امروزه تقریبا 70 درصد خانمها بیماری فشار خون بالا هستند ولی برخی از آنها ؛اصلا خودشان نمیدانند که این بیماری را دارند . این بیماری در مردها هم وجوددارد ولی طبق آمارهای بدست آماده در جهان خانمها بیشتر از آقایان به این بیماری مبتلا هستند. اگر در اطرافیان خود دقت کنیم میبینیم که بسیاری از مرگ و میرها ناشی از بیماری فشار خون بالاست
با توجه به مطالعات و تحقیقات به عمل آمده در دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۰۹، فشارخون بالا بسیار خطرناکتر از کلسترول بالاست. چاقی و استرس مهمترین عوامل افزایش فشارخون هستند. همچنین فشارخون در طول دوران بارداری نیز بالا میرود و سلامت مادر و جنین را به خطر میاندازد. ژنتیک نیز نقش مهمی در این زمینه دارد. اگر در میان افراد خانوادهتان کسی به فشار خون بالا دچار باشد، احتمال آنکه شما نیز به این وضعیت دچار شوید، بیشتر است.
فشار خون بالا هیچ نشانه خاصی ندارد
از آنجائیکه فشارخون بالا هیچ نشانه خاصی ندارد، بیشتر خانمها به پزشک مراجعه نمیکنند و همین مسأله باعث میشود بیماریشان تا سالها تشخیص داده نشود. فشارخون بسیار بالا به رگها فشار آورده، خطر لخته شدن خون و برخی آسیبهای دیگر را به همراه دارد. این اتفاق باعث سفتتر شدن رگها و افزایش خطر سکته و حملات قلبی میشود. ضعف دیواره رگهای خونی، باعث به وجود آمدن شرایطی به نام آنئوریسم (aneurysm) میشود. آنئوریسم اختلالی است که در آن قسمتی از رگ به صورت غیر طبیعی متورم میشود و اگر با پاره شدن آن رگ همراه باشد، بسیار خطرناک است. سخت شدن رگها و یا افزایش حجم خونی که وارد قلب میشود، به همراه نمک بیشتر، باعث اختلال در عملکرد قلب و سختتر شدن کار پمپاژ خون شده تمام این موارد به نارسایی قلبی منجر میگردد.
فشارخون بالا باعث محدود شدن جریان خون میشود و ارگانهای بدن به اندازه کافی مواد مغذی دریافت نمیکنند، لذا ممکن است کلیهها و حتی مغز نیز دچار نارسایی و اختلال شود. بیتوجهی به فشارخون بالا در واقع باعث وقوع یک بدبختی بزرگ میشود. مثل آنکه با ماشینی رانندگی کنید که لاستیکهایش بیش از حد پرباد هستند. به همین دلیل است که مراجعه به پزشک بهطور مرتب اهمیت زیادی دارد تا از برخی خطرات پیشگیری شود. هرچه در سنین پایینتر اقدام به درمان کنید، نتیجه بهتری میگیرید.
ارتباط فشارخون با مصرف نمک
در اغلب موارد پزشکان نمیدانند که دلیل واقعی فشارخون بالا چیست، اما ژنتیک و سبک و شیوه زندگی از بقیه عوامل تأثیرگذارترند. خانمهایی که بیشتر نمک مصرف میکنند. نیز بیشتر در معرض خطر هستند. کلیههای شما که بهطور طبیعی میزان سدیم خون را تنظیم و کنترل میکنند، بار سنگینی متحمل شده و نمک اضافی وارد جریان خون میشود. نمک اضافی موجود در جریان خون باعث افزایش جریان و حجم خون در رگهای خونی و فشار به آنها میشود. متأسفانه، تعداد زیادی از زنان آمریکایی روزانه حدود ۳۰۰۰ میلیگرم سدیم مصرف میکنند؛ یعنی دو برابر مقدار مجاز (۱۵۰۰ میلیگرم) و این مقدار حدود ۲ قاشق چایخوری است. بخش اعظم این نمک از طریق فستفودها، غذاهای آماده و گوشتهای فرآوری شده مصرف میشود. غذاهای رستورانی شورتر از غذاهای خانگی هستند. این مشکل در افرادی که به حساسیت شدید به سدیم دچارند، مشکلات بیشتری به همراه خواهد داشت (رگهای خونی با افزایش خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهند) این اتفاق در سنین بالای چهل سال رخ میدهد. برخی افراد بهطور ژنتیکی نسبت به نمک حساسیت بیشتری دارند.پژوهشها نشان میدهند که اگر میزان مصرف نمک کنترل شود، یعنی به نصف مقدار مصرف کنونی برسد، هر سال ۱۵۰ نفر از خطر مرگ جان سالم به در خواهند برد. اما باز هم آمار و ارقام نشان میدهند که مصرف نمک همچنان در حال افزایش است، نه کاهش.
