آیا شما هم واژه دندان پزشکی بیولوژیک به گوشتان خورده است ؟در مورد آن چه میزان اطلاعات دارید و شایعات جدیدی که در این زمینه رواج پیدا کرده است را شنیده اید؟
در دوره های تاریک جهالت زیسته بودند. از ابتدای پیدایش گونه انسان تا زمان انقلاب صنعتی، دانش بشر پیشرفت چندانی نکرده بود ولی در چند قرن اخیر انسان دریافت که باید «علمی» بیندیشد و خرافات و باور های غلط و اثبات نشده را کنار بگذارد. به حدس ها و تصورهایش اعتماد نکند و همه ایده ها را از مسیر علم بیازماید. تاریخ دانش پزشکی هم از این قضیه مستثنی نیست. پاستور با یک آزمایش علمی نشان داد مگس ها از گوشت گندیده به وجود نمی آیند و دانشمندان دیگری ثابت کردند عامل بسیاری از بیماری ها میکروب ها هستند؛ نه اجنه، چشم زخم، هوا، آب، خاک یا نفرین!
دندان پزشکی هم ابتدای پیدایش از خرافات و شبه علم مبرا نبود. زمانی در دندان پزشکی رویکرد کشیدن دندان به جای درمان نگهداری دندان باب شد با این فرض که از پخش عفونت جلوگیری یا درد های مزمن و با علت نامشخص درمان شود. این دیدگاه هیچ پایه علمی نداشت و در زمانی که حتی درمان های جایگزین دندان از دست رفته بسیار محدود بود، زیان های جبران ناپذیری به سلامت دهان و دندان بیماران وارد کرد. الان در عصر اینترنت، عصر ماهواره و نانوتکنولوژی، با رواج شایعه های جدیدی مواجه هستیم که پایه علمی ندارد و بی پایه و بدون اینکه مستندی برای آنها ارائه شود، در مقیاس وسیع منتشر می شوند. یکی از شایعات جدید در مورد درمان ریشه (عصب کشی) است که در رسانه ها و سایت های زرد خارجی منتشر شده و احتمالا به زودی به کشور ما هم خواهد رسید. این شایعه که مثل خیلی از شایعه های بی اساس خبر از کشف «جدید» می دهد، این طور القا می کند که عصب کشی (همان درمان کانال ریشه) باعث سرطان می شود چون موادی در آن به کار می رود که سرطانزاست.
واضح است که این شایعات هیچ مبنایی ندارد. درمان کانال ریشه سالیان زیادی است که انجام می گیرد. درواقع درمان ریشه یکی از قدیمی ترین درمان های دندان پزشکی است و بی خطر بودن آن ده ها سال است که به اثبات رسیده. ابداع درمان کانال ریشه به روش مدرن ده ها سال قبل از درمان ایمپلنت و درمان های جدید ترمیمی و پروتزی است و تمام جوانب آن سنجیده شده و خطرهای احتمالی آن سال های قبل باید روشن می شد. برای اینکه مواد دندان پزشکی بتوانند وارد بازار شوند سختگیری های زیادی در موردشان وجود دارد و از تمام جنبه های بیولوژیک و سمیت زایی بررسی می شوند. به نظر می رسد شایعاتی که علیه درمان های کلاسیک و سودمند دندان پزشکی منتشر می شود، بیشتر جنبه رپورتاژ آگهی و تبلیغ با روشی غیراخلاقی در مورد دندان پزشکی تجارت گونه ای با اصطلاح «دندان پزشکی بیولوژیک» دارد که عده ای سودجو درصدد تبلیغ آن و جا زدن آن به عنوان «دندان پزشکی» استاندارد هستند. البته جزئیات و روش این دندان پزشکان در هیچ مقاله یا روش علمی ای تایید نشده است. دندان پزشکانی که با روش holistic dentistry یا بیولوژیک یا به اصطلاح آلترناتیو طبابت می کنند، در واقع کلاهبرداران عصر جدیدند که اطلاعات موهومی را به بهای بالا به مراجعان دندان پزشکی می فروشند بدون اینکه بتوانند خدمتی واقعی به آنها ارائه دهند. این گروه ادعا می کنند درمان ریشه (عصب کشی)، عفونت را حبس و در سراسر بدن پخش می کند ولی جایگزینی برای درمان ریشه ارائه نمی دهند. جایگزین درمان ریشه فقط کشیدن دندان است و این تفکر غیر از افزایش بی دندانی در جوامع نتیجه دیگری ندارد.
توجه کنید که درمان ریشه یک درمان بسیار رایج و قدیمی است. تاریخچه درمان ریشه حتی به زمان زکریای رازی برمی گردد. دکتر گودیس در آغاز کتاب «دنتال پالپ» خود که یکی از منابع معتبر دندان پزشکی است، به نام زکریای رازی و نحوه استفاده او از یک نوع درمان ریشه برای معالجه دندان درد بیماران اشاره می کند. میلیون ها نفر هر سال درمان ریشه انجام می دهند. در عین حال در سراسر جهان تعداد بسیاری هم بنابر دلایل مختلف به سرطان مبتلا می شوند. چه بسیار افرادی که بدون اینکه حتی یک بار به دندان پزشک مراجعه کنند، سرطان می گیرند و این دو از نظر علمی هیچ ارتباط علت و معلولی با هم ندارند. ارتباط دادن درمان دندان پزشکی و سرطان بسیار غیرمنطقی است چون بیشتر افراد جامعه به درمان دندان پزشکی نیاز پیدا می کنند. درست مثل اینکه بگوییم کسانی که تلویزیون می بینند، سرطان می گیرند و بعد آمار بگیریم و نتیجه بگیریم صددرصد کسانی که سرطان گرفته اند، تلویزیون تماشا می کرده اند!
همه انسان ها در عصر مدرن به مراقبت ها و درمان های دندان پزشکی نیاز دارند. این مراقبت ها و درمان ها می تواند از چکاپ های زمان بندی شده تا درمان های پیشگیرانه و درمان های ساده و پیچیده دندان پزشکی را دربربگیرد. همه خدماتی که در دانشکده های دندان پزشکی سطح بالای دنیا (که خوشبختانه دانشکده های کشور ما را هم شامل می شود) عرضه می شوند، استاندارد و بیولوژیک هستند و باز کردن دکان جدیدی به اسم «دندان پزشکی بیولوژیک» با فریب دادن مردم تفاوتی ندارد!
دکتر علی مرسلی، متخصص درمان ریشه
