سنگ کلیه چگونه تشکیل می شود و چه عواملی در ایجاد آن نقش دارند و انواع آن ها کدامند؟
تحقیقات انجام شده بر روی مگس میوه نشان می دهد که در برخی موارد ماده معدنی روی، هسته اصلی سنگ کلیه است. تولید سنگ کلیه در مگس میوه شباهت زیادی به انسان دارد.
سنگ کلیه زمانی تولید می شود که تعادل آب، نمک و مواد معدنی در ادرار از بین برود. چگونگی تغییر این تعادل نیز مهمترین عامل در تعیین جنس سنگ است.
منشا بیشتر سنگ های کلیه علاوه بر روی، کلسیم است. نمک و دیگر مواد معدنی ساختاری بلوری شکل دارند و همین موضوع نیز به شکل گیری سنگ کلیه کمک می کند.
علاوه بر کم آبی بدن، بیماری های التهابی روده، نقرس، پرکاری غدد پاراتیروئید و عفونت ادراری نیز می تواند منجر به تولید سنگ در کلیه شود.
انواع مختلف سنگ های کلیه عبارتند از :
– سنگ های کلسیمی، متداول ترین نوع سنگ کلیه از نوع کلسیمی است که معمولا به شکل اگزالات کلسیم هستند. اگزالات ماده ای است که به صورت طبیعی در انواع مواد غذایی یافت می شود. میزان اگزالات در بعضی میوه ها و سبزیجات و آجیل و شکلات بیشتر است. کبد نیز قادر به تولید اگزالات است. نوع تغذیه، مقادیر بالای ویتامین D، عمل جراحی بای پس روده و اختلال در سوخت و ساز بدن می تواند منجر به افزایش کلسیم و اگزالات در ادرار شود. سنگ های کلسیمی در برخی موارد به صورت کلسیم فسفات رسوب می کنند.
-سنگ های Struvite، این سنگ ها در پاسخ کلیه به عفونت های ادراری ساخته می شوند. رشد این سنگ ها معمولا بدون هیچ عارضه جانبی و بسیار سریع است.
– سنگ های اسید اوریک، این سنگ در افرادی تولید می شود که کمتر آب می نوشند و میزان پروتئین موجود در غذای آنان بیشتر است، همچنین این نوع سنگ در افراد مبتلا به نقرس نیز دیده می شود. عوامل ژنتیکی نیز در بروز سنگ اسید اوریک موثر هستند.
-سنگ های سیستین، منشا این نوع سنگ معمولا ژنتیکی است و معمولا به دلیل دفع بیش از حد اسید آمینه در کلیه ها رخ می دهد.
با توجه به گرمای جهانی، تعداد بیماران مبتلا به سنگ کلیه طی سه دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته است.
هیدراته کردن بدن( آبرسانی) یکی از مهمترین روش های جلوگیری از بروز سنگ کلیه است.
مطالعات محققان ارولوژیست بیمارستان کودکان فیلادلفیا نشان می دهد که احتمال بروز سنگ کلیه در روزهای گرم تابستان بیشتر است زیرا افزایش دما منجر به کم آبی بدن و رسوب مواد معدنی از جمله کلسیم در کلیه ها می شود.
به گزارش انجمن ملی کلیه آمریکا، شیوع سنگ کلیه در آمریکا رو به افزایش است و در حال حاضر حدود 19 درصد مردان و 9 درصد زنان به این عارضه دردناک مبتلا هستند.
نتایج این تحقیقات در نشریه PLOS ONE منتشر شده است.
پلاس وان
