنند که ثابت و بیحرکت است، ولی دستگاه دهلیزی گوش میانی طوری عمل میکند که تصور میکند فرد در حال حرکتکردن است. کودکان دو تا 12 سال، زنان باردار و افرادی که مستعد ابتلا به میگرن هستند، بیش از دیگران دچار بیماری حرکت میشوند.
نکاتی که باید رعایت کنید
ـ یکی از سادهترین راهها، توجه به نوع تغذیه و موادی است که پیش از سفر میخورید. ابتدا باید توجه داشته باشید که هرگز با شکم گرسنه مسافرت خود را آغاز نکنید و از سوی دیگر چند ساعت پیش از سفر از خوردن غذاهایی که با شما سازگار نیست یا باعث نفخ و احساس سنگینی میشود، خودداری کنید. ادویههای تند و غذاهای چرب از جمله موادی است که احتمال بروز بیماری حرکت را در سفر تشدید میکند. همچنین، دوریکردن از بوهای غلیظ برخی مواد غذایی به کاهش این حالت کمک میکند.
ـ هنگام انتخاب صندلی در وسیلهای که قصد دارید با آن مسافرت کنید، بهتر است جایی را انتخاب کنید که کمتر احساس ناراحتی کنید. برای مثال، اگر هواپیما را برای مسافرت برگزیدهاید، باید بدانید که بهترین مکانی که برای شما مناسب است، صندلیهای میانه و روی بال هواپیما آرامترین نقطه محسوب میشود. روی کشتی، کابینهای پایینتری که به مرکز کشتی نزدیک است از کابینهای بالاتر و خارجیتر کمتر باعث بروز سرگیجه و حالت تهوع میشود.
ـ اگر به بیماری حرکت مبتلا هستید، هرگز روی صندلیهایی که برخلاف جهت جاده و حرکت وسیله نقلیه است، ننشینید. نشستن روی صندلی جلوی خودرو احتمال سرگیجه را بیشتر میکند.
ـ از کتاب خواندن یا نگاه به گوشی موبایل هنگام حرکت در وسیله نقلیه خودداری کنید.
ـ خیره نگاهکردن به افق هنگام مسافرت با خودرو یا قایق احتمال سرگیجه را کاهش میدهد. علاوه بر این، باز نگه داشتن شیشه یا پنجرهای که راه ورودی هوای تازه باشد موثر است. جدا نشستن از افرادی که دچار این حالت میشوند، به عدم ایجاد سرگیجه و حالت تهوع کمک میکند.
ـ استفاده از برخی داروها مانند دیمنهیدرینات که به قرص ماشین هم مشهور است، تا حد زیادی از بروز بیماری حرکت جلوگیری میکند.
ضمیمه سیب روزنامه جام جم