یکی از وظایف والدین آموزش نه گفتن به اطفال است ،تفهیم کلمه نه و موقعیت های لازم برای گفتن آن به کودک را در ادامه مطلب می آموزیم.
با پدر و مادرش در خيابان مشغول قدم زدن است. به اولين مغازه اسباب بازي که مي رسد، دست پدر يا مادرش را مي کشد و به يکي از اسباب بازي‌ها اشاره مي کند و فرياد مي زند: «من اينو مي‌خوام!». همان جا روي زمين مي‌نشيند و آن قدر گريه مي کند که پدر و مادرش مجبور مي شوند، آن اسباب بازي را برايش بخرند.
به احتمال زياد شما هم تا حالا با چنين کودکاني مواجه شده‌ايد. پدر و مادرها بايد بدانند که کودکان معمولا با شنيدن واژه نه، واکنش منفي نشان مي دهند و مخالفت با کودک روش هاي ديگري هم دارد. هرچند بعضي کودکان به راحتي اين کلمه را نشنيده مي گيرند، اما بعضي هاي شان هم از شنيدن اين کلمه خشمگين مي شوند. البته والدين بايد توجه داشته باشند که گفتن بيش از حد نه به کودکان، باعث مي شود اين کلمه اثر بخشي خود را از دست بدهد؛ بنابراين والدين بايد راه هاي بهتري براي به کار بردن محدوديت هاي منطقي براي فرزندان شان پيدا کنند.
جدي و با محبت نه بگوييد
والدين بايد توجه داشته باشند که بايد از همين کودکي، حد و مرزها را براي فرزندان شان تعيين کنند. پدر و مادرها بايد از همان دوران نوپايي فرزندانشان به طور مستقيم به آن ها نه بگويند و گاهي با بيان جملاتي به آن ها دستور هم بدهند. اگر مادران در مواقع مناسب به طور جدي، محکم و با محبت به فرزندانشان نه بگويند و با آن ها مخالفت کنند، هيچ گونه آسيبي به شخصيت آن ها وارد نمي شود و آن ها به مرور زمان با اين محدوديت ها آشنا خواهند شد و به آن ها عادت خواهند کرد.
تعادل داشته باشيد
بچه هايي که هرگز نه نشنيده باشند، لوس مي شوند و بيشترشان در بزرگسالي دچار مشکل خواهند شد چون فکر مي کنند همه دنيا بايد مطابق ميل آن ها باشد و وقتي خلاف آن را مي بينند، دلخور و گاهي افسرده و گوشه گير مي شوند؛ بنابراين والدين بايد به کودکان بياموزند که همه جا قوانيني دارد که لازم است به آن ها احترام بگذارند. هرچند هميشه هم نبايد با خواسته هاي فرزندان مخالفت شود؛ زيرا در اين صورت ممکن است دچار سرخوردگي و نااميدي شوند.
دليل مخالفت تان را بگوييد
والدين بهتر است که علت نه گفتن شان را به فرزندان خود توضيح دهند. هرچند بعضي والدين معتقدند که کودک شان به طور کامل، متوجه منظور آن ها نمي شود و دلايل آن ها را درک نمي کند، اما نبايد فراموش کنند که اين امر در تربيت کودک لازم است. البته بايد قبول کرد که معمولا درک چنين دليل هايي از سوي کودکان مدتي طول خواهد کشيد، اما با گذشت زمان همين صحبت ها، اثر بخش خواهد بود.
فرصت انتخاب بدهيد
هنگامي که کودک درون اتاق به توپ بازي مشغول است، والدين مي‌توانند به جاي گفتن اين که «نه، در اتاق توپ بازي ممنوع است» بگويند «در اتاق فقط توپ را قل بده و وقتي بيرون رفتي، آن را پرتاب کن». با بيان اين جملات کودکان احساس مي کنند که روي شرايط موجود کنترل دارند و مي توانند بين بيرون و داخل خانه جايي را براي بازي انتخاب کنند.
