این روزها سطح تحمل مردم شهرهای شلوغی مثل تهران به شدت کم شده و کمترین مسئله موجب به ایجاد درگیری در بین آنها میشود. همچنین در شهرهای بزرگ سرعت تردد بالاتر از سایر شهرهاست، یعنی افراد سعی میکنند در کمترین زمان به مقصد مورد نظرشان برسند که این موضوع به نوبه خود موجب ایجاد استرس در فرد خواهد شد، حال این فرد در محیط کار با اتفاقات تنش زا روبه رو میشود که این فشارهای روانی بیش از ظرفیت و توان روانی فرد است. بعد از یک روز پرتنش و خسته کننده، فرد مستعد درگیری است و با کوچکترین برخوردی از خود واکنش نشان میدهد. حتما در اخبار دیدهاید فردی به دلیل اینکه چرا به او نگاه چپ شده، نزاعی مرگبار را رقم زده است! این نگاه شاید از نظر ما عادی بوده، اما از نظر متهم که وجودش پر از استرس و تنش است، عاملی برای تخلیه این انرژی منفی است.
با نگاهی به آمارهای منتشر شده از سوی پزشکی قانونی، مشخص است که تعداد دعواهای خیابانی و درگیریها رو به افزایش است. طبق آمار منتشر شده در ده ماهه نخست سال گذشته نزدیک به ۵۱۱ هزار نفر به دلیل جراحت در نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کردند که در مقایسه با سال گذشته افزایشی یک درصدی را نشان میدهد.
با بررسی بیشتر این آمار متوجه خواهیم شد روزانه بیش از ۱۶۷۰ فقره نزاع منجر به جراحت در کشور رخ میدهد که زنگ خطر در این باره به صدا درآمده است.
تهران رکورد زد
طبق آمار پزشکی قانونی، از بین ۵۱۱ هزار نفر مجروحان در اثر درگیری، ۱۵۷ هزار نفر از مجروحان زن و ۳۵۳ هزار نفر دیگر مرد بودهاند. در این بین استان تهران در نزاع و درگیری رکوردار کشور شده است.
به گفته دکتر بشیر نازپرور، مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران، ٩١ هزار و ٢٨٨ مجروح به علت آسیب دیدگی بر اثر نزاع و درگیری در سال ۹۳ به پزشکی قانونی تهران مراجعه کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۲ تعداد مراجعان ۱. ۹ درصد افزایش یافته است.
وی ۶٠ هزار و ١٩١ نفر از کل مراجعان بر اثر نزاع را مرد و ٣١ هزار و ٩٧ نفر را زن عنوان میکند؛ این درحالی است که در مدت مشابه سال قبل، ۵٩ هزار و ١٧۵ نفر از مراجعان نزاع به پزشکی قانونی استان مرد و ٣٠ هزار و ٣٨۶ نفر زن بودهاند.
اکنون نزاع در سطح جامعه به یک اپیدمی تبدیل شده و کوچکترین برخورد لفظی یا اختلاف سلیقهای میتواند نزاعی خیابانی را در پی داشته باشد به طوری که براساس آمار پلیس، فحاشی عامل ۲۴ درصد نزاع هاست.
راه حل چیست؟
در رابطه با علل افزایش خشونت به خصوص در شهرهایی مانند تهران، مجید ابهری، پژوهشگر، رفتارشناس و آسیب شناس اجتماعی میگوید: در دهه اخیر خشونت سه برابر بیشتر شده است. با توجه به تغییر سبک زندگی، تاثیر فیلمها و سریالهای شبکههای ماهوارهای و از نگاه رفتارشناسی با عنایت به کمبود نشاط اجتماعی، کمرنگ شدن ارزشهای اخلاقی و معیارهای دینی، خشونت به طرز چشمگیری افزایش یافته است. متاسفانه فرزندان ما از دوران کودکی با استفاده از بازیهای رایانهای با خشونت آشنا میشوند، ۸۵ درصد از اسباب بازیهای موجود در بازار را ابزار و وسایل خشونت زا تشکیل میدهند. درگیریهای فیزیکی و لفظی حتی در مورد کوچکترین مسائل منجر به ضرب و شتم و قتل میشود.
این آسیبشناس اجتماعی ادامه میدهد: رشد چشمگیر مراجعان به پزشکی قانونی و مراجع قضایی به علت درگیری بیانگر این واقعیت است که خشونت به عنوان یک رفتار نهادینه در جامعه روز به روز زیاد میشود. تنشهای خانوادگی، اعتیاد، خودکشی، عوارض ناشی از رشد پرخاشگری و خشونت میباشند. البته بیکاری، مشکلات اقتصادی، گرانی و تورم، تبعیضهای اجتماعی در پر رنگ کردن خشونت بیتاثیر نبوده و با توجه به بیشتر شدن شکاف طبقاتی و رشد تبعیضهای اجتماعی نوجوانان و جوانان به سمت خشونت گرایش و خرابکاری اجتماعی (وندالیسم)، ترک تحصیل، فرار از خانه ناشی از حضور رفتارهای یاد شده میباشد.
ابهری با ذکر یک مثال درباره چرایی افزایش خشونت، بیان میکند: وقتی یک نفر برای تهیه جهیزیه دخترش یا شهریه ثبت نام دانشگاه پسرش حاضر به فروش کلیه خود میشود و در عین حال مشاهده میکند یک جوان ۲۰ و چند ساله با اتومبیل چند صد میلیون تومانی از مقابل چشمانش عبور میکند، پرخاشگری را با خود به محل کار و خانه میآورد.
این رفتارشناس اجتماعی در پاسخ به این سوال که راهکار برای کاهش خشونت در جامعه چیست؟ پاسخ میدهد: افزایش نشاط اجتماعی، بالا بردن سطح شادی و نشاط، مقابله فرهنگی با تاثیرات شبکههای ماهوارهای، کنترل بازیهای یارانهای وارداتی، ترویج فرهنگ شادی، پررنگ نمودن ارزشهای دینی و اخلاقی و تبدیل آموزش دینی به تربیت دینی راههای عملی در کاهش خشونت و پرخاشگری در جامعه میباشند.
مجید ابهری در رابطه با تاثیر مراکز کنترل خشونت در کاهش خشم و پرخاشگری افراد تصریح میکند: با توجه به افتتاح مراکز کنترل خشم در تهران، اینگونه مراکز به عنوان قدمهای تحقیقی و پژوهشی ممکن است در آینده مفید واقع شود اما برای کنترل خشونت باید قدمهای عملی برداشت. بیکاری را کاهش و نشاط را افزایش داد، سپس فنون کنترل خشم و مدیریت هیجان را به افراد جامعه مخصوصا جوانان آموخت. در غیر این صورت این گونه حرکتها بیشتر جنبه آموزشی خواهند داشت.
فردانیوز،