با چه روش هایی می توان آسیب ها و مضرات اعتیاد را در جامعه کاهش داد و افراد جامعه را در زمینه آن اطلاع رسانی کرد؟
معصومه شفیعی کارشناس آسیب‌های اجتماعی در این زمینه گفت: اگرچه مبارزه با عرضه مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها بسیار ضروری است ولی شواهد و تحقیقات ثابت کرده است، تا وقتی تقاضا برای مواد مخدر و روانگردان‌ها زیاد است عرضه را نمی‌توان خیلی پایین آورد، از طرف دیگر رویکرد درمانی نیز با مشکلات بسیاری مواجه می‌شود.
وی ادامه داد: بسیاری از افرادیکه برای درمان اعتیاد مراجعه می‌کنند دچار عارضه‌های جسمی، روانی و اجتماعی جدی شده‌اند که برطرف کردن آن هزینه، وقت و انرژی زیادی در بر دارد و میزان موفقیت آن نیز نامعلوم است.
شفیعی افزود: البته به دلیل پیچیدگی مشکلات اعتیاد، افزایش و توسعه مراکز درمانی مورد نیاز است تا همه ابعاد زندگی و الگوی رفتاری مختلف معتادان را در برگیرد، ساختارهایی مانند درمانگاه‌های ویژه معتادان، مراکز سم‌زدایی و بازپروری و کارگاه‌های حرفه‌ای.
وی با اشاره به اینکه توجه به مطالب یاد شده در مبارزه با اعتیاد بسیار کاربردی است، گفت: برای مصون نگه داشتن افراد جامعه و اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر بهتر است از توانمندی‌های مدیریت شهری بهره گرفت، دسترسی مردم به مجموعه‌های فرهنگی، اجتماعی و هنری شهرداری‌ها و استفاده از امکانات آنها در پیشگیری از اعتیاد موثر است.
این کارشناس آسیب‌های اجتماعی تصریح کرد: همچنین وجود شورایاری ها، سلامت یاران و رابطان بهداشت، در دل مدیریت شهری، راه مقابله با اعتیاد را براساس آموزش و پیشگیری هموارتر می‌کند.
شفیعی، مصون‌سازی جوانان با ایجاد محیط سالم و امن با هدف کاهش عوامل خطرساز و افزایش عوامل محافظت‌کننده از اعتیاد، برنامه‌ریزی برای آموزش مهارت‌های زندگی و توانمندسازی اقشار جامعه، و ارتقای سلامت روانی آحاد جامعه را از مسایلی دانست که در قالب مدیریت شهری می توان انجام داد.
وی تصریح کرد: تبلیغات، اطلاع‌رسانی و آگاهسازی، پژوهش، ارتباط با مراکز علمی وپژوهشی، ارایه خدمات مداخله، ارایه خدمات سیار برنامه آموزش برای زندگی، تامین کادرهای متخصص پیشگیری، همکاری و مشارکت با سازمان های مردم نهاد، همکاری با سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی ذی‌ربط، ایجاد نظام بازرسی و نظارت بر عملکرد پیشگیری، بهره‌گیری از فضاهای مجازی و افزایش ارایه خدمات مشاوره تلفنی، در مقابله با اعتیاد تاثیرگذار است.
شفیعی یادآور شد: این اقدامات نوجوانان و جوانان را قادر می‌سازد در مورد عدم مصرف مواد مخدر تصمیم‌های منطقی اتخاذ کنند، متاسفانه مشاهده شده که این اطلاعات با قضاوت‌های اخلاقی و برخوردهای شدید توام می‌شود، برای ترساندن دانش‌آموزان از خطرات مواد مخدر، معمولا از اطلاعات نادرست و مبالغه آمیز استفاده می‌شود و در نتیجه تا به آنجا پیش می‌رود که شک افراد برانگیخته شده و تمامی تلاش‌ها جهت آموزش را با خطر مواجه می‌سازد.
وی گفت: جوانان معمولا از طریق تجربیات خود از مصرف مواد مخدر و یا اطلاعات دوستان می‌فهمند که به آنها دروغ گفته‌اند، بنابراین دیگر به اطلاعاتی از این دست اطمینان نمی‌کنند که این مسئله راه مقابله را دشوار می‌کند.
شفیعی خاطرنشان کرد: باید اطلاعات آگاهانه‌تر با پایه دانش و علم به نوجوانان و جوانان آموزش داده شود تا آنان در رویارویی با مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها، با اطمینان کامل و بهره‌گیری از این آموزش‌ها، از مصرف آنها خودداری کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه اعتیاد افزون بر زیانهای جدی و خطرناک جسمی ، عوارض و پیامدهای ناگوار اجتماعی و اقتصادی از قبیل افزایش جرائم مرتبط با مواد مخدر و هدر رفتن سرمایههای کلان مادی کشور را منجر می‌شود، تصریح کرد: هزینه‌های مالی و اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی ناشی از اعتیاد و جرائم مربوطه فقط محدود به شخص معتاد نمی‌شود بلکه خسارت‌های بهداشتی، درگیر شدن نیروی انتظامی و قضایی، بالا رفتن نرخ بیمه و تامین اجتماعی، آزار و اذیت بستگان و غیره اثرات بسیار منفی برجای می‌گذارد.
شفیعی در پایان گفت: باید از تمام توان، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود و فراهم آوردن امکانات بیشتر در راه مبارزه با مواد مخدر استفاده و در این مسیر همگام شویم.
روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر