شیر دهی
ترشحات شيري خشك شده روي سينه ممكن است سبب تحريك اين ناحيه شود. بهتر است مادر قبل و بعد از شيردهي اين ناحيه را با آب و صابون ملايم تميز كند.
باور غلط: برخي مادران تصور ميكنند بايد بعد از هر بار شيردادن نوزاد، چند قطره شير روي سينهشان بماند و خشك شود تا از ايجاد ترك و آلودگي جلوگيري كند؛ هيچكدام از منابع علمي و پزشكي اين روش را تائيد نميكند و بايد حتما بهداشت اين ناحيه رعايت شود.
مصرف دارو در دوران شیردهی
مادران شيرده بايد قبل از مصرف هر دارويي با پزشك مشورت كنند زيرا برخي داروها با ورود به بدن مادر به شير او ترشح ميشوند و ممكن است بهطور ناخواسته به طفل انتقال يابند.
تب سینه
طي 24 ساعت اول پس از ترشح شير، ممكن است سينهها متسع و سفت شوند. گاهي اين حالت ممكن است همراه با تب باشد، براي درمان اين حالت از لباس زيرهاي فشاري، كيسه يخ يا داروهاي ضددرد تجويزي پزشك استفاده كنيد. گاهي ممكن است 3-4 هفته پس از زايمان يكي از سينهها دچار درد، سفتي و قرمزي شود؛ اين حالت كه به ماستيت يا عفونت سينه مشهور است با تجويز آنتيبيوتيك درمان ميشود.
مراقبت های زنانه
بعد از زايمان طبيعي، بايد رعايت بهداشت شخصي به مادر آموزش داده شود مثلا تميز كردن از سمت جلو به عقب. در ضمن بايد يادآور شوم كه تورمهاي اين ناحيه با كيسه يخ قابل بهبودند؛ استفاده از حمام آب گرم و مسكن هم ميتواند درد موضعي اين ناحيه را در 24 ساعت اول كاهش دهد.
بازگشت قاعدگی
اگر مادر به فرزندش شير ندهد معمولا تخمكگذاري 6-7 هفته بعد از زايمان دوباره شروع ميشود و احتمال حاملگي مجدد وجود دارد. معمولا شير دهي سبب تاخير زمان تخمكگذاري ميشود اما به هيچ عنوان نميتوان زمان دقيق تخمكگذاري را پيشبيني كرد؛ بنابراين بهتر است از هفته سوم بعد از زايمان، روشهاي پيشگيري از بارداري انجام شود. يكي از اين روشهاي شايع، استفاده از قرصهاي شير دهي بهمدت 6 ماه است البته در ويزيت هفته سوم بعد از زايمان، مادر ميتواند از IUD هم استفاده كند.
رژیم غذایی
ميزان كالري و پروتئين رژيم غذايي مادر شيرده بايد از دوران بارداري بيشتر باشد و مادر بايد حداقل 3 ماه پس از زايمان، مكمل آهن دريافت كند زيرا ذخاير آهن بدنش وارد شير ميشود، در نتيجه مادر در خطر كمبود آهن و كمخوني قرار دارد.
یبوست
بهدنبال زايمان ممكن است عملكرد رودهها تحتتأثير قرار گيرد؛ گاهي علت اين حالت تنقيههاي قبل از زايمان است، در غيراين صورت زود به راه افتادن و زود غذا خوردن اين مشكل را حل ميكند.
افسردگی خفیف
بعد از زايمان ممكن است مادر به درجاتي از افسردگي مبتلا شود، اين افسردگي در اكثر مواقع خفيف است و طي 10 روز بهبود مييابد، اما اگر طولاني مدتتر يا شديدتر شد مادر بايد توسط روانپزشك معاينه شود.