چه عواملی در بروز بیش فعالی تاثیر گذارند و چگونه می توان رفتارهای کودکی با این اختلال را تغییر داد؟
یک روانپزشک با بیان اینکه در کتبهای اخیر از بیشفعالی به عنوان بیماری اختلال توجه یاد میشود، گفت: «بیشفعالی اختلال رفتاری رشدی است که بهطور معمول کودک، توانایی دقت و تمرکز روی یک موضوع را ندارد و از فعالیت بدنی غیرمعمول و بسیار بالا برخوردار است و در پی همین شیطنتها و فعالیتهای بیش از حد، کمتر به درس توجه میکند.»
دکتر علی باغبانیان در این باره اظهار داشت: «این بیماری بیشتر در دوران کودکی تظاهر پیدا میکند و به تدریج با افزایش سن، بیشفعالی برطرف میشود. تقریباً بیشتر کودکان قبل از سن بلوغ، خوب میشوند و در موارد کمی ممکن است این بیماری تا سنین بزرگسالی ادامه مییابد.»
وی در ادامه افزود: «اغلب معلمان از این مساله شکایت دارند که کودک در کلاس حواسش به درس نیست، مرتب راه میرود، وسایلش را گم میکند یا وسایل دوستان خود را برمیدارد، تمرکز ندارد و… گاهی هم ممکن است به این دلیل که این کودکان مقررات را رعایت نمیکنند و آرام نیستند همین مساله باعث درگیری بین کودک و دیگر دانشآموزان شود. مادران هم معمولاً از این گلهمندند که کودکشان در اتاق یکجا نمینشیند، یک فیلم را نمیتواند تا آخر تماشا کند، حین غذا خوردن چندین بار بلند میشود و… مادری میگفت «بچه من بیماری «ننشین» دارد!»»
عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه متاسفانه اغلب والدین شیطنت و فعال و پرانرژی بودن کودک را دلیل بر بیشفعالی او میدانند درحالی که مهمترین نکته، تفاوت گذاشتن بین کودکان پرانرژی طبیعی وکمتوجه و بیشفعالی است، افزود: «ممکن است کودکی بعضی از این علائم را داشته باشد ولی اختلال کمتوجهی و بیشفعالی نداشته باشد و علت علائمی که از خود بروز میدهد، مساله تربیتی باشد.» به گفته باغبانیان روش درمان این بیماری، میتواند به صورت رواندرمانی، دارویی یا ترکیبی از اقدامهای دارویی و رواندرمانی باشد و مهمترین داروهای استفاده شده برای درمان این اختلال داروهایی از گروه آمفتامینها هستند. البته برای تشخیص این بیماری لازم است که حتماً پزشک متخصص کودک را ببیند و با درنظر گرفتن تمام موارد تشخیص بیشفعالی را بدهد و نوع و دوز دارو را تعیین کند چراکه احتمال عوارضی برای هر دارویی مطرح است و همه داروها دارای عوارض هستند اما وقتی دارو به وسیله پزشک تجویز میشود، سود و مزیت آن با احتمال عوارض سنجیده میشود و بعد از تشخیص قطعی، دارو داده میشود.
این روانپزشک در پایان با هشدار اینکه بیتوجهی به درمان اختلال کمتوجهی میتواند باعث افسردگی و اختلال شخصیتی در کودک شود، گفت: «افزایش فعالیت فیزیکی کودک، شرکت در کلاسهای ورزشی مثل شنا، بردن کودک به فضای باز پارک و… میتواند باعث تخلیه هیجانی و آرامتر شدن او شود. هرچند این بیماری به راحتی کنترل و درمان میشود ولی اگر والدین در درمان بیشفعالی کودک کوتاهی کنند، علاوه بر پیامد آن که افت عملکرد تحصیلی است، احتمال بروز افسردگی، اختلال توجه، اختلال شخصیتی، رفتارهای ضداجتماعی و بزهکارانه در نوجوانی افزایش مییابد.»
سلامانه