اگر در سنین کودکی برای کودک قطره آهن استفاده نکردید موجب کاهش توان ذهنی و حافظه وی در بزرگسالی خواهید شد.
دکتر بیژن کیخایی درباره علت استفاده از قطره آهن برای کودکان اظهار داشت: فلز آهن در رشد مغزی کودک نقش بسیار حیاتی دارد بیش از دویست آنزیم بدن وابسته به آهن است در زمانی که رشد سریع میشود نیاز به مصرف آهن افزایش پیدا میکند این رشد در دوران شیرخوارگی و بلوغ دیده میشود.
این متخصص اطفال گفت: زمانی که نوزاد متولد میشود وزن مغزش حدود ۴۵۰ گرم و دور سرش ۳۵ سانتیمتر است که رشد بسیار سریع باید صورت بگیرد.
کیخایی در ادامه افزود: با توجه به اینکه عمده رشد مغز در سال اول زندگی انجام میشود ذخیره آهن بسیار کمی دارد، نوزاد حدود ۵۰۰ میلیگرم ذخیره آهن دارد در حالیکه یک فرد بالغ حدود سه تا چهار گرم آهن دارد، هر چه نوزاد نارستر باشد وضعیت ذخیره آهن او کمتر است.
وی با اشاره به اهمیت تغذیه نوزاد با شیر مادر تصریح کرد: شیر مادر ذخیره آهن کمی دارد اما جذب بسیار بالایی دارد، بنابراین نوزادان معمولی که شیر مادر میخورند تا سن شش ماهگی نیازی به استفاده از قطره آهن ندارند.
زمان شروع استفاده از قطره آهن
این متخصص اطفال درباره سن استفاده از قطرهآهن گفت: معمولاً در نوزادانی که هنگام تولد وزن خوبی دارند شروع استفاده از قطره آهن از سن شش ماهگی است اما در نوزادان نارس مصرف قطره آهن را از زمانی شروع میکنیم که وزن نوزاد به دو برابر وزن هنگام تولدش افزایش پیدا کرده باشد.
کیخایی قطره سولفات آهن را قطره مناسبی برای تمین آهن موردنیاز بدن کودک دانست و بیان کرد: مصرف قطرهآهن باید روزانه بین ۱۰ تا ۱۵ قطره ضرورتاً تا پایان یکسالگی ادامه داشته باشد البته اگر تا دوسالگی هم استفاده شود موردی ندارد.
یک متخصص اطفال با اشاره به اینکه آهن نقش بسیار مهمی در رشد مغزی کودکان دارد، افزود: اگر کودکی دچار فقر آهن شود و این کمبود ماندگار باشد در درازمدت ضریب هوشی وی ۱۰تا ۱۵ نمره کاهش مییابد و باعث افت تحصیلی میشود.
علایم کودکانی که فقر آهن دارند
این متخصص اطفال به علایم ظاهری شیرخوار مبتلا به فقر آهن اشاره کرد: شیرخواری که گریههای ممتد و بیدلیل دارد و حالت ریسه رفتن داشته باشد یا اینکه کودکانی که علاقمند به خوردن گچ دیوار، کاغذ یا مُهر نماز هستند و همچنین کودکانی که گوشه لب آنها زخم میشود و ناخنهایی شکننده پیدا میکنند علایمی از فقر آهن را نشان میدهند این کودکان کاهش وزن و رشد هم دارند.
کیخایی افزود: مادران باید توجه داشته باشند که قطره آهن در رشد مغزی کودک و افزایش ضریب هوشی او نقش بسیار مهمی را ایفا میکند پس سیاه شدن دندانهای شیری کودک به دلیل استفاده از قطره آهن اهمیت زیادی ندارد.
پیشگیری از سیاه نشدن دندان کودک
وی برای پیشگیری از سیاهی دندان کودک در حین استفاده از قطره آهن توصیه کرد: مادران سعی کنند قطره را در انتهای حلق کودک بریزند و پس از خوراندن قطره با یک دستمال آغشته به آب دندانهای کودک را پاک کنند.
کیخایی افزود: بعضی از اقوام به دلیل وجود انگل در گوشت تا سه سالگی به کودک گوشت نمیدهند و چای را جایگزین آن میکنند و معتقدند که چای به علت داغی انگل را از بین میبرد.
وی این باور را نادرست دانست و گفت: باید توجه داشته باشیم که گوشت منبع بزرگی از آهن است که کودک را آن محروم میکنند و در مقابل چای یک نوشیدنی است که مانع جذب آهن میشود، گوشت زمانی که به طور کامل پخته شود هیچ مشکلی نخواهد داشت.
این متخصص اطفال منابع غذایی را که سرشار از آهن هستند اینگونه معرفی کرد: در ابتدا گوشت و جگر و پس از آن ماکیان و غذاهای دریایی قرار میگیرند و سبزیجات هم به میزان کمتری دارای آهن هستند.
شیر و گوشت رقیب هم هستند
کیخایی با بیان اینکه مصرف هم زمان آهن با شیر یا ماست درست نیست، افزود: فلز آهن در جذب با کلسیم در رقابت است پس دقت داشته باشیم که گوشت که منبع آهن و لبنیات که منبعی غنی از کلسیم هستند همزمان مصرف نکنیم.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که کودک قطره آهن را مصرف نمیکند، کودک دچار کم خونی و این کم خونی سبب بیاشتهایی وی میشود و در نتیجه رشد کودک در یک سیکل معیوب قرار میگیرد و در مقابل آن استفاده از قطره آهن باعث افزایش اشتهای کودک شده و رشدی مناسب پیدا میکند.