چه عواملی در ایجاد اضطراب اجتماعی تاثیرگذارند و موجب تشدید آن در افراد مختلف می شوند؟
عضو هیات مدیره انجمن روانشناسان اجتماعی ایران با اشاره به مبتلایان به اضطراب اجتماعی گفت: افراد مبتلا والدینی دارند که به آنها کمتر توجه کرده، بیشتر طردشان میکنند، یا بیشحمایتگری از خود نشان میدهند.
مجتبی دلیر درباره اضطراب اجتماعی گفت: اضطراب اجتماعی نوعی هراس (فوبیاphobia) است. هراس یا ترس شدید و غیرمنطقی پایدار اشکال بسیار زیادی دارد از هراس ساده گرفته تا ترس از حیوانات خانگی، عنکبوت، ارتفاع، مکانهای باز یا بسته، خون و غیره.
وی افزود: اضطراب اجتماعیsocial anxiety یا هراس اجتماعی social phobia یک اختلال اضطرابی شایع بعد از افسردگی و اعتیاد است. شیوع آن بین ۲ تا ۳ درصد بوده و به معنای ترس شدید و غیرمنطقی از بودن در جمع و یا انجام کاری در حضور دیگران به همراه نگرانی درباره ارزیابی منفی ایشان است.
این روانشناس اجتماعی با تاکید براینکه خود فرد از غیرمنطقی یا افراطی بودن ترسش آگاه است، خاطرنشان کرد: فرد از حضور در جمع دوری کرده و اگر مجبور به حضور باشد، معذب بوده و اضطراب و رنج زیادی را تحمل خواهد کرد.
دلیر با بیان اینکه این اختلال یک حالت پایدار بوده و جنبههای مختلف زندگی فرد مبتلا را تحت تاثیر قرار میدهد، اظهار کرد: هراس اجتماعی عملکرد تحصیلی، شغلی، اجتماعی فرد را مختل میکند. این وضعیت دست کم باید به مدت ۶ ماه دوام داشته باشد تا فرد به عنوان مبتلا به هراس اجتماعی تشخیص داده شود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: ابتلاء به اضطراب اجتماعی با خجالت کشیدنهای گاه و بیگاه طبیعی که ممکن است، برای هر کسی پیش بیاید فرق دارد.
وی با اشاره به اینکه علایم بالینی این اختلال عبارتند از: سرخ شدن رنگ چهره در حضور دیگران، گرفتگی عضلات و نگرانی درباره ارزیابی منفی دیگران است، افزود: ابتلا به این اختلال معمولا در اواخر کودکی و اوایل نوجوانی شروع میشود.
دلیر عنوان کرد: ابتلاء به هراس اجتماعی یا جمعیت هراسی دلایل مختلفی دارد. برخی روانشناسان معتقدند که این اختلال از طریق یادگیری ایجاد میشود. وراثت یک علت دیگر است.افراد مبتلا در میان خویشاوندان نزدیک خود دست کم یک فرد مبتلا به این اختلال را دارند.
این روانشناس اجتماعی تربیت نادرست را در ایجاد اضطراب اجتماعی موثر دانست و افزود: مشخص شده است که افراد مبتلا والدینی دارند که به فرزند خود کمتر توجه کرده، بیشتر طردشان میکنند و یا بیشحمایتگری از خود نشان میدهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: برای پیشگیری از این اختلال لازم است، به والدین آموزش داده شود تا اعتماد به نفس را در فرزندان خود پرورش دهند. درمان معمول برای اضطراب اجتماعی، درمانشناختی رفتاری و بویژه جرأتورزی است.
ایلنا