خارجی ترین لایه و پوشش بدن پوست می باشد . پوست محافظ بدن بوده و تظاهرات بیرونی آن ، فعل و انفعالاتی داخلی بدن را نشان می دهد . بنابراین در صورت عدم سلامت اجزای داخلی بدن ، پوست نیز دچار ناراحتی و آسیب هایی از جمله جوش ، لک پریدگی رنگ ، خشکی و یا مرطوب شدن غیر طبیعی و ..و می شود . البته محیط نیز بر سلامت پو.ست تاثیر فرائان دارد . پس پوست سالم ، لطیف و شاداب نشان دهنده ی سلامت عمومی بدن و نیز زیبایی فرد می شود .
ساختار پوست
پوست بدن از سه قسمت به نام اپیدرم ( سطح پوست ) ، مزدوروم یا درم ( میانه پوست ) و آندرم ( زیرترین لایه پوست ) تشکیل شده است .
در قسمت اپیدرم پوست یعنی سطحی ترین لایه از پوست ، سلول های مختلفی ثرار گرفته اند و هر کدام وظایف خاص خود را انجام می دهند . به عنوان مثال سلول های ملانوسیت که رنگ پوست را به وجود کیتورند در این لایه قرار دارند .
در قسمت مزودرم یا درم ( میانه پوست ) نیز فیبرهای مهمی به نام کلاژن و الاستین وجود دارد که مقش مهمی را در خاصیت ارتجاعی پوست بازی می کنند . به عنوان مثال با بالا رفتن سن به علت کاهش و نیز ذخیره فیبرهای ارتجاعی ، پوست دچار چین و چروک می شود . همچنین رگ های خونی و لنفاوی و غدد چربی و نیز جوانه های سلول زنده نیز در این لایه قرار دارند .
در آندروم یعنی قسمت زیرین پوست ، سلول های زنده ای قرار دارند که به طور دایم در حال رشد و تکثیر هستند . در این لایه حساس ریشه ریال ریشه مو ، بافت های اصلی چربی و غدد های عرقی قرار دارند . وقتی سلول تازه ای در این لایه به وجود آمد ، این سلول به کمک لایه آندورم خود را به طیح لایه اپیدروم میرساند.
ضخامت پوست نیز در قسمت های مختلف بدن متفاوت می باشد . به عنوان مثال ، کف دست ها و پاها ضخیم تر از پشت دست و پاهاست البته ضخامت پوست به عوامل دیگری از جله سن ، جنسیت و محیط زندگی بستگی دارد .
کارکرد های پوست
پوست بدن دارای کارکرد های مهم و حیاتی می باشد که به طور اجنالی به آن می پردازیم :
احساس سرما و گرما ، از جمله اعمال سطحی پوست هستند . پوست بدن در مواجهه بت سرما دچار انقباض شدهو گردش خون در پوست موقتا قطع شده و پوست به رنگ سفید در می آید . اگر شدت و یا مدت سرما زیاد باشد ، پوست به رنگ آبی یا کبودی تغییر یافه و ممکن است صدمات غیر قابل جبرانی به سطح پوست وارد آید . در مواجهه با گرما نیز دچار قرمزی شده و غده های چربی و عرق را فعال می سازد .
احساس های دیگری نیز از جمله درد ، فشار ، لمس نیز از دیگر اعمال های سطحی پوست هستاند . در عمق پوست بدن اعمال مختلفی صورت می گیرد .
تنفس یکی از این اعمال است . این طور نیست که بدن تنها از طریق شش ها و قلب عمل تنفس را انجام دهد . بلکه پوست نیز با جذب اکسیژن و دفع دی اکسید کربن در عمل تنفس به بدن کمک می کند .
جذب اشعه نور نیز در عمق پوست صورت می گیرد . له عنوان مثال با جذب اشعه ماورا بنفش و ایجاد تغییر و تحول در بافت ها ، ویتامین دی که از مهم ترزین ویتامین های مورد نیاز بدن است و کمبود آن موجب بیماری نرمی استخوان ( راشیتیسم ) می شود از همین طریق بدست می آید .
و اما دفع عرق ، غدد مولد در عمیق ترین لایه پوست قرار دارند وظیفه آنها دفع مایعی به نام عرق از بدن انسان است . عرق مایعی است با طمع شور و ترکیبی از مواید زاید خون که دربعضی اشخاص بوی نامطبوعی نیز دارد .
غده های چربی پوست نیز در عمیق ترین لایه پوست قرار دارند . ترشح چربی طبیعی و به اندازه موجب نرمی و لطافت پوست می شود . همچنین به علت دارا بودن خاصیت اسیدی این چربی ها ، پوست را در مقابل میکروب ها و باکتری ها محافظت می نماید .