میگرن، سردرد دردناک و شدید است که اغلب قبل و یا همراه با علائم هشدار دهنده حسی است و باعلائمی مانند سوزن سوزن شدن دستها و پاها و افزایش حساسیت به نور و صدا همراه است و درد میگرن برای ساعتها یا حتی روزها طول می کشد
میگرن، نوعی اختلال سردرد است که با ترکیب متنوعی از تغییرات عصبی و گوارشی مشخص می شود. درد میگرن اغلب اوقات به صورت درد ضربان دار یک طرفه است که ابتدا خفیف است وکم کم شدید میشود. دردهای میگرنی در همه موارد با بی اشتهایی و تهوع و گاهی اوقات با استفراغ همراه هستند.
درهنگام حملات میگرنی، بیماران به وضوح دچار تحمل نکردن نور هستند و برای استراحت، به محلی تاری می روند. ممکن است تحمل نکردن صدا و گاهی اوقات تحمل نکردن بوها نیز وجود داشته باشد. در کودکان، میگرن اغلب با حملات دردشکم، بیماری حر کت و اختلالات خواب همراه است.
شروع دیررس میگرن)در سنین بالای ۵۰ سال( نادر است؛با وجود این، عود میگرنی که بهبود یافته است، غیرمعمول نیست. تشخیص بیماری براساس خصوصیات سردرد و علایم همراه صورت می گیرد. چرا که نتایج معاینه فیزیکی و مطالعات آزمایشگاهی به طور معمول طبیعی است.
در موردمیگرن انواع متعددی از آن توصیف شده اندکه شایعترین آنها عبارت اند از: میگرن معمولی)میگرن بدون وجود پیش درآمد( و میگرن کلاسیک ) میگرن همراه با مرحله پیش درآمد( .
تظاهر میگرن، بصورت یک درد ضرباندار و شدید است که معمولاً درد دریک طرف سر بیمار شکل می گیرد.
میگرن در زنها سه برابر مردان شیوع دارد. بعضی افراد قادر هستند که آغاز یک حمله میگرنی را با حالت هایی که به آن اورا گفته می شود، تشخیص دهند )اورا شامل اختلالات دیداری است که بصورت جرقه های نوری آشکار می شود( .استرس یا اضطراب می تواند آن را تحریک کند.
افرادی که دچار میگرن هستند با شرایطی مثل غذاهای محرک، اختلال در خواب، قرار گرفتن در معرض نور شدید، ویا (در زنان) بهم خوردگی هورمونی می توانند تجربه میگرن را مجدداً داشته باشند. در اغلب موارد سابقه فامیلی میگرن وجود دارد.
دردهای شدید، حالت تهوع و استفراغ، حساسیت به نور، بی حالی، مشکل در گفتار، بیزاری از بوها، نور هراسی و تعرق علایم میگرن هستند. برای آنکه راه مقابله با این درد آزار دهنده مزمن را انتخاب کنیم بهتر است انواع آن را بشناسیم تا با آگاهی کامل به آن حمله کنیم.
انواع سردرد:
سردرد تنشی:
سردرد تنشی یک سردرد انقباضی فراگیر باند مانند ( مثل اینکه دور سر را با یک باند یا پارچه محکم ببندند) است و معمولا ناشی از انقباض عضلات ناحیه های پیشانی، گردن و شانه هاست. استرس، اضطراب، خستگی یا مصرف داروهای مختلف بخصوص داروهای کافئین دار می تواند باعث بروزاین نوع سر درد شوند. اغلب با تنش یا قراردادن سر بر روی مکان سفت و محکم شروع می شود.
آیا می دانید که: سردرد تنشی، شایع ترین نوع سردرد است، ۷۸ درصد از سردردها را در بر می گیرد.
سردرد میگرنی:
دلیل علمی بروز میگرن تغییر سایز عروق داخل یا روی سطح مغز می باشد. اما عواملی همچون ارث،خستگی مفرط، استرس، کم خوابی یا زیاد خوابی، احساس گرسنگی زیاد، مصرف کافئین، قرار داشتن در دوره قاعدگی و مصرف مواد غذایی مختلف مثل گوشت به مقدار زیاد، غذاهای چینی، سس سویا، پیتزا، هات داگ، بادام زمینی، جگر مرغ، شکلات و الکل در بروز آن بسیار موثر هستند .
آیا می دانید که ۹۴ درصد از مردمی که با شکایت سردردبه دکتر مراجعه می کنند واقعاً میگرن دارند؟ ۵۰ درصد از مردمی که میگرن دارند تشخیص میگرن را دریافت می کنند.
سردرد سینوسی : در صورت عفونت حاد سینوس شما امکان دارد که دچار سردرد شوید معمولا این سردرد با تب و درد شدید در بالای سینوس همراه است.
آیا شما می دانید که سردرد سینوسی تشخیص بالینی است به صورت گسترده ای پذیرفته شده است. در حالی که متخصصان بسیاری آن را علت غیر معمول سردردهای راجعه ( عود کننده) در نظر می گیرند.
