خوابیدن زیاد مضرات و عوارض زیادی می تواند داشته باشد که یکی از آن ها افسردگی و ایجاد ناراحتی های روحی برای افراد است.
حتماً می دانید که کمبود خواب باعث بدخلقی تان می شود اما احتمالاً نمی دانید که چه بلایی بر سر زندگی جنسی، حافظه، صورت و حتی توانایی تان برای کم کردن وزن می تواند بیاورد. در زیر به ۱۰ تاثیر جدی و تعجب آور کمبود خواب اشاره می کنیم:
۱. خواب آلودگی منجر به بروز سوانح می شود.
کمبود خواب یکی از عوامل دخیل در بسیاری از فجایع بزرگ بوده است: سانحه هسته ای سال ۱۹۷۹ در جزیره Three Mile, حادثه چرنوبیل و بسیاری حوادث دیگر. اما کمبود خواب یکی از بزرگترین خطرات برای امنیت عمومی جامعه نیز به شمار می رود. خواب آلودگی در رانندگی دقیقاً به اندازه مستی، واکنش شما را کند می کند. محققان اینطور برآورد کرده اند که علت ۱۰۰،۰۰۰ تصادف اتومبیل و ۱۵۵۰ مرگ و میر ناشی از تصادفات در امریکا، خستگی بوده است. این مشکل در افراد زیر ۲۵ سال شایع تر است.
تحقیقات نشان می دهد که کمبود خواب و خواب بی کیفیت همچنین منجر به بروز سوانح در محل کار می شود. در یک تحقیق، کارگرانی که از خواب آلودگی در طول روز شکایت داشته اند، بیشتر دچار حوادث کار، بخصوص در کارهایی که مستلزم حرکات تکرار شونده است، می گردند. همچنین تعداد روزهایی که بخاطر این حوادث، مجبور به گرفتن مرخصی های استعلاجی بوده اند هم بیشتر است.
۲. کمبود خواب تمرکزتان را پایین می آورد.
خواب نقش مهمی در فکر کردن و یادگیری دارد. کمبود خواب به طرق مختلف به این فرایندهای شناختی آسیب می زند. اول اینکه، توجه و تمرکز، هوشیاری، منطق و توانایی حل مشکل شما را مختل می کند. همه اینها یادگیری را دشوارتر می کند.
دوم اینکه، چرخه های مختلف خواب در طول شب در تحکیم خاطرات در ذهن نقش دارند. اگر به اندازه کافی نخوابید، نمی توانید چیزهایی که در طول روز یاد گرفته اید یا تجربه کرده اید را به خاطر آورید.
۳. کمبود خواب منجر به مشکلات جسمانی متعدد و جدی می شود.
اختلالات خواب و کمبود خواب مزمن می تواند شما را در معرض مشکلات جدی زیر قرار دهد:
بیماری قلبی، حمله قلبی، نارسایی قلبی، تپش قلب، فشارخون بالا، سکته و دیابت
طبق برآورد محققان، ۹۰ درصد از افراد مبتلا به بی خوابی، یک مشکل جدی دیگر سلامتی نیز دارند.
۴. کمبود خواب میل جنسی را مختل می کند.
متخصصین خواب می گویند که کمبود خواب در مردان و زنان منجر به کاهش میل جنسی میشود. خالی شدن انرژی بدن، خواب آلودگی و بالا رفتن فشار روحی ازجمله عوامل دخیل در آن است.
برای مردانی که مبتلا به آپنه خواب هستند، مشکل تنفسی ایجاد شده حین خواب که آن را مختل میکند نیز می تواند عامل دیگری در این کاهش میل جنسی باشد. در تحقیقی که در سال ۲۰۰۲ به چاپ رسیده، مشخص شده است که بسیاری از مردانی که دچار آپنه خواب هستند، سطح پایینی از تستوسترون دارند. در این تحقیق، تقریباً نیمی از مردانی که از آپنه خواب جدی رنج می بردند، میزان بسیار پایینی تستوسترون حین خواب تولید می کردند.
۵. خواب آلودگی افسرده کننده است.
کمبود و اختلالات خواب به مرور زمان می تواند منجر به علائم افسردگی شود. در تحقیقی که در سال ۲۰۰۵ در امریکا انجام گرفت، مشخص شد افرادی که تشخیص افسردگی یا اضطراب برای آنها داده شده بود، به میزان بیشتری نسبت به دیگران کمتر از شش ساعت در شبانه روز می خوابیدند.
متداولترین اختلال خواب که بی خوابی است، با افسردگی ارتباط مستقیم دارد. در یک تحقیق که در سال ۲۰۰۷ روی ۱۰ُ۰۰۰ نفر انجام گرفت، آنهایی که دچار بی خوابی بودند، پنج برابر سایرین به افسردگی دچار می شدند. درواقع، بی خوابی معمولاً یکی از اولین علائم افسردگی به شمار می آید.
