برخی اوقات در هنگام یبدارشدن از خواب احساس خواب آلودگی و ناراحتی می کنید و دوست دارید باز هم بخوابید و همانند قبل از خوابتان احساس کسلی و کرختی می کنید علت این امر چیست؟
اگر برخي شب‌ها نمي‌توانيد به راحتي به خواب برويد، بي‌خوابي‌تان مي‌تواند دلايل بسياري داشته باشد؛ اما بعضي اوقات شب را خوب مي‌خوابيد، ولي وقتي از خواب بيدار مي‌شويد، احساس خستگي، كوفتگي و درد بسيار مي‌كنيد. علت اين مسأله چيست؟ و آيا خطري جدي سلامت شما را تهديد مي‌كند؟
طعم بسیار بد دهان بعد از خواب
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ، بدمزگي دهان هنگام صبح مي‌تواند نشان دهنده ريفلاكس‌هاي معده‌اي روده‌اي و يا بيماري GERD باشد. اين وضعيت با سوزش قلب همراه است. پژوهش‌ها نشان مي‌دهند كه حدود
25 درصد از مردم شب‌ها خوب نمي‌خوابند؛ اما چون سوزش قلب ندارند، نسبت به اين موضوع بي‌اهميت‌اند. برگشت اسيد معده باعث مي‌شود تا مقداري از خواب شبانه‌تان را از دست بدهيد. اين عارضه حتي بدون هيچ علامت و نشانه‌اي ايجاد مي‌شود. اين نوع از ريفلاكس را «ريفلاكس خاموش» مي‌نامند؛ چرا كه هنگام بيداري از خواب گوارش كاملي داشته‌ايد و نمي‌توانيد بگوييد كه خوب نخوابيده‌ايد. اگر دچار سوزش قلب هستيد، به پزشك مراجعه كنيد. حتي اگر سوزش قلب نداريد، باز هم سعي كنيد دو ساعت قبل از خواب چيزي نخوريد و در وعده غذايي شام از غذاهاي اسيدي استفاده نكنيد. انواع سس‌هاي سنگين، شكلات، گوشت‌هاي چرب، غذاهاي تند، مركبات (ميوه‌ها) و گوجه را بعد از ظهر به بعد نخوريد؛ زيرا گوشت اسيد معده را تشديد مي‌كنند. برخي از پزشكان جويدن آدامس را قبل از خواب توصيه مي‌كنند؛ چرا كه باعث افزايش توليد بزاق و خنثي شدن اسيد معده مي‌شود. قبل از خواب برخي داروهاي خاص، مثل آسپرين و برخي مسكن‌ها را مصرف نكنيد؛ زيرا روي معده و مري سنگيني مي‌كنند. خوابيدن روي سمت چپ بدن باعث كاهش علائم مي‌شود و خوابيدن روي سمت راست، اوضاع را تشديد مي‌كند؛ زيرا وقتي كه به سمت راست خوابيده‌ايد، بيشتر طول مي‌كشد تا اسيد معده از معده خارج شده و وارد مري شود. كاهش وزن به طور چشمگيري سوزش قلب و ريفلاكس اسيد را كاهش مي‌دهد.
به خواب عمیق فرو نمی روید
اگر در طول شب بي‌قراريد و از اين طرف تخت به آن طرف مي‌رويد و اين حركات و جنب‌وجوش‌ها ادامه دارند و صبح هنگام بيدار شدن از خواب آنقدر خسته‌ايد كه گويي اصلاً نخوابيده‌ايد، احتمالاً به سندرم پاي بي‌قرار دچار هستيد. پزشكان علت واقعي آن را نمي‌دانند، اما مطمئناً اين مسأله به عدم خواب عميق بستگي دارد. اين بيقراري اجازه نمي‌دهد كه شما وارد مرحله عميق خواب (REM) شويد. در چنين مواقعي بهتر است هر چه زودتر به پزشك مراجعه كنيد. ديابت، آرتروز، كم خوني، بيماري تيروئيد و مشكلات كليوي مي‌توانند در بروز اين سندرم دخالت داشته باشند. برخي از داروها مثل داروي ضد افسردگي، آنتي‌هيستامين و ليتيوم نيز باعث بروز سندرم پاي بي‌قرار مي‌شوند. در برنامه غذايي خود كمي تغيير به وجود آوريد تا مطمئن شويد آهن و ويتامين‌هاي B، به خصوص اسيد فوليك را به اندازه كافي دريافت مي‌كنيد. زيرا كمبود آهن و فوليت به اين سندرم بستگي كامل دارند. گوشت قرمز، اسفناج و ساير سبزيجات برگدار بهترين منابع براي تامين اين ويتامين‌ها هستند و مي‌توانيد با مشورت پزشك از مكمل‌ها نيز استفاده كنيد.
