آیا یادگیری در خواب حقیقت دارد و فعالیت های مغزی در طول خواب ممکن هستند؟
خبرهای شگفت انگیز درباره خواب کم نیستند مثلا این که تقریبا یک سوم عمر انسان ها در خواب می گذرد، 12 درصد مردم دنیا فقط خواب های سیاه و سپید می بینند و تلویزیون های رنگی نقش مهمی در افزایش شمار خواب های رنگی مردم داشته اند، 5 دقیقه بعد از بیداری نیمی از رویایی که دیده اید و 10 دقیقه بعد از آن 90 درصدشان را فراموش می کنید یا این که نابیناها هم خواب می بینند فقط خواب های شان بدون تصویر و پر از عواطف، حس لمس اشیاء، بوها و صداهاست.
از دیگر اخبار عجیب این که کمبود خواب طول عمر را کم و افراد را مستعد چاقی و سکته می کند، اختلال خوابگردی در خواب فقط محدود به راه رفتن نیست و مبتلایان به انواعی از آن ممکن است مطالبی ناجور در خواب بنویسند یا رانندگی کنند یا مرتکب تجاوز و حتی قتل شوند یا فقط آدمیزاد خواب نمی بیند بلکه حیوانات هم خواب می بینند مثلا گربه ها به طور متوسط 70 درصد عمرشان را در خواب می گذرانند.
بیشتر این اخبار را شنیده اید اما احتمالا خبر ما به گوش تان نخورده است : «اگر بخوابید، یاد می گیرید!» این خبر، حاصل پژوهش های پروفسوری به نام متیو ویلسون در دانشکده مغز و علوم شناختی دانشگاه کمبریج است. او مشغول پژوهش درباره فعالیت های مغزی موش ها هنگام سرگردان شدن در ماز بود که وسط کار، تصادفا آزمایشگاه را ترک کرد در حالی که فرصت نکرده بود دستگاه ثبت فعالیت های مغزی را از موش ها جدا کند.
پروفسور، وقتی برگشت مدتی در سکوت موش ها را تماشا کرد که خسته از بازی در ماز خواب شان برده بود اما ناگهان چشمش به دستگاه ثبت فعالیت های مغزی افتاد و نکته ای شگفت انگیز کشف کرد. پروفسور فهمید که فعالیت مغزی موش هایش در خواب دقیقا مانند زمانی است که آنها در ماز دنبال حل مساله و پیدا کردن راه فرار هستند.
ویلسون بعد از این مشاهدات مجموعه ای از آزمایش ها را بر روی انسان ها انجام داد تا مطمئن شود وضع فعالیت های مغزی آدمیزاد پس از فکر کردن به یک مساله ، مثل موش، در خواب و بیداری تفاوتی ندارد. او سرانجام با قطعیت نتیجه گرفت که مغز انسان ها در خواب، تجربیات آموخته شده در بیداری را مرور می کند و در طول این دوره کردن، آموخته هایش را بهتر، کامل تر و عمیق تر یاد می گیرد.
بر این اساس ویلسون و همکارانش پیشنهاد کردند اگر می خواهید مطلبی را که در بیداری آموخته اید یادتان بماند، پس از مطالعه اش بخوابید. ضمن این که خوابیدن پیش از امتحان هم به یادآوری مطالب کمک می کند و شاید به همین خاطر در برخی کشورها، کودکان در مدرسه بین ساعت های درسی، ساعتی برای یک چرت کوتاه ظهر دارند. به این ترتیب اگر در مقطعی از زندگی هستید که باید امتحان هایی را پشت سر بگذارید یا درس پاسخ بدهید، به جای ریاضت دادن به خودتان در شب بیداری های طولانی و سخت پیش از امتحان، آسوده و با خیال راحت بخوابید و مطمئن باشید آنچه را یاد گرفته اید پس از خواب بهتر به یاد می آورید.
منبع: جام جم آنلاین