بی خوابی و افسردگی همدیگر را تقویت می کنند. به این ترتیب که کمبود خواب علائم افسردگی را افزایش داده و افسردگی خوابیدن را مشکلتر می کند. درمان مشکلات خواب می تواند به بهبود افسردگی افراد و علائم آن نیز کمک کند و برعکس.
۶. کمبود خواب پوستتان را پیر می کند.
احتمالاً برایتان پیش آمده است که بعد از چند روز بیخوابی، زیر چشم هایتان تیره شده و چشم هایتان پف کند. اما مشخص شده است که کمبود خواب مزمن می تواند منجر به ایجاد خط و چروک روی پوست و تیره شدن و گود رفتن زیر چشم شود.
وقتی به اندازه کفی نمی خوابید، بدنتان مقدار بیشتری هورمون استرس، یعنی کورتیزول، ترشح می کند. کورتیزول اگر بیش از اندازه تولید شود، کلاژنهای پوست که پروتئینی است که موجب صافی پوست شده و قابلیت ارتجاعی آن را حفظ می کند، را تجزیه می کند.
کمبود خواب همچنین باعث می شود بدن مقدار کمی هورمون رشد ترشح کند. این هورمون در جوانی موجب رشد می شود و با بالا رفتن سن افزایش حجم عضلانی بدن، ضخیم تر کردن پوست و تقویت استخوان ها کمک می کند. هورمون رشد طی خواب عمیق در بدن تولید می شود.
۷. کمبود خواب فراموش کارتان می کند.
سعی دارید حافظه تان را قوی نگه دارید؟ پس به اندازه کافی بخوابید.
دانشمندان و محققان امریکایی و فرانسوی در سال ۲۰۰۹ دریافتند که اتفاقات مغز که «امواج تیز» نامیده می شوند مسئول استحکام مغز است. این امواج اطلاعات دریافتی را هم از هیپوکمپوس به نئوکورتکس مغز می فرستد که حافظه درازمدت در آنجا ذخیره می شود. این امواج معمولاً در عمیق ترین سطوح خواب اتفاق می افتند.
۸. کمبود خواب منجر به افزایش وزن می شود.
صحبت از وزن که می شود، هر چقدر بخوابید، وزن کم می کنید. کمبود خواب با افزایش اشتها و گرسنگی و در نتیجه آن چاقی در ارتباط است. طبق تحقیقی که در سال ۲۰۰۴ انجام گرفت، کسانی که کمتر از ۶ ساعت در شبانه روز می خوابیدند، ۳۰ درصد احتمال چاق شدن بیشتری نسبت به آنهایی که هفت تا نه ساعت می خوابیدند داشتند.
تحقیقات جدید بر رابطه بین خواب و پپتیدهایی که اشتها را تنظیم میکند در حال انجام است. آنزیم گرلین گرسنگی را تحریک کرده و لپتین پیام سیری را به مغز میفرستد و اشتها را سرکوب می کند. کمبود خواب با کاهش لپتین و افزایش گرلین در بدن همراه است.
۹. کمبود خواب خطر مرگ را افزایش میدهد.
در یک تحقیق انگلیسی، محققان تاثیر الگوهای خواب بر مرگ و میر بیش از ۱۰،۰۰۰ کارمند دولت انگلیس را در بیش از دو دهه، بررسی کردند. نتایج این تحقیق که در سال ۲۰۰۷ به چاپ رسید، نشان داد که آنهایی که خواب خود را از هشت ساعت به پنج ساعت و کمتر کاهش داده اند، خطر مرگ خود را به کلیه دلایل دوبرابر افزایش داده اند. به طور ویژه، کمبود خواب، احتمال مرگ و میرهای ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی را دوبرابر می کند.
۱۰. کمبود خواب بر قضاوت شما اثر می گذارد، مخصوصاً درمورد خوابیدن!
کمبود خواب می تواند بر تفسیر شما از اتفاقات مختلف اثر بگذارد. این توانایی شما برای داشتن قضاوت های درست را از بین می برد و باعث می شود نتوانید موقعیت های مختلف را به خوبی ارزیابی کرده و هوشمندانه درمورد آنها تصمیم بگیرید.
کسانی که کمبود خواب دارند، در ارزیابی اینکه کمبود خواب واقعاً چه بلایی سرشان می آورد، معمولاً قضاوت درستی ندارند. در دنیای پرسرعت امروز، خیلی ها بخاطر مشغله های فراوان با کمبود خواب مواجه هستند. اما متخصصین اعتقاد دارند که اگر تصور می کنید با کمتر خوابیدن هنوز می توانید خوب کار کنید، اشتباه می کنید. و اگر کارتان چیزی است که ارزیابی سطج کاراییتان اهمیت زیادی دارد، این اشتباه بسیار بزرگی است.
تحقیقات نشان می دهد که کسانی که شش ساعت به جای هفت یا هشت ساعت در شبانه روز میخوابند، به مرور زمان احساس میکنند که به آن کمبود خواب عادت کرده اند اما اگر به تستهای مربوط به هوشباری ذهنی و عملکرد این افراد نگاهی بیندازید، خواهید دید که رفته رفته کاراییشان پایین تر می آید.