در طول شب بارها به دستشویی می روید
نُكتريا (Nocturia) نام علمي وضعيتي است كه در آن فرد مجبور مي‌شود نيمه‌هاي شب از خواب بيدار شده و به دستشويي برود. حدود 65 درصد از افراد مسن اين وضعيت را دارند. وقتي كه در خواب هستيم، بدن ما فرايند طبيعي خود را در مورد ادرار طي مي‌كند. ما مي‌توانيم 6-8 ساعت بدون بيدار شدن از خواب و مراجعه به دستشويي بخوابيم؛ ولي وقتي كه پيرتر مي‌شويم، توانايي مثانه در نگه‌داشتن ادرار براي مدت طولاني كاهش مي‌يابد و به همين دليل تعداد دفعات مراجعه به دستشويي بيشتر مي‌شود. طبيعي است بيدار شدن‌هاي مكرر در طول شب خواب شبانه را برهم مي‌زند. اما عده‌اي مي‌توانند حتي چند ساعت با مثانه كاملاً پُر در حالت خواب باشند. براي حل اين مشكل با قدم‌هاي كوچك شروع كنيد. حداقل سه ساعت قبل از خواب مايعات ننوشيد. در ضمن از غذاهايي كه به صورت مايع هستند نيز در وعده شام استفاده نكنيد؛ مثل سوپ‌ها. همچنين ميزان مصرف قهوه و چاي را كاهش دهيد. اسيد موجود در چاي و قهوه مي‌تواند مثانه را حساس كند. قبل از خواب آخرين كاري كه انجام مي‌دهيد، رفتن به دستشويي باشد و با مثانه خالي بخوابيد. آقايان، پروستات خود را بايد چك كنند. التهاب پروستات، تومورهاي پروستات و برخي مشكلات ديگر مربوط به اين عضو نيز باعث افزايش دفعات مراجعه به دستشويي مي‌شود. در خانم‌ها، مثانه بسيار فعال، عفونت دستگاه ادراري، انواع كيست‌ها و برخي موارد ديگر باعث بروز مشكلات ادراري مي‌گردد. ديابت نيز مي‌تواند باعث تكرار ادرار شود؛ بنابراين اگر تا به حال تست ديابت نداده‌ايد، حتماً اين كار را انجام دهيد. برخي داروهاي خاص به اين مسأله دامن مي‌زنند؛ مثل داروهاي قلب. در اين مورد نيز با پزشك خود مشورت كنيد؛ شايد نسخه جديدي براي شما تجويز كند.
دندان هایتان پوسیده می شود
ساييدن دندان‌ها روي يكديگر را در اصطلاح پزشكي «بروكسيم» مي‌نامند، بروكسين يا همان دندان قروچه نوعي فعاليت ناخودآگاه عصبي- عضله‌اي است كه معمولاً بدون اطلاع اتفاق مي‌افتد. حدود 5 درصد از مردم دنيا به دندان قروچه مبتلا هستند و معمولاً ديگران متوجه صداي ساييده شدن دندان‌هاي‌شان روي يكديگر مي‌شوند. فشار دادن فك معمولاً نسبت به دندان قروچه سخت‌تر تشخيص داده مي‌شود؛ اما يكي از علائم آن احساس درد زياد و خشكي گردن و بيدار شدن از خواب در اثر درد است. دندان قروچه باعث ايجاد فشار روي عضلات فك مي‌شود و روي خواب عميق افراد اثر مي‌گذارد؛ چرا كه بدن به طور كامل در حالت خواب استراحت نمي‌كند. در چنين مواقعي بهترين كار مراجعه به پزشك است. استفاده از آدامس در طول روز، مي‌تواند عادتي شود كه شب‌ها نيز ادامه مي‌يابد. در برخي افراد سابقه تزريق بوتاكس به عضله فك باعث بروز دندان قروچه مي‌شود.