پيشنهاد جايگزين بدهيد
برخي کودکان نمي توانند کاري را که در حال انجام آن هستند، متوقف کنند زيرا نمي دانند پس از آن بايد به چه کاري مشغول شوند. اين والدين هستند که بايد در چنين شرايطي به ياري آن ها بيايند و پيشنهادهايي در اين زمينه، به آن ها بدهند و گاهي نيز به آن ها کمک کنند تا آن کار را انجام دهند.
با حالت چهره منظور خود را برسانيد
کودکان معمولا مفهوم کلمه نه را از حالت چهره والدين شان مي فهمند پس والدين مي توانند به جاي استفاده از کلمه نه، تنها حالت چهره شان را تغيير دهند و به طور مثال، اخم کنند. والدين فراموش نکنند که تغيير حالت چهره، بسيار تاثيرگذارتر از مخالفت هاي کلامي است.
کودکتان را با نه آشنا کنيد
اگر احساس مي کنيد که فرزندتان در موقعيتي قرار گرفته است که بايد به او نه بگوييد، از قبل او را آماده شنيدن نه کنيد؛ به طور مثال اگر مي‌خواهيد با فرزندتان به مغازه اسباب بازي فروشي برويد و براي دوستش کادوي تولد بخريد و مي دانيد با درخواست هاي مکرر او در مغازه مواجه خواهيد شد پس از قبل، او را آماده شنيدن نه کنيد. به جاي اين که مرتب در مغازه بگوييد: «نه، اين اسباب بازي را براي تو نمي خرم» بهتر است قبل از آن که وارد مغازه شويد، به او بگوييد « امروز مي خواهيم براي دوستت اسباب بازي بخريم، نه براي تو». بنابراين فرزندتان با آمادگي بيشتري براي شنيدن نه، با شما وارد مغازه خواهد شد.
هيچ گاه نظرتان را سريع عوض نکنيد
بعضي بچه ها به هيچ عنوان زير بار صحبت هاي والدين نمي روند و آن قدر خواسته خود را تکرار مي کنند تا والدين شان خسته شوند و بله را بگويند. اين روش اصلا صحيح نيست. اگر هم مي خواهيد نظر او را بپذيريد، ابتدا سعي کنيد با او در آن مورد صحبت کنيد. سپس اگر فکر کرديد واقعا حق با اوست، بهتر است منطقي عمل کنيد، انعطاف پذير باشيد و گفته او را قبول کنيد. در اين حالت، او تصور نمي کند که با زور مي تواند نظر خود را عملي کند. در عوض مي آموزد که حتي براي تغيير نظر شما نيز بايد دلايل محکم و قانع کننده اي داشته باشد.
خواسته هايش را نامعقول جلوه ندهيد
البته گاهي خواسته فرزندان معقول است، اما والدين به دلايل مختلف توان پاسخگويي به آن را ندارند. در اين حالت بعضي والدين سعي مي کنند، صورت مسئله را پاک کنند و خواسته فرزندشان را نامعقول و غيرموجه جلوه دهند. اين بدترين شيوه برخورد است و فرزند نيز اين موضوع را متوجه مي شود و اين برخورد، باعث پيچيده شدن مسئله مي شود.
در اين حالت، والدين بايد دليل برآورده نکردن خواسته فرزندشان را نيز برايش توضيح دهند. وقتي پدر و مادري توانايي برآورده کردن نياز فرزند خود را ندارند، بايد رفتاري همدلانه با او داشته باشند. ممکن است وضعيت مالي خانواده مناسب نباشد، فرزند را بايد با اين شرايط آشنا کرد و همراهي اش را به دست آورد. والدين نبايد خودشان را نسبت به خواسته‌هاي فرزندان شان بي تفاوت نشان دهند. وقتي فرزند احساس کند پدر و مادرش براي خواسته هاي او ارزش قائل هستند، آرامش و احساس اطمينان بيشتري خواهد داشت.
روزنامه خراسان،
