امروز می خواهیم درمورد مزاج افراد صفرائی صحبت کنیم و روحیات و خلقیات آنان را بشناسیم و از لحاظ روانشناسی این نوع مزاج را بررسی کنیم.
افراد صفراوی یا مزاج صفراوی، طبع گرم و خشک دارند، از نظر جسمی افراد متوسط الحالی هستند. لاغر استخوانی نیستند ولی چاق هم نمی شوند.
مثلاً وقتی این مزاجها را بشناسیم میبینیم که یک فرد بلغمی را نمیتوان خیلی لاغر کرد یعنی اگر این فرد لاغر استخوانی شود مریض میشود و یا افراد دموی را هم همینطور، اینها را نمیتوان لاغر و کمر باریک کرد. افراد صفراوی در اندام متوسطند، رنگ پوستشان گندمگون است. گرمی اثر منفی شدید رویشان دارد، حتی با خوردن گرمی اینها فشارشان پایین می آید برخلاف اینکه وقتی یک فرد بلغمی عسل میخورد فشارش بالا میرود ولی یک فرد صفراوی اگر عسل بخورد فشارش پایین می آید، سردرد می گیرد، جوش صورت میزند چون حد عادیش این است که در همان حد مزاج خودش باشد وقتی خیلی بالاتر رفت مشکل ایجاد میشود
ادرارشان غالباً پررنگ است، مدفوع به راحتی دفع میشود مگر اینکه صفرا بالا برود. پوست صورتشان گندمگون است، ظاهر پوست خشک است و رطوبت ندارد برخلاف بلغمی ها که پوستشان رطوبت دارد.
از نظر بیماریها اینها بیشتر به هپاتیت، زخمهای معده، جوشهای صفراوی و قرمز شدن چشمها مبتلا میشوند. از نظر روحی بسیار سریع خشمگین و بسیار سریع خاموش میشوند.
مثل شعله، بسیار افراد تیز و باهوشی هستند ولی حافظه چندانی ندارند و انگلیسی ها صفراویهایشان را جدا کرده و برای فرماندهی نظامی انتخاب می کنند چون سریعاً تصمیم گرفته و سریعاً اقدام می کنند اصلاً فکر نمی کنند دارد چه میشود، کار ضربتی می کنند، زود خشم هستند، عصبی هستند، اقدم در امور هستند که در امور جهش کرده و پیش قدم میشوند شجاعت بسیار بالایی در امور دارند، اما زود و سریع خسته میشوند.
غذاهای سرد و مخصوصاً مرطوب مثل دوغ، شیر و ماءالشعیر اینها را سرحالتر میکند و برایشان نشاطآور است و برعکس غذاهای گرم برای آنها خوب نیست. خواب صفراویها بد و کوتاه و بریده بریده است، دیر به خواب میروند، افراد بهانه گیری هستند و حوصله ندارند و بیحوصله هستند. (منظور ما از اینکه فردی فلان مزاج را دارد یعنی آن خلط غلبه دارد). در بحث دیگری تحت عنوان غلبه اخلاط در افراد که بعداً مطرح میشود خواهیم گفت که در هر کدام از این تیپها میتواند خلط دیگری غلبه کند، یعنی مثلاً فردی صفراوی باشد ولی بلغم در او غلبه کند یا برعکس فردی بلغمی باشد و صفرا در او غلبه کند. منظور ما از مزاج یک فرد ژنتیک است و در حالت صحت هیچ مشکلی در فرد ایجاد نمیکند مگر اینکه خلطی در بدن جا به جا شود و مثلاً فردی که تیپش یک مزاجی است یعنی اینطوری خلق شده است. از نظر طب سنتی جدولهای چاقی و لاغری و … همه بلااستفاده است چون آدم را ماشین نمیدانند
غذاها، یک حالت غذائیت دارند مثلاً زرده تخم مرغ کثیرالغذاست یعنی غذائیتش بالاست، غذاها یکبار از نظر غذائیت بررسی میشوند و یکبار از نظر کیموسی که تولید می کنند مثلاً می گوئیم بادنجان ردئی الکیموس است یعنی شیرابه هایی که در معده از آن گرفته میشود چیز پستی است و یا عسل صالح الکیموس است یعنی شیرابه هایی که در معده از آن گرفته میشود شیرابه خوبی است یا مثلاً گاهی سردی و گرمی را بررسی می کنیم مثلاً در مورد است می گوئیم صفراوی مزاج اگر ماست بخورد حالش بهتر میشود به هر حال ماست هم یک حالت غذائیت دارد مثل عسل ولی عسل غذائیتش بالاست یعنی کثیرالغذاست یا ماست قلیل الغذاست یعنی ماست فیبر زیادتری دارد که برای صفراوی مزاجها بهتر است یعنی بدنشان با آن راحتتر است، یعنی حالتهای عصبی و تندخویی و حتی سردرد و درد معده و هپاتیت… در این فرد صفراوی با ماست بهتر میشود.
افرادیکه هپاتیت میگیرند گرمی مثل ادویه و عسل و شیرینیجات نخورند. فرد صفراوی وقتی چیز سرد میخورد غذائیت برایش ایجاد میشود اگرچه زیاد غذائیت ندارد مثلاً وقتی با شعلهای غذا میپزیم اگر، به این گاز بنزین سوپر اضافه نمائیم، شعله اش خیلی بیشتر میشود پس در افراد صفراوی دیگر به بنزین سوپر نیاز نداریم چون خودش حالت صفراوی دارد. افراد صفراوی عروقشان وسیعتر است، پمپاژ قلب در اینها راحت تر است، تنفسشان راحتتر است، حجم ریه ها نیز وسیعتر است
پارسینه