نعناع یک گیاه است. برگ و روغن آن به عنوان دارو استفاده می شود. نعناع برای سرماخوردگی، سرفه، التهاب دهان و گلو، عفونت های سینوسی، و عفونت های تنفسی استفاده می شود. همچنین برای مشکلات گوارشی از جمله سوزش سر دل استفاده می شود، تهوع، استفراغ، بیماری صبحگاهی، سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، گرفتگی مجاری فوقانی دستگاه گوارش (GI) و مجاری صفرا، ناراحتی معده، اسهال، باکتری های موجود در روده کوچک، و گاز معده استفاده می شود
شاید تا الان اشکال های مختلف ترکیبات حاوی نعنا را در بازار دیده باشید که بعنوان مثال آدامس، قرص های ضدنفخ یا خوشبوکننده دهان، شیرینی ها، نوشیدنی ها یا حتی سیگارهای حاوی عصاره نعنا را میتوان ذکر کرد . خیلی از مردم عقیده دارند که به دلیل وجود نعنا در این محصولات ، میتوانند نفح ویا مشکلات گوارشی را درمان کنند.
اما سوال اینجاست چرا گاهی فرآورده های حاوی نعنا بخصوص قرص آن سبب سوزش سردل می شود؟ مگر نعنا داروی ناراحتی های گوارشی نیست؟ به چه دلیل، قرص نعنا برای مبتلایان به دیابت منع مصرف دارد؟ آیا نعنای به کار رفته در محصولات غذایی خاصیت درمانی دارد یا فقط غذا را معطر می کند و محرک اشتهاست؟
نعنایی که دل می سوزاند
اسانس، عصاره، سبزی، چای، آدامس یا قرص نعنا حاوی ترکیباتی است که هم می تواند برای معده مفید و هم نقش مخرب داشته باشد.
برای معده بد است، چون ترشح اسید معده و کار عضله وصل کننده معده به مری را مختل کرده و سبب برگشت محتویات ترش و اسیدی معده به مری و سوزش سر دل می شود، اما همین اختلال موجب کاهش گرفتگی اسفنگتر تحتانی معده به روده شده و موجب تسهیل خروج گاز از معده می شود و اثر ضدنفخ و ضدتهوع خوبی دارد و به هضم سریع غذا کمک کرده و به میزان زیادی از صدای قار و قور شکم می کاهد، اما برای افراد بخصوص سالمندانی که از سوزش سر دل شاکی یا سیستم گوارشی ضعیفی دارند، محدودیت مصرف دارد.
مکیدن زیاد قرص نعنا ضرر دارد
محققان دریافته اند نعنا خوشبوکننده قوی دهان است، چرا که باکتری های مولد گازهای بدبو را نابود کرده و در غلظت های کم انتهای اعصاب حسی پرزهای چشایی مربوط به سرما را تحریک کرده و موجب احساس خنکی خوشایندی در مصرف کننده می شود، اما باید بدانید طبیعت نعنا گرم و قابض است و «تانن» (عصاره موجود در آن) ماده ای قوی و ضد اسهال بوده و مصرف زیاد آن موجب یبوست و مشکلات روده ای می شود. همچنین به تشدید سردرد کمک کرده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت می بخشد و مقدار زیاد آن موجب تشنج و حساسیت شده و برای کلیه مضر است.
از سوی دیگر، یکی از ترکیبات موجود در قرص های نعنایی پودر شکر است که مصرف آن برای سلامت افراد دیابتی زیانبار است که البته مصرف انواع بدون قند آن بی ضرر است.
خطر ناباروری با عصاره نعنا
با وجود آن که نعنا خواص درمانی زیادی دارد، اما برخی محققان بر این باورند استفاده طولانی مدت بویژه از قرص یا فرآورده های حاوی اسانس یا عصاره تغلیظ شده نعنا احتمال دارد با دخالت در ایجاد تخمک گذاری و کشتن سلول های جنسی باعث نازایی و ناتوانی در باروری شود و با انقباض ماهیچه های رحم سبب سقط جنین شود اما تعدادی از محققان نظر دیگری دارند و معتقدند عصاره نعنا می تواند در درمان نازایی زنان موثر باشد بنابراین تا روشن شدن موضوع بهتر است از گروه موش های آزمایشگاهی خارج شویم و از فرآورده های حاوی عصاره نعنا کمتر استفاده کنیم.
غذاهایی که فقط طعم نعنا می دهد
گرچه نعنا کاهنده مشکلات گوارشی است، اما دلیل بر این نیست که حتما ترکیب آن با محصولات غذایی مانند دوغ، شکلات یا آدامس گویای همان خواص باشد و در اغلب موارد اسانس ها بیشتر به عنوان طعم دهنده به محصولات اضافه می شود و در اغلب کارخانه ها خواص و اثربخشی اسانس نعنا در ترکیب با مواد غذایی مدنظر قرار نمی گیرد.