دکتر مرتضی حبیبی در خصوص درجه حرارت مطلوب برای نوزادان اظهار کرد: محیط زندگی باید در دمای 24 تا 25 درجه سانتیگراد باشد و در این دما، حداقل لباس پوشانده شوند. البته نوزاد در هنگام خواب، نیاز به پوشش اضافی مثل پتو دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که چه زمانی برای آغاز شیردهی مناسب است و میزان دفعات آن چقدر باشد؟ خاطرنشان کرد: اگر شرایط مادر و نوزاد اجازه دهد، زمان مناسب آغاز شیردهی، در همان ساعت اولیه زندگی نوزاد است و بر اساس نیاز نوزاد، هر یک و نیم تا دو ساعت باید تکرار شود.
حبیبی ادامه داد: به طور معمول، اغلب نوزادان در هر بار شیردهی، ممکن است حدود 15 تا 20 دقیقه از هر دو سینه مادر تغذیه کنند. هر چند، بهترین شیر در همه نوزادان (رسیده یا نارس) شیر مادر خودش است، ولی گاهی بر اساس شرایطی ممکن است پزشک شیر خشک را تجویز کند که تا حد ممکن نباید با سرشیشه داده شود و بهتر است از قاشق، فنجان و سرنگ استفاده شود.
وی در پاسخ به این پرسش که مادر چگونه متوجه کافی بودن شیر خود شود؟ توضیح داد: مهم‌ترین نشانه کافی بودن شیرمادر، روند وزن‌گیری نوزاد پس از پنج تا هفت روز اول زندگی نوزاد است که به طور متوسط بین 25 تا 30 گرم در روز است. دفعات ادرار نوزاد (بیشتر از شش تا هفت بار در روز)، جاری شدن شیر از سینه مادر هنگام شیردهی، دفعات مکرر مدفوع کردن نوزاد و آرام شدن شیرخوار پس از هر بار شیردهی، دیگر نشانه‌های کافی بودن شیر مادر هستند. توجه شود که مادر شیرده، باید ضمن داشتن استراحت کافی و نداشتن استرس‌های محیط زندگی، حمایت‌های روحی همسرش را در کنار داشتن تغذیه کافی داشته باشد.
این متخصص تاکید کرد: دفع ادرار نوزادان دارای تغذیه مناسب، باید حداقل شش تا هفت مرتبه در روز باشد و مدفوع نوزاد شیر مادرخوار اغلب قوام شل داشته و دفعات آن حتی می‌تواند در طول روز بین هشت تا 10 بار باشد. در غیاب سایر علائم و با وزن‌گیری مناسب، این میزان اسهال تلقی نمی‌شود.
وی افزود: در نوزاد شیر خشک‌خوار، دفعات مدفوع کمتر و حتی می‌تواند هفته‌ای دو تا سه مرتبه باشد و این موضوع در غیاب سایر علائم یبوست تلقی نشده و به درمان نیاز ندارد.
حبیبی در خصوص حمام کردن نوزاد گفت: حمام کردن نوزاد می‌تواند از همان روز اول تولد شروع شود و توصیه آن است که هفته‌ای سه مرتبه انجام شود.
وی ادامه داد: بهتر است از مواد شوینده مخصوص نوزادان استفاده شود؛ چراکه حاوی مواد گلیسرین‌دار است و باعث ایجاد نرمی پوست می‌شود. استفاده از روغن بدن بعد از حمام و سپس لوسیون به منظور جلوگیری از خشکی پوست نوزادان به دلیل نداشتن چربی زیر پوستی، توصیه می‌شود.
این متخصص نوزادان در خصوص مراقبت از بند ناف نوزادان نیز گفت: از چندین سال قبل، استفاده روزانه سه مرتبه از الکل در محل بند ناف، به منظور جلوگیری از عفونت توصیه می‌شد، اما امروزه بیشتر توصیه به تمیز نگاه داشتن و خشک نگاه داشتن بند ناف می‌شود؛ چراکه باعث زودتر جدا شدن آن می‌شود. به طور معمول، بند ناف در حدود یک تا دو هفتگی عمر نوزاد، جدا می‌شود و پس از آن، ممکن است تا چند روز از ناف، خون کمی خارج شود که در این هنگام استفاده از الکل توصیه می‌شود.
وی یادآور شد: برای جلوگیری از سوختگی بین کشاله ران نیز همیشه پارچه‌های نخی بهتر از پوشک‌ها است، چراکه ممکن است پوشک، الیاف شیمیایی داشته باشد. در صورت استفاده از پوشک، تعویض مرتب و خشک کردن ناحیه پوششی آن و سپس چرب کردن محل مذکور با پماد می‌تواند مؤثر باشد، ولی در صورت مشاهده سوختگی باید برای تشخیص نوع آن، به پزشک مراجعه کرد.
حبیبی تاکید کرد: به طور معمول، نوزاد، به جز شیر مادر و ویتامین، نیاز به هیچ ماده غذایی دیگری ندارد. در مورد میزان گریه و خواب نوزادان نیز باید گفت که هر چند در بین نوزادان مختلف و بر اساس تأثیر عوامل نژادی و ارثی، این موضوع متفاوت است، اما به طور معمول نوزاد روزی یک تا دو ساعت، گریه می‌کند و حتی بعضی معتقدند گریه باعث تکامل مغزی نوزاد می‌شود.
این متخصص در ادامه تاکید کرد: البته گریه‌های با فرکانس بالا و میزان زیاد و گریه‌هایی که با اقدامات معمول بهبود پیدا نمی‌کند، باید مورد بررسی پزشک قرار گیرد.
وی در خصوص خواب نوزادان تصریح کرد: خواب نوزادان نیز به طور متوسط 18 تا 20 ساعت در شبانه روز است و دوره‌های منقطع 30 تا 40 دقیقه‌ای دارد که به تدریج، میزان آن در ماه‌های آینده کم شده و حدود یک سالگی به 10 تا 12 ساعت و در سه تا چهار سالگی به 9 تا 10 ساعت می‌رسد.
حبیبی از علل بی‌قراری‌های نوزادان و شیرخواران کوچک به گرسنگی، گرما، سرما، سر و صدای محیط، نور زیاد در محیط، اجسام خارجی در لباس بچه مانند مو، سوختگی بین کشاله ران یا ناحیه گردن، بیماری‌های مختلف از جمله عفونت ادراری و ریفلاکس معده به مری اشاره کرد
ایسنا