مسؤولان رستورانها فکر میکنند که اگر آنها نیز اقدام به کاهش استفاده از نمک در غذاهایشان کنند، باز هم نمک استفاده شده در نانها و برخی خوراکیهای دیگر را نمیتوان کاهش داد؛ چرا که نمک آن محصولات نقش نگهدارنده را ایفا میکند. متخصصان میگویند که تولید کنندگان محصولات و فرآوردههای غذایی باید از سدیم کمتری استفاده کنند، اما مصرف کنندگان نیز باید آگاهانه خرید کنند و در مورد مصرف نمک هوشیاری بیشتری به خرج دهند.
کاهش وزن
افزایش وزن باعث افزایش میزان فشارخون در خانمها میشود. هر چه چاقتر باشید بدنتان نیاز به خون بیشتری دارد تا اکسیژن و سایر مواد مغذی را به بافتها برساند. این اتفاق باعث افزایش حجم خون جریان یافته در بدن از طریق رگهای خونی میشود و به همین ترتیب فشار روی دیواره رگها بالا میرود. داشتن یک وزن متناسب باعث کاهش خطر فشارخون بالا، حداقل تا ۴۰ درصد میشود. حتی داروهای فشارخون نیز به اندازه کاهش وزن در این زمینه مؤثر نیستند.
برخی روشهای طبیعی برای کاهش فشارخون
تغییر در سبک و شیوه زندگی میتواند اثر زیادی در کاهش خطر فشارخون داشته باشد (تا ۷۸درصد خطر را کاهش میدهد) حتی اگر بهطور ژنتیکی به فشارخون بالا نیز دچار باشید.
هوشیارانه غذا بخورید.
رژیم غذایی شما تأثیر زیادی در کاهش فشارخونتان خواهد داشت. یک برنامه غذایی کم سدیم که در آن میوهها و سبزیجات، آجیلها و بنشنها نقش عمدهای دارند، هم مواد مغذی بیشتری را به بدن میرساند و هم به کنترل فشارخون کمک میکند. سعی کنید بیشتر در خانه غذا تهیه کنید و از غذاهای آماده و رستورانی کمتر استفاده کنید. در صورت استفاده از غذاهای کنسروی و آماده، به برچسب آنها توجه و میزان سدیم موجود در آنها را کنترل کنید. سعی کنید از چاشنیهای دیگر استفاده کنید که حاوی سدیم کمتری هستند و به غذاها نیز طعم میدهند.
تحرک داشته باشید
سعی کنید هر روز ۳۰ دقیقه ورزش کنید تا متوجه تغییر و تأثیر فراوان آن شوید. علاوه بر آن، قلب ما ماهیچهای است که هر چه بیشتر کار کند، راحتتر خون را پمپاژ میکند و رگها نیز انعطافپذیری بیشتری نشان میدهند.
به اندازه کافی بخوابید
خواب کمتر از شش ساعت در شبانهروز باعث افزایش خطر فشارخون بالا میشود. خواب هورمون استرس را کنترل میکند و سیستم عصبی را سالم نگه میدارد.
به آرامش بیشتری برسید و استرس را از خود دور کنید
زندگی اجتماعی شما تأثیر زیادی در احساسات شما دارد. وقتیکه دچار استرس هستید بدن هورمونهای ترشح میکند (مثل کورتیزول و آدرنالین) و این اتفاق با افزایش نسبی فشارخون همراه است در این شرایط ضربان قلب تندتر و رگهای خونی باریکتر میشود. شیوههای ریلکس کردن مثل نفس عمیق و مدیتیشن به کاهش فشارخون کمک میکند.
پریاکلامپسی
یک شرایط بسیار جدی است که معمولاً در سنین بالای چهل سال و یا در افرادی که دوقلو یا سه قلو باردار هستند، رخ میدهد. این وضعیت باعث میشود جنین خون کافی دریافت نکند و به او اکسیژن و مواد مغذی حیاتی کافی نرسد. علاوه بر اینها، خطر زایمان زود هنگام نیز وجود دارد. تنها راه نجات از این وضعیت، زایمان است.
فشارخون بالا و بارداری
معمولاً در هفته بیستم بارداری، زیاد و باعث زایمان زودهنگام میشود. علاوه بر آن برخی خطرات مثل سکته و حمله قلبی را میتواند در پی داشته باشد و همچنین موجب نارسایی کلیهها در آینده شود. این وضعیت را غالباً میتوان با دارو کنترل کرد. برخی مواقع نیز بعد از تولد نوزاد، خودبهخود رفع میشود.
حدود ۸ درصد از زنان باردار، دچار فشارخون بالا میشوند. این مسأله برای مادر و نوزاد میتواند بسیار خطرناک باشد. خطر فشارخون بالا با سنگینتر شدن مادر بیشتر میشود.