تقریباً ۵۰ درصد مردم مبتلا به میگرن ریزش اشک از چشم یا گرفتگی بینی در زمان حمله سردرد خود دارند. تقریباً ۹۰ درصد مردمی که به عنوان مبتلا به سردرد سینوسی تشخیص داده شده اند واقعاً میگران دارند.
۱- سردرد خوشه ای :
آیا شما میدانید که این نوع سردرد نادر است و تنها ۲/۱۱ درصد از جمعیت عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد این سردرد خیلی شدید است و عموماً در اصراف چشم و شقیقه روی می دهد به صورت میانگین ۲۰ دقیقه تا ۲ ساعت ادامه می یابد در این افراد ریزش اشک از چشم و آبریزش بینی شایع است. اما این علائم در انواع دیگر سردرد هم دیده می شود. سردرد خوشه ای یک نوع میگرن نیست این نوع سردرد تشخیص و درمان خاص و منحصر به فرد خود را دارد.
۲- سردرد مزمن روزانه:
علت های بسیاری برای سردرد مزمن روزانه وجود دارد اما شایع ترین علت داشتن سابقه ابتلا به میگرن و استفاده بیش از حد از داروهاست که باعث می شود این سردردها مزمن شوند از هر ۲۰ نفر یک نفر سردرد مزمن روزانه دارد.
چرایی ایجاد میگرن هنوز پس از سال ها پژوهش چرایی ایجاد این سردرد مشخص نشده است. درد میگرن در اثر تورم رگهای خونی و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز معروف است، ایجاد می شود.
به نظر می آید یک ماده شیمیایی موجود در مغز به نام سروتونین نقش اصلی را در این بیماری داشته باشد، گرچه هنوز عاملی که مایه این دگرگونی های در فعالیت ساقه مغز و سطح سروتونین می شود به خوبی شناخته نشده است.
علل دیگر
انتقال دهنده عصبی سرتونین)میگرن می تواند با کاهش سطوح سروتونین و یا تغییراتی در آن به وجود آید(، گرسنگی تغییر در آب و هوا، خستگی، استرس های روحی، عادت ماهیانه و تغییرات هورمونی،نورهای درخشان و شدید، برخی داروها )مثل قر صهای ضدبارداری، داروهای متسع کننده عروقی( هم می توانند از دلایل دیگر میگرن باشند.
از دید روانشناسی محرک و علت اصلی میگرن، استرس است. از نظر فیزیولوژی میگرن هم به دلیل اختلال در جریان خون و هم به دلیل اشکالات الکتروفیزیولوژیک به وجود می آید.
درمان میگرن در درمان سردرد شما می توانید از روش سنتی آن یعنی دارواستفاده کنید و یا درمان های جدیدتر و جدیدتر و جدیدترو البته مفیدتر و مفیدتر و مفیدتر؛ انتخاب با شماست! بهتراست برای انتخاب روش درمان از مقایسه اثرات درمان های مختلف بهره ببرید.
دارودرمانی هیچ داروی خاصی نسبت به دیگر داروها ارجحیت ندارد و اثر قطعی از هیچکدام از آنها مورد انتظارنیست. ضمن اینکه از عوارض جانبی دارو نیز نباید صر فنظرکرد.
درمان رفتاری چهار نوع درمان رفتاری برای سردرد مطرح می شود، این درمان ها شامل آموزش پسخوراند زیستی،آرام سازی یا ریلکسیشن، آموزش پسخوراند زیستی به همراه ریلکسیشن ودرمان شناختی – رفتاری است.
درمان شناختی – رفتاری درمان شناختی-رفتاری ازطریق تغییر افکار، ارزیابی حوادث و وقایع، ارزیابی تفکرات و الگوی پاسخ به حوادث استرس زای زندگی، رفتار فرد را اصلاح و یا تغییر می دهد. این مداخلات فرد را از نقش فرایندهای تفکر در پاسخ به وقایع استرس آمیز و ارتباط بین استرس و سردرد آگاه می سازد.
ریلکسیشن ریلکسیشن راهی است برای رسیدن به تعادل جسمی و روانی که می تواند درزندگی روزمره بسیار کاربرد داشته باشد.این باور وجود دارد که سردرد به واکنش بدن به وقایع فشارزای روزمره مرتبط است. ریلکسیشن روشی است برای شناسایی نشانه های تنش در بدن و کاهش آنها قبل از آنکه سبب سردرد شوند.
درمان با نوروفیدبک نوروفیدبک در بهبود سردردهای میگرنی و تنشی بسیار موفقیت آمیز نشان داده است. هدف اصلی از آموزش نوروفیدبک بهبود خودتنظیمی مغز است و با القا تغییراتی در حالات فیزیولوژیکی مغز، سبب بالارفتن آستانه آغاز سردرد در مغز می شود.
این یک فرایند یادگیری است. بیشتر از ۸۰ درصد افرادی که دوره آموزش خود را تکمیل کرد ه اند درباره بهبود سندروم های سردرد خود گزارش داده اند. نوروفیدبک مستقیما عملکرد دستگاه اعصاب مرکزی را هدف قرار می دهد، جایی که میگرن ظاهرمی شود.
ما در آتیه دریافته ایم که آموزش به منظورکاهش فعالیت امواج ۳-۵ هرتز و ۲۸ – ۲۳ هرتز در دو طرف مغز، همزمان با افزایش فعالیت در موج ۱۴ هرتز در سمت راست و امواج -۱۸ ۱۵ هرتز در سمت چپ، میگرن را برطرف می کند. به عبارت دیگر، برای ایجاد میگرن، CNS با ید امواج قوی ۳-۵ هرتز و ۲۸ – ۲۳ هرتز از دو طرف، همراه با امواج ضعیف ۱۴ هرتز در سمت راست و ۱۸ – ۱۵ هرتز در سمت چپ تولیدکند.
درمان با بیوفیدبک برای درمان میگرن، بیوفیدبک کارکردهای مناسبی دارد. بیوفیدبک یک درمان جامع روانی/فیزیولوژیک را فراهم می کند که شامل کاهش بی ثباتی های عروقی و الکتریکی در بدن است.
برای افزایش کارایی در درمان، معمولا بیوفیدبک همراه با تکنیک آرام سازی مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که در این روش هیچ دستکاری در بدن بیمار صورت نمی گیرد و تنها خود بیمار است که به طور ارادی و آگاهانه کنترل خود را بر اندام اعمال می کند.
بررسی های فراتحلیلی نشان داده اند که بیوفیدبک، درمانی موثر با متوسط اثربخشی ۴۰ درصد و با کاهش بالینی علایم میگرن همراه با دارو می باشد. شدت و مدت حملات میگرن به وسیله بیوفیدبک نسبت به دارو درمانی بیشتر کاهش می یابد.
علاوه بر این بیوفیدبک سبب کاهش نشانه های افسردگی و اضطراب مرتبط با میگرن شده و با افزایش خودکارآمدی سبب بهبود فرایندهای شناختی می شود.
دو روش متداول بیوفیدبک در درمان سردرد، بیوفیدبک حرارتی یا روش گرم کردن دست است که برای میگرن مورد استفاده قرار می گیرد و « بیوفیدبک برق نگارماهیچه ای » که در درمان، سردرد تنشی استفاده می شود.
«بیوفیدبک حرارتی » واکنش بیش از حد عروق نسبت به استرس را کاهش می دهد و نوروفیدبک )بیوفیدبک مبتنی بر EEG ( بی ثباتی های الکتریکی مغز را کم می کند.در بیوفیدبک ابتدا با وسایل دیداری و شنیداری کنترل براعمال غیر ارادی آموزش داده می شود و سپس بدون کمک دستگاه این کنترل صورت می گیرد و با ارایه تمرین، فرد مهارت کنترل اعمال را به دست می آورد.
هدف «بیوفیدبک حرارتی » ، کنترل حرارت دست است. در این روش یک ترمیستور)مقاومت گرمایی( به منظور اندازه گیری دمای پوست فرد به انگشتانش وصل می شود.
سپس از اوخواسته می شود به طور آگاهانه دمای دست خود را افزایش دهد. در حالیکه فرد سعی در گرم نمودن دست خود دارد مانیتوری با نشان دادن درجه حرارت یا با ایجاد صدایی که با افزایش دما شدت می یابد به کاربر خود فیدبک می دهد.
از آنجایی که جریان خون در میگرنی ها در بخشی از سرشان افزایش و در بخش دیگر کاهش می یابد، بنابراین یک بیمارمیگرنی می تواند با تغییر حرارت بخش دیگری از بدن، برای مثال در اینجا دست، از طریق بیوفیدبک جریان خون اضافی را از سر به سمت دست خود به جریان در آورد. این امر سبب کاهش اتساع و تورم رگ های سر شده در نتیجه سرگیجه،تهوع، درد و سایر علایم میگرنی کاهش می یابد.
این درمان در کاهش نشانه های میگرن بسیار اثربخش بوده وبه دلیل اینکه درمان غیردارویی می باشد از آن می توان برای کودکان، زنان باردار و شیرده استفاده کرد.بهترین زمان برای بکارگیری این درمان در مراحل اولیه درمان می باشد
فرایند «برق نگاری ماهیچه ای » نیز همانند بیوفیدبک حرارتی است با این تفاوت که الکترودها یا سنسورهایی به منظور اندازه گیری تنش عضلانی به عضلات صورت، گردن یا شانه ها متصل می شود. بیوفیدبک در مقایسه با دارودرمانی اثربخشی بیشتر یا برابردارد و علاوه بر این عوارض جانبی دارو را نیز در پی ندارد.
پیشگیری درازمدت، کاهش شدت، تکرار و طول مدت حمله های میگرن این درمان را از درمان های دیگر متمایزمی سازد. با این وجود ترکیب بیوفیدبک با دارو در درمان میگرن موثرتر است.
منبع-پزشکان بدون مرز