از راه دهان نفس می کشید
نفس كشيدن از طريق دهان و خروپف كردن هر دو باعث بر هم خوردن خواب شبانه مي‌شوند، زيرا به اندازه كافي هوا وارد ريه‌ها نمي‌شود تا در هر بار تنفس به آرامش كامل برسيد. خروپف‌هاي شديد وقتي كه با خُرناس همراه شود، مي‌تواند نشان دهندة يك مشكل بسيار جدي باشد. در طول روز تمرين نفس كشيدن از طريق بيني را انجام دهيد. اگر بيني‌تان دچار گرفتگي است، سعي كنيد آن را از بين ببريد. بيشتر مردم وقتي كه به پشت مي‌خوابند، شروع به خروپف كردن مي‌كنند؛ زيرا از طريق دهان نفس مي‌كشند. از بالشي استفاده كنيد تا مجبور شويد به پهلو بخوابيد يا يك عدد توپ تنيس را در جيب پشتي لباس خوابتان بگذاريد تا همواره شما را هوشيار نگه دارد كه به پشت نخوابيد. وزن خود را نيز كاهش دهيد؛ حتي به اندازه نيم كيلو. اين‌كار باعث كاهش خروپف مي‌شود.
روزها همیشه خواب آلود هستید
اين حالت نشانه‌اي از مشكل خواب‌هاي نامنظم است. خواب‌هاي نامنظم، تا دير وقت بيدار ماندن، خوابيدن در اتاق روشن، كارهاي شيفتي شبانه، استفاده زياد از كامپيوتر و بردن برخي وسايل ديگر به رختخواب باعث بر هم خوردن چرخه‌هاي خواب مي‌شوند. تاريكي از مهم‌ترين عوامل تحريك‌كننده توليد هورمون ملاتونين است كه به مغز ما مي‌گويد وقت خواب رسيده است. وقتي كه زير نور شديد چراغ چشم‌هاي خود را مي‌بنديد، توليد ملاتونين متوقف مي‌شود و به شما مي‌فهماند كه زمان بيداري است. حتي يك نور باريك و ضعيف نيز مي‌تواند پيغام بيداري را به مغز برساند و شما را از انتقال به بخش عميق خواب محروم كند.
استفاده از وسايلي كه صفحات روشن دارند، مثل تلفن همراه نيز باعث كاهش توليد ملاتونين مي‌گردد؛ زيرا نور آن به‌طور مستقيم وارد چشم‌ها مي‌شود. سعي كنيد شب‌ها همواره طبق اصول و نظم هميشگي بخوابيد و تا جايي كه ممكن است، چرخه زمان خواب و بيداري را به صورت طبيعي حفظ كنيد. خودتان را مجبور كنيد كه صبح زودتر از خواب بيدار شويد تا شب هنگام دچار بي‌خوابي نشويد. دست كم يك ساعت قبل از خواب تلويزيون و ساير وسايل مشابه را خاموش كنيد و اگر عادت داريد قبل از خواب كمي مطالعه كنيد، اين‌كار را زير نور ملايم انجام دهيد. اتاق خود را چك كنيد و به نور و گرما و سرماي آن اهميت دهيد.
پرده ضخيم‌تري براي پنجره‌ها انتخاب كنيد تا نور چراغ‌هاي خيابان وارد اتاق‌تان نشود. لپ‌تاپ، تلفن همراه، گوشي تلفن خانه، دوربين و ساير دستگاه‌هاي الكتريكي ديگر را از اتاق خوابتان خارج كنيد.
ماهنامه دنیای زنان